İçişleri Bakanlığı talimatları doğrultusunda valiliklere gönderilen genelge ile toplu taşıma araçlarında ve ticari taksilerde kamera bulundurulması zorunluluğu kararının ardından, Büyükşehir Belediyesi UKOME tarafından genelge kapsamında taksilere görüntülü ve sesli kamera takılmasının zorunlu olduğuna dair kararlar alındı.
Alınan kararla kameraların takılma tarihinin son gün olarak 31 Aralık 2018 olduğu belirtilerek, karar minibüs, otobüs ve taksi esnafı ile tüm şoför odalarına tebliğ edildi.
Kararın ardından Bodrum Şoförler Odası tarafından Muğla 2. İdare Mahkemesine kararın iptali için dava açıldı.
Mahkeme heyeti davayı karara bağlayarak, taksilere konulacak ses ve görüntü kaydı alan kamera sistemlerinin taşıma hizmeti veren ve alan kişilerin özel hayatlarına müdahale içerdiğine karar verdi.
Heyet kararında, yapılan müdahalenin suç ve terör olaylarını engellemek ve takip edip araştırmak için dahi olsa ancak Anayasanın 13. maddesindeki şartları sağlayacak bir kanun hükmü ile yapılabileceği belirtilerek, şu görüşlere yer verdi:
"UKOME Kurulunun, asayişin ve adli olayların araştırılması üzere toplu taşıma sistemi dizayn etmek yükümlülüğü ve yetkisinin bulunmadığı, eğer bu meşru araca göre de olsa dahi düzenleme getirilmesi için özel hayata müdahale niteliği taşıyan düzenlemeyi yapma yetkisinin açıkça davalı idareye ve UKOME kuruluna verilmiş olması gerektiği, Bakanlık yazısı ile amaç ne olursa olsun böyle bir yetki yaratılmasının mümkün olmadığı sonucuna varıldığından, dava konusu işlemin iptaline karar verildi."
Kararın ardından açıklama yapan Bodrum Şoförler Odası avukatı Barış Eğilmez, olayın ekonomik yönünün taksicileri, hukuki tarafının ise tüm vatandaşları ilgilendirdiğini söyledi.
Özel hayatın gizliliğinin ihlali ve kişisel verilerin korunması açısından kararın ülkede ilk olması yönüyle de önem taşıdığını vurgulayan Eğilmez, şöyle konuştu:
"Bu kadar çok yönlü olan ve toplumun farklı kesimlerini farklı gerekçelerle etkileyen bu kararın bir bakanlık genelgesine dayanarak yerel belediyelerce alınması öncelikle konunun ehemmiyetine uygun düşmeyen bir kararlar silsilesi olmuştur. Böylesine çok yönlü ve çok taraflı bir kararın alınması süreci mahkemenin kararında da belirtildiği gibi anayasal güvence altında olan özel hayatın gizliliği ve kişisel verilerin korunması ile güvenliğin sağlanabilmesi adına alınması gereken bu kararın tüm tarafların kabulüyle sonuçlanacak bir şekilde Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından çıkarılacak ve anayasal güvenceleri de ihlal etmeyecek bir kanunla olmalıydı."
"Türkiye'de ilk olması hasebiyle de emsal oluşturacak bir karar alındı"
Eğilmez, davayı açarken minibüs ve otobüsler için herhangi bir iptal talebinde bulunmadıklarını sadece taksiler açısından sesli ve görüntülü kamera zorunluluğunun iptalini istediklerini anlattı.
Bunun mahkemece verilen kararın gerekçesinde de belirtildiğine dikkati çeken Eğilmez, şunları kaydetti:
"Bahse konu UKOME kararı özel hayatın gizliliğini ihlal ve kişisel verilerin korunması hakkının ihlalini sonucunu doğuracak bir karardı. Ancak minibüs ve otobüsler toplu olarak bulunulan araçlar ve bu araçlar içerisinde bulunan insanların zaten toplu olarak bir arada olmaları neticesinde özel hayatın gizliliğinin konu edilebileceği ve kişisel verilerin korunması hakkının ihlalini doğuracak bir mecra değildir. Ancak taksiler bu kapsamda değerlendirilemez diye düşünüyoruz. Bu düşüncemizi de dava dilekçemize yansıttık ve mahkemece de bu karar alındı. Bu karar ile gerek taksici esnafımızın üzerindeki büyük maddi külfet kaldırılmış oldu, gerekse taksi müşterisi olan vatandaşlarımızın da temel hak ve hürriyetlerinin korunması açısından da Türkiye'de ilk olması hasebiyle de emsal oluşturacak bir karar alındı."
Bodrum Şoförler Odası Başkanı Hasan Kablı ise kararı çok olumlu bulduklarını dile getirerek, otobüs ve minibüslerde kullanılması zorunlu olan kamera sistemine de devletten katkı beklediklerini ifade etti.
Kararın ardından Muğla Büyükşehir Belediyesi'nden yapılan yazılı açıklamada ise UKOME kararının İçişleri Bakanlığının 2017/7 ve 2017/9 sayılı genelgelerinin esas alınarak düzenlendiği, İçişleri Bakanlığı genelgesine göre çıkarılan UKOME kararının mahkeme tarafından reddine yönelik yapılacak işlemin yine İçişleri Bakanlığına görüş sorulmak suretiyle gerçekleştirileceğine yer verildi.