Zeki Tuman / Karaman Güzel Sanatlar Lisesi Müdürü
Son yıllarda eğitim sistemimizle ilgili en çok yakınılan konuların başında öğrencilerin az okudukları, çok az proje ürettikleri hususları başı çekmektedir. Şu an öğrenciler okuma ve proje üretmeye yönlendirilmiyor. Öğrenciler bir veya iki saatlik performansa yönelik olarak kendilerini yetiştiriyorlar. Her ne kadar müfredatımız öğrencilerin bütüncül olarak bütün konuları işleme üzerine kurulu olmuş olsa da sınav sistemi nedeniyle öğrenciler bir iki saatlik performansları ile değerlendirmek öğrencilerin ilgilerini bu alana doğru yönlendiriyor. Son yıllarda yurt dışında yapılan çalışmalarda öğrencilerin ölçme değerlendirme ile ilgili sınav başarısı değil yıl içerisinde gösterdiği etkinlikler bilgisayar teknolojisi kullanılarak değerlendirmekte ve çok başarılı sonuçlar elde edilmektedir.
Bilgisayar teknolojisi bize sınıfta çokça yapmaya fırsat bulamadığımız tekrarları, öğrencinin yeniden tek tek soru sormasını, kendisini eksik hisseden öğrencilerin eksiklerini tamamlamasını mümkün kılmaktadır. Teknolojinin bize sunduğu fırsatlarla dersler görsel, işitsel ve performansa bağlı olarak aktif olarak işlemek mümkün olmaktadır. İşin içerisine oyunu da ekleyerek öğrencilerin sıkılmadan çok rahatlıkla ders işleyebilmeleri ve bilgi birikimlerini artırabilmelerine fırsat sunulmaktadır. Hazırlanan projeler performans ödevleri bilgisayar yardımıyla daha kolay bir şekilde değerlendirebilmek de akran değerlendirmesine fırsat sunulmaktadır. Öğrencileri birbirleri ile fikirlerini paylaşabilmelerine, eleştirel ve üretken bir düşünce yapısına kavuşmalarına da imkan sağlamaktadır.
Tablete yönelik olarak getirilen eleştirilerin, sağlıklı ve bilimsel bir altyapısı olmadığı kanaatindeyim. Tablete karşı çıkışlar bilgi yetersizliğinden kaynaklanıyor. Geçen haftaki yazıda da belirttiğimiz üzere öğretmenlerin pek çoğu etkileşimli tahtaya bile içerik hazırlamazken, tablete içerik hazırlamalarını beklemek mümkün değildir.
Tablet en nihayetinde bir eğitim materyalidir. Esas olan içeriktir. Tablete karşı çıkanların ortaya koymuş oldukları argümanları değerlendirecek olursak tabletin zararlı olarak kullanıldığı ile ilgili pek çok şikayet var. Aynı gerekçeleri tebeşir ve cetvel içinde de üretebiliriz. Tebeşiri yazı yazmak için kullandığımız gibi, birinin kafasına fırlatmak için de kullanabiliriz. Cetveli de ölçme için kullanabileceğimiz gibi bir şiddet aracı olarak da kullanabiliriz. Bu eğitim araçlarının kötü kullanılma ihtimalleri bunların kullanılmasına engel değilse; tabletin de kötü kullanımı veya olumsuz kullanılma ihtimalinin olduğu vb. olumsuzluklardan yola çıkarak tablet kullanımına karşı çıkmak tebeşiri, cetveli ve her türlü eğitim araç gerecini reddetmek anlamına gelir.
Olumsuzluklardan yola çıkarak olumlu bir sonuca ulaşmak mümkün değildir. Tabletin negatif ve eksi yönlerini çok abartılı bir şekilde değerlendirerek artı yönlerini görmezden gelmek büyük bir haksızlıktır tablet beraberinde getirmiş olduğu internet altyapısı ile birlikte öğrencinin tam öğrenme modeline sunduğu imkanları göz önünde bulundurduğumuzda bize devasa bir fırsatlar zinciri sunmaktadır. Yeter ki biz doğru düzgün ve güzel olarak kullanmayı bilelim.
