UNESCO Dünya Miras Listesinde yer alan ve Selçuklu Sultanı Alparslan'ın 1064'te Ani kentini fethiden sonra camiye çevirilip ilk fetih namazının kılındığı Büyük Katedral aslına uygun olarak restore ediliyor.
Dünya Kenti", "Medeniyetler Beşiği", "Binbir Kilise", "40 Kapılı Şehir" olarak da adlandırılan ve ilk yerleşimin milattan önce 3 binli yıllara dayandığı Ani'de ayakta kalan 23 eserden bazılarının bu yıl restore edilmesi için çalışma başlatıldı.
Tarihte Saka Türkleri, Sasaniler, Bagratlı Krallığı, Bizanslılar, Şeddat Oğulları Beyliği, Anı Gürcü Atabeyleri, Harzemşah Devleti, İlhanlılar, Selçuklular, Karakoyunlular, Akkoyunlular, Osmanlı Devleti ile Rusların hüküm sürdüğü Ani'deki restorasyon çalışmalarında, UNESCO Dünya Miras Listesi bulunan Büyük Katedral (Fetih Camisi) de restore edilecek.
Bagratlı Kralı II. Sembat tarafından M.S. 990 yılında temeli atılan ve Kral Sembat öldükten sonra eşi Kraliçe Katranide tarafından 1001 yılında tamamlanan katedral, Selçuklu sultanı Alparslan'ın 1064 yılında dönemin Ani kentini fethetmesinden sonra camiye çevrilip Anadolu'da ilk fetih ve cuma namazının kılınması açısından ayrı önem taşıyor.
Mimarlığını aynı yüzyılda Ayasofya'nın tamiratını yapan mimar Tridat'ın yaptığı, kemerli dar ve yüksek pencereler ile aydınlatılan, heykel oyuklarla süslenen kilise 3 giriş kapısıyla dikkati çekiyor.
Kırmızı renkli tüf taşından inşa edilen, basamaklı bir zemin üzerine kurulan kubbesi, çan kulesi ve kuzey cephesindeki duvarın kısmı yıkılan katedral yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor.
Restorasyonu için teknik çalışmalar başlatılan katedralde restorasyonun yanı sıra güçlendire çalışması gerçekleştirilerek. Aslına sadık kalınarak restore edilecek tarihi yapı böylece gelecek nesillere aktarılacak. Kars Müze Müdürü Necmettin Alp, yaptığı açıklamada, Ani Örenyeri'nde, Koruma Amaçlı İmar Planı kapsamında çevre düzenlemesi ve restorasyon çalışmalarının devam ettiğini söyledi.
Ani Örenyeri'ndeki çalışmalar çerçevesinde Büyük Katedral'in de restore edileceğini belirten Alp, "Ani Örenyeri'ndeki en büyük anıtsal yapı olan Büyük Katedral ya da Fethiye Camisi olarak bildiğimiz büyük mimari yapının restorasyon çalışmaları yakında başlayacak." ifadesini kullandı.