Türkiye, yüzde 8,25 ile gelişmekte olan ülkeler arasında en yüksek politika faiz oranına sahip ikinci ülke konumunda bulunuyor.
Türkiye, yüzde 8,25 ile gelişmekte olan ülkeler arasında en yüksek politika faiz oranına sahip ikinci ülke konumunda bulunuyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Başçı'nın faizlerdeki sert indirimin vatandaşları dövize yönlendireceğini açıklamasının ardından piyasa uzmanlarının da öngördüğü gibi politika faizinde herhangi bir değişikliğe gidilmedi.
Merkez Bankasının faiz kararında, ABDMerkez Bankası Fed'in varlık alım programını ekim ayında bitirecek olması ve faiz artırımını beklenenden sert yapma olasılığı etkili olurken, küresel dalgalanmaların odağındaki gelişmekte olan ülkeler açısından zor ve kırılgan bir ortam oluştu.
Brezilya yüksek faizle mücadele ediyor
AA muhabirinin ülkelerin Merkez Bankaları verilerinden derlediği bilgilere göre, realdeki değer kaybını gidermek ve enflasyonun hedef aralığının üzerine çıkmasını önlemek amacıyla politika faizini periyodik aralıklarla artıran Brezilya Merkez Bankası, 3 Eylül'de yaptığı toplantıda gösterge faizini yüzde 11'de sabit bırakma kararı aldı.
Ekonominin resesyondan çıkması için vergi ve sosyal harcamaların azaltılması, kredilerin ise genişletilmesi politikalarının uygulandığı ülkede, yıllık enflasyon son 48 ayda resmi hedef olan yüzde 4,5'in üzerine çıktı.
Brezilya, uyguladığı politika faizi oranıyla gelişmekte olan ülkeler arasında en yüksek faiz oranına sahip ülke konumunda bulunuyor.
Hindistan, faiz liginde 3'üncü sırada
Son dönemde enflasyonla mücadelede zorlu bir sınav veren Hindistan Merkez Bankası (RPI), zayıflayan finansal tasarrufları korumak ve büyümenin temellerini sağlamlaştırmak amacıyla Ekim 2013'te gösterge faiz oranını yüzde 7,5'ten yüzde 7,75'e yükseltti.
Asya'nın en yüksek enflasyonuna sahip ülkede, karar sonrasında Hindistan Rupisi, dolar karşısında bir miktar yükselme gösterse de RPI, Ocak ayındaki toplantısında politika faizi oranını yüzde 8'e yükseltmek zorunda kaldı.
Endonezya da faiz baskısına dayanamadı
Gelişmekte olan bir diğer ülke Endonezya'da ise Merkez Bankası zayıflayan para birimini desteklemek ve hükümetin akaryakıt fiyatlarına zam yapmasının ardından artan enflasyon baskılarını hafifletmek için 11 Temmuz 2013'te politika faizini 50 baz puan artırarak yüzde 6,50'ye çıkarmıştı.
Banka, daha sonra 50 baz puanlık artış yaptı ancak yüzde 7'leri gören faiz oranları da enflasyon baskısı karşısında yeterli olmadı. Merkez Bankası daha sonra iki kez daha faizleri artırmak zorunda kaldı. Para birimi rupiahdaki düşüşle mücadele etmeye çalışan Endonezya Merkez Bankası faizleri önce yüzde 7,25'e, daha sonra ise yüzde 7,50'ye çıkardı.
Güney Afrika da faizleri yükseltti
Güney Afrika Merkez Bankası da gösterge faiz oranını beklenmedik şekilde yükselten ülkeler arasında yer alıyor. Para birimini güçlendirmek isteyen Güney Afrika Merkez Bankası, Ocak ayındaki PPK toplantısında politika faizini yüzde 5'ten yüzde 5,5'e yükselttiğini açıklayarak Haziran 2008'den bu yana ilk defa faiz artırımına gitmişti.
Ekonomideki zayıf büyüme ve enflasyondaki yükselişe dair endişeleri dengelemeye çalışan Banka, Temmuz ayındaki toplantısında politika faizini 25 baz puan artırarak yüzde 5,75'e çıkardığını açıkladı.
Enflasyon ve büyümede "trade-off" tehditi
AA muhabirinin konuya ilişkin sorularını yanıtlayan Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA) Ekonomi Direktörü Erdal Tanas Karagöl, yakın dönemde gelişmekte olan ülkeler için en büyük tehdidin enflasyon ve büyümede olası trade-off yani değiş-tokuş ilişkisi olduğunu söyledi.
Merkez bankalarının enflasyondaki yükselişe müdahale etmek için yüksek faiz silahını kullandıklarını belirten Karagöl, bu tutumun büyümenin gerileme olasılığını arttırdığını söyledi.
Karagöl, Türkiye başta olmak üzere, gelişmekte olan ülkelerin küresel dalgalanmaların etkisini ve dış finansman ihtiyacını azaltmak için mevcut yapısal problemlere odaklanması gerektiğine işaret etti.