NEŞAT GÜNDOĞDU/ANKARA
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)'dan edinilen bilgiye göre, Türkiye'de doğalgaz borsasının etkin bir şekilde işlemeye başlamasıyla, Türkiye'nin aldığı doğalgazın Türkiye'de serbest piyasa koşullarında fiyatlanması amacıyla bir düzenleme yapıldığı belirtildi. Bu düzenleme ile Türkiye'nin bölgesel doğalgaz ticaret merkezi olması hedefine yönelik çok önemli bir adım daha atılmış oldu. Resmi Gazete'de yayımlanan son karar ile 01 Eylül 2018 tarihinde resmi olarak işlemlere başlayacak olan Doğalgaz Sürekli Ticaret Platformu (STP)'nun daha sağlıklı ve sorunsuz işletilebilmesi için ticaretin kuralları ve işlem yapacak tarafların hak ve yükümlülükleri net olarak belirlenmiştir. EPİAŞ tarafından işletilmesine karar verilen söz konusu platformu, doğalgaz ticareti yapmak isteyen doğalgaz tedarikçileri ve ihracatçılarının yanı sıra, BOTAŞ da iletim sisteminin dengelenmesi için doğalgaz tedarik etmek amacıyla kullanacak. Yılın 365 günü ve 24 saati ticarete açık olacak olan STP'de yapılan doğalgaz ticareti, Günlük Referans Fiyatın (GRF) oluşumunu sağlayacak.
Piyasaya uygun yeni düzenlemeler yapıldı
Piyasası Düzenleme Kurulu, Türkiye'nin doğal gaz ticaret merkezi olma hedefi doğrultusunda en önemli adımlardan biri olan doğalgaz borsasının ticaret kuralları olarak ifade edilebilecek Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası İşletim Usul ve Esaslarını (PUE)'de son güncellemeleri yaptı. Doğal Gaz Sürekli Ticaret Platformu (STP) olarak adlandırılan doğal gaz borsası 01 Nisan 2018 tarihinde sanal uygulamaya başlamıştı. Sanal uygulama süresinde doğal gaz tedarik lisansı sahipleri tarafından sistem yoğun katılımla test edildi. Ayrıca, EPDK gözetiminde BOTAŞ ve EPİAŞ ile birlikte senaryo çalışmaları yürütüldü, sözleşme taslakları oluşturuldu. Sanal uygulamanın amacına uygun olarak, bu çalışmalar sırasında karşılaşılan bazı sorunlar ve tespit edilen diğer hususlarda PUE'nin bazı maddelerinde revizyon yapılması ihtiyacı ortaya çıktı. STP'nin daha sağlıklı ve sorunsuz çalışması amacıyla BOTAŞ, EPİAŞ ve piyasa oyuncularının görüşleri Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun aldığı kararlara göre, Dengesizliklerin Uzlaştırılması Protokolü (DUP) tanımlanması sağlanacak. Dengesizliklerin Uzlaştırılması İşlem Ücreti (DİU) tanımlanması yapılacak. Piyasa katılımcılarının kendi teklifleri ile eşleşmelerinin önlenecek. ŞİD kapsamında belirlenen dengesizlik ücretlerinin formüllere eklenecek. İşlem limiti tanımlarına ilaveler yapılacak. Mali hususlar, faturalama, avans, ödemeler, bildirimlerin yapılmaması hallerinin eklenmesine gidilecek ve simülasyon sürecinde formüllere ilişkin ortaya çıkan düzenlemeler ile akaryakıttaki uygulamalar teknik bir düzeltme ile LPG ile aynı hale getirildi. Bayilik lisansı ile ilgili bir Kurul kararı zaten vardı. Teknik düzeltme ile de buradaki durum LPG'dekiyle aynı şekle geldi.