Bakanlığın tablet ve tahtaya ayırmış olduğu zaman ve enerji kadar bunu kullanacak olan öğretmenleri altyapı eksikliğini giderme için çaba sarf etmesi gerektiğini düşünüyorum. Çok zaman kaybetmeden de kendi ulusal ders yönetim sistemi geliştirme ile ilgili çabaları da öncelik vermesi gerekiyor. Dünyada bir gün pek çok üniversitenin öncülüğünde onlarca ders yönetim sistemi geliştirilmiştir ve aktif olarak kullanılmaktadır.
Bir an önce kafa karışıklığını önlemek için bakanlığın tahtadan vazgeçerek tablete öncelik vermesi tabletten de özellikle içerik hazırlanması için teşviklerin getirilmesi gerekiyor. Tabletler için içerik hazırlayan öğretmenlerin ödüllendirilmesi ve içerik hazırlamaya teşvik edilmesinin öncelikle konuları arasında olması gerektiğini düşünüyorum. Sistemi sınav odaklı olmaktan çıkartılarak etkinlik bazlı değerlendirme ve proje üreten bir hale getirmemiz gerekiyor. Bunu yapmadığımız takdirde bizim 21 inci yüzyılın kuşağını yetiştirmemiz mümkün görünmüyor. Biz şu anda bunu yapabilecek her türlü teknik alt yapı ve donanıma sahip bir ülkeyiz. Tek eksiğimiz insan unsuru ve öğretmenlerin bir an önce eğitilmesi gerekiyor. Eba'nın bir an önce elden geçirilmesi ve sadece birkaç dijital dokümanın yer aldığı doküman deposu olmaktan öteye götürülerek öğrenci ve öğretmenin etkileşim içerisinde bulunduğu bir portal haline getirilmesi gerekiyor.
Eba bu haliyle bir öğretim portali değildir. Zira bir içeriğin öğretim içeriği olabilmesi için mutlaka öğretmen ve öğrenci arasındaki etkileşimi içermesi gerekir. Oysa eba öğretmen ve öğrenci arasında bir etkileşimi esas almamaktadır. Öğretmenler ders materyali özellikle de dijital materyal konusunda özendirilmelidir. Bu konuda yurt dışında yapılan çalışmalar da göz önünde bulundurularak EBA bir doküman deposu olmaktan çıkarılarak bir ders yönetim sistemine dönüştürülüp bir eğitim portali haline getirilmelidir. Ölçme değerlendirmelerin bu portal üzerinden yapılması ve yapılan değerlendirmelerin e-okul sistemine aktarılması sağlanmalıdır.
Tablet Eğitimin Yeni Kanseri mi?
Geçen hafta gazetenin Eğitim Divan'ı sayfasında Zeki Tuman hocamızın eğitimde tabletin gerekliliği üzerine yazısını okuduk. Benim gibi tablete ihtiyatlı yaklaşanları isim vermeden eleştirmiş. Ben akıllı tahta ve tabletle ilgili kendi görüşlerimi başta Eğitim Bir Sen'in bilimsel dergisi Eğitim'e Bakış (24.sayı, sh.59,2012) olmak üzere ulusal basında da yazdım, çizdim. İsteyenler benim görüşlerime oradan bakabilir. O yazıyı oturduğum yerden değil bizzat projenin başlangıcı, pilot uygulamasını izlemiş, ölçümlerinde bulunmuş birisi olarak dile getirmiştim. Şimdi tablet konusunda kamu express yazarlarından Nurullah AZAK hocamızın yazısıyla cevap vermek istiyorum. Yazının başlığı TABLETLER VE YENİ NESİLLER? Aşağıdaki alıntıyı okuyunca tablete olumsuz yaklaşmamak mümkün değil ama ben tablete kısmen karşı olduğumu yazılarımda söylemiştim. Bunu bir daha belirterek önemli bulduğum bu tespitlerle sizleri baş başa bırakıyorum.
