Türk tarihinde ilk düşman uçağı düşüren oydu!

Haber: Marina Mussa

Türk havacılığının öncü ismi Vecihi Hürkuş, Türkiye'nin ilk baş tayyarecisi olarak adını tarihe altın harflerle kazıdı.

Türk havacılık tarihinde cephede uçak düşüren ilk savaş pilotu olarak da bilinen Vecihi Hürkuş, Yeşilköy'deki Tayyare Mektebi'nde eğitim aldıktan sadece bir yıl sonra, 1917 yılında Kafkas Cephesi'nde bir Rus uçağını düşürdü. Ancak kısa bir süre sonra esir düştü.

Ruslar tarafından esir alındı

Ruslar, Hürkuş'u Hazar Denizi'ndeki "yılanlı ada" olarak da bilinen Nargin Adası'na götürdü. Ancak bu esaret dönemi uzun sürmedi.

'Yüzerek Nargin Adası'ndan güneye gitti'

1917 Aralık ayında, Vecihi Bey, Nargin Adası'ndan güneye doğru bir tahta çamaşır teknesine tutunarak ve yüzerek kaçtı. İran sınırından karaya çıktı ve ardından 2,5 aylık bir yürüyüşle Musul'a ulaştı.

İlk uçağı o yaptı

İlk uçağını Kurtuluş Savaşı'nın hemen ardından yaptı. İzmir'de Yunan uçaklarından kalan malzemeleri kullandı.

Tasarladığı uçağa Vecihi K-VI adını verdi

Tasarladığı uçağa Vecihi K-VI adını verdi. Ancak o dönem ülkede havacılıkla ilgili bir onay mekanizması olmadığı için uçuş izni alamadı. Uçak uzun bir süre İzmir Meydanı'nda kaldı.

Vecihi Hürkuş'un anılarını anlatan Gürer, "Vecihi Bey anılarında şöyle diyor: 'Uçağın yanına gidiyor ve ölüme mahkum hasta yavrusunun başında bekleyen bir baba gibi her gün uçağımı okşuyorum' diyor."

İlk uçuşunu ise cezayı göze alarak yaptığını söyleyen Gürer, "Çaresiz kalan Vecihi Hürkuş, 1925 yılının 28 Ocak günü, saat 15.00'da diyor ki; uçağıma gaz doldurdum ve tırmandım. Vecihi Bey havalandıktan sonra 25 dakika uçabiliyor. Orada yapabildiği, bütün tecrubeleri yapıyor ve sonra meydana iniyor. Uçak sesini duyan bütün havacılar meydana toplanmışlar" dedi.

Avrupa semalarında uçan ilk Türk

Hürkuş'un uçağının Prag'a teste gönderildiğini söyleyen Gürer, şunları söyledi:

"Orada 1 aya yakın süren testler yapıldı. Onun sonucunda ise Vecihi Bey'e uluslararası sertifika verildi. Uçağıyla, trenle geldiği Prag'dan uçarak Türkiye'ye geldi. İşte o uçuş bir Türk uçağının Avrupa semalarında uçtuğu ilk ve tek uçuştur."

Çok sayıda pilot yetiştirdi

Hürkuş, çok sayıda pilot yetiştirdi, sivil uçakla yaptığı yurt turlarıyla havacılığı sevdirdi. Tüm bunları not defterlerine gün gün kaydetti.

Baş tayyareci Vecihi Hürkuş, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nden üç defa takdirname aldı. Aynı zamanda kırmızı şeritli İstiklal Madalyası sahibiydi.

16 Temmuz 1969'da vefat etti

Hürkuş, 16 Temmuz 1969'da tarihinde Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde hayata gözlerini yumdu.

Kaynak: TRT Haber