Tayvan, hükümet üzerindeki yasama denetimini artıran tasarıyı kabul etti

Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan'da hükümet üzerindeki yasama denetimini artıran yetki yasasında değişiklik tasarısı, muhalefetin kontrolündeki meclisin onayından geçti.

Tayvan ajansı CNA'nın haberine göre, Yasama Erki Kanunu'nda değişiklik öngören düzenleme, iktidardaki Demokratik İleri Parti (DPP) milletvekilleri ve destekçilerinin protestoları arasında mecliste üçüncü kez okunarak kabul edildi.

Muhalefetteki Milliyetçi Parti (KMT/Koumintag) ile Tayvan Halk Partisinin (TPP) oylarıyla kabul edilen değişiklik, Tayvan liderinin yılda bir kez meclise hitap ederek milletvekillerinin sorularına yanıt verme zorunluluğu getirirken meclise, hükümet ve kamu görevlerini ifade için çağırma, çağrıya uymayanları ve uygun şekilde ifade vermeyenleri para cezasına çarptırma yetkisi tanıyor.

- Protesto ve arbedeler

İktidar partisi ve destekçileri, muhalefeti Çin'in istekleri doğrultusunda hareket ederek Tayvan'ın demokrasisini işleyemez hale getirmeye çalışmakla suçlarken tasarı meclis önünde protesto edildi.

Değişikliğin görüşülmesi ve oylanması sırasında meclis salonunda iktidar ve muhalefet milletvekilleri arasında çok kez arbede yaşandı.

Tasarının yasalaşabilmesi için kabine ve ardından başkan tarafından onaylanması gerekiyor. DPP kontrolündeki kabinenin tasarıyı veto etmesi bekleniyor.

Yasama erkinin hükümet üzerindeki denetimini artıran tasarı, bu yılın başında yapılan başkanlık ve parlamento seçimlerinin ardından Ada'da ortaya çıkan siyasi bölünmüşlüğü gözler önüne serdi.

13 Ocak'ta yapılan seçimde iktidar partisi adayı Lai Ching-te başkan seçilirken, iktidar partisi mecliste çoğunluğunu sağlayamamıştı.

- Çin, Lai'yi "bağımsızlık yanlısı" ve "ayrılıkçı" görüyor

Lai, Çin tarafından "bağımsızlık yanlısı" ve "ayrılıkçı" görülüyor. Çinli yetkililer, seçim öncesinde Lai'yi birçok kez "iflah olmaz", "sorun çıkaran" gibi ifadelerle anmıştı.

DPP'nin, Tayvan'ın egemenliğinden taviz verilmemesini, fiili bağımsızlığının korunmasını savunan siyasi çizgisi Çin yönetiminin tepkisini çekiyor.

Pekin sözcüleri, seçim arifesinde Lai'nin Tayvan'ı bağımsızlık doğrultusunda "tehlikeli bir yola" sokacağı uyarısı yapmış, seçilmesi halinde çatışma ve savaş riskinin doğabileceği imasında bulunmuştu.

Tayvan'da çok partili döneme geçilmesinden sonra kurulan DPP, Çin'deki iç savaşta komünistlerle mücadele eden kurucu parti Koumintag'ın "Çin'in meşru temsilcisi olma iddiasından" çok "Tayvan'ın bağımsızlığı" fikrine yakın duruyor.

- Çin-Tayvan anlaşmazlığı

Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Koumintag) ile Mao Zıdong önderliğindeki Çin Komünist Partisi (ÇKP) güçleri arasında yaşanan iç savaşta galip gelen komünistler, 1 Ekim 1949'da Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmişti.

İç savaşı kaybeden Koumintag üyeleri ise Tayvan'a yerleşip, 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek, burada geçici hükümet kurmuştu.

Çin Halk Cumhuriyeti'nin kendi topraklarının parçası olduğunu savunduğu Tayvan, 1949'dan bu yana fiili bağımsızlığa sahip bulunuyor. Çin ana karası ile Tayvan arasındaki ayrılık hala sürüyor.

Son yıllarda Tayvan üzerindeki askeri baskıyı artıran Pekin yönetimi, Ada'nın ana kara ile yeniden birleşmesi için gerekirse güç kullanımını dışlamayacağını vurguluyor.