Sumak ülkemizde özellikle Güney Doğu bölgesinde yemeklere ekşilik vermek için kullanılır. Sumak sadece toz baharat olarak tüketilmez, aynı zamanda sumaktan sumak suyu elde edilerek salatalarda sos olarak da kullanılır. Özellikle boğaz ağrılarına iyi geldiği bilinen sumağın faydalarını ve nasıl tüketildiğinin araştırdık. Detaylar haberimizde....
Sumak, yüzyıllardır ekşime maddesi olarak yemeklerde kullanılan bir tür baharattır. İçinde birçok, çok önemli fitokimyasal bileşenler bulunur. Sumak bitkisi, ayrıca farklı bozuklukların tedavisinde faydalı olan ve çeşitli biyolojik süreçlere katkıda bulunan minerallere sahiptir. Sumak yenilmesinin dışında deri ve tekstil endüstrisinde tabaklama maddesi ve renklendirici madde olarak da kullanılmaktadır. Bir diğer kullanım alanı ise ahşap çürümelerinin önlenmesi için kullanılmasıdır.
Sumağın faydaları
Kanseri önler
Süper bir antioksidan ve C vitamini kaynağıdır. Bu da diyabet, kardiyovasküler hastalıklar ve kanser gibi hastalıkları önlemeye yardımcı olabileceği anlamına gelir. Eğer sigara içiyorsanız, kemoterapi ve radyasyon terapisinin bir kombinasyonunu kullanarak akciğer kanseri gelişme riskinizi azaltabilirsiniz. Meme kanserinin tedavi sırasında sağlıklı hücreleri koruduğu düşünülmektedir. Sonuç olarak, sumak, kanser kemoterapisi için umut verici bir kemoterapötik ajan olarak kabul edilmiştir.
Anti-inflamatuar İltihap giderici
Soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıkların iyileşmesinde savaşır.
Anti-fungal ve Anti-mikrobiyal
Sumak, cilt iltihabı ve bozukluklarının tedavisinde yardımcı olabilecek Anti-mikrobiyal ve anti-fungal özelliklere sahiptir. Ayrıca Salmonella gibi bakterilerle mücadelede etkili olduğu araştırılmıştır ve meyve ve sebzeleri temiz bir şekilde dezenfekte etmek için kullanılır.
Diğer faydaları şöyledir;
Anne sütünü attırır
Adet kramplarını hafifletir
İdrar yoluyla toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olur.
İdrar enfeksiyonlarının geçmesine neden olur
Sindirim problemlerinin tedavisinde etkilidir
Kalp sağlığı için faydalıdır
Mide rahatsızlığı, asit reflü, kabızlık, ateşli semptomlar ve düzensiz bağırsak hareketleri gibi yaygın sindirim bozukluklarının tedavisinde yardımcıdır.
Sumak, sağlıklı hücrelere zarar veren kötü hücrelere karşı savaşan güçlü antioksidanlara sahiptir.
Sumak suyu, sumak çayı, sumak kabuğu geleneksel olarak kadın hastalıklarını tedavi etmek için kullanılır. Sumak ayrıca aşırı vajinal akıntı tedavisinde de kullanılır.
Adet düzensizliklerini düzenlemede yardımcıdır.
Diyabet ve obezite tedavisinde etkilidir.
Kemik kaybı veya osteoporoz, kemik kütlesi kaybının neden olduğu zayıf kemiklerin güçlenip iyileşmesinde etkilidir.
Kronik kas ağrınız varsa, baharat dolabınızdaki sumak sorunu tedavi etmeye yardımcı olabilir.
Sumakın zengin antioksidan içeriği sayesinde, iltihaplanma riskini azaltmaya yardımcı olur.
Uzun süren öksürük, göğüs tıkanıklığı veya bronşit gibi solunum problemlerini tedavi etmek yaygın olarak kullanılmaktadır.
Dizanteri, hemoptizi ve konjonktivit tedavisinde kullanılırlar.
Toz haldeki sumak, yumurtanın üzerine serpilerek tüketildiğinde, ishalin kesilmesini sağlar.
Sumak yaprakları ve tohumları; idrar söktürücü ve kanamayı durduran etkiye sahiptir.
Bu bitki ishal, dizanteri, ülser, hemoroid, kanama, yara iyileşmesi, hematemez, hemoptizi, lökor, boğaz ağrısı, oftalmi, konjonktivit, diürez, hayvan ısırıkları, zehir, ağrı ve karaciğer hastalıklarının tedavisinde kullanılmıştır.
Eğer sumak kabuğu suda morarana kadar bekletilirse, burun kanamasının ilk yardım tedavisi için alnına uygulanır.
Sumak kabuğunun tozu dişleri temizlemek için kullanılır.
Meyvelerin kaynatılması, karaciğer hastalığı, ishal ve üriner sistem bozukluklarının tedavisi için oral olarak hazırlanır ve uygulanır.
Sumağın