'Bir de bizim şu an içimizde var olan ve yaşanılan uygulamalara bakalım. Bu tespitler, ülkem de bir ilçenin pilot uygulaması yapılan tek lisesi olan İmam Hatip Lisesinde bizatihi yaşanılan tespitler... İsteyene okulun açık ismini de verebilir ve kendisi de teyit edebilir.
Peki, nedir tespitlerimizu2026
*Şu an bahsettiğim lisede Tablet ile derse girmek YASAKu2026 Evet yanlış okumadınız YASAK! Nedeni ise çocukların derslerde bile tablet ile oyun oynamalarıu2026 Maalesef durum buu2026
*Akıllı tahtayı görmeyince internet erişimi olmaz. Doğru ama çocuklar okulun duvar diplerinde akşama kadar oyun oynamaktan kendilerini alamadıkları da bir gerçek.
*Sosyal Medyaya falan giriş yapılamaz söylemi de hikayeu2026 Çocuk tableti normal bir bilgisayardan hiçbir farkı olmadan kullanıyor. Sosyal medyadan özellikle facebook'ta saatlerce vakit geçiriyor ve yasadışı örgütlerin parmakları ucunda gezinip duruyor. Öğrenci tanımadığı yüzlerce insanla arkadaşlıklar kuruyor ve kız-erkek ilişkilerinde farklı bir süreç yaşanıyor. Yazılımı nasıl kırıyorlar onu bilmem ama onu da tabletin yazılımını geliştirip yerleştirenlere sormak lazım.
*Köyde ikamet edip okul idaresine gelen bir velinin talebine bakalım şimdiu2026.Talep şu: "Ne olur oğluma verdiğiniz tableti geri alın.Gece yarısına kadar oyun oynuyor ve yatağa zor atıyoruz."
*Sürecin ilerleyen zamanlarında veli çocuğundan tablet kullanımını istemediği zaman nasıl bir yol izlenilecek. Şu an öyle veliler var ki evde tableti çocuğundan saklıyor. Veliye ulaşıldığında okul idaresine söylediği gerekçe ise;"Bu tabletten önce çocuğumun dersleri daha iyi idi.Şuan her geçen gün dersleri kötüye gidiyor" sitemi oluyor.
*Yine köyde ikamet edip okul idaresine gelen başka bir velinin talebi: "Köyde evimizin önünden artık çocuk eksik olmuyor. Oğluma verdiğiniz tableti çocuk köyde ikamet eden diğer öğrencilere 50 KR,1 TL karşılığında belli bir zaman karşılığında kiraya veriyor ve işi ticarete dökmüşu2026 Ne olur tableti geri alın."
*Peki tableti dışarıda parayla satan öğrenciye ne demeli... Nasıl bir yaptırım uygulanacak bu ve benzeri durumlardau2026
Evet bir de sistemden kaynaklanan sıkıntılar var bu süreçte.Onlara da kısaca özetleyeyim.Bir çok kullanıcı sistemde aktif olunca internetin aşırı yavaşlamasıu2026Teknik servis ağının yaygın olmamasıu2026Garanti süresi olan 2 yıl bitince nereden teknik servis hizmeti alınacağıu2026Tablet dağıtılan sınıflarda hala kitap dağıtımının devam etmesi doğru mu?u2026Tablet dağıtılan okullarda akıllı tahta montajların hala yapılmaması yada akıllı tahtaların hazır olduğu okullarda tabletlerin hala dağıtılmamasıu2026Garanti kapsamına girmeyen ve kullanıcıdan kaynaklanan arızalarda nasıl bir süreç izlenileceğiu2026. Her okulda bilişim öğretmenin olmamasıu2026 Sistemin kurulacağı okullarda elektrik sistemin uygun olmaması v.su2026v.su2026
Neticede bir okulda dağıtılan 238 tabletten 110 adedi teknik servise geri gönderilmişse bu şu anlama geliyor pilot uygulama kesinlikle başarısızlıkla neticelenmiştir. Bu tedbirler alınmadığı sürece aynı sonuçla karşılaşılacağı muhakkak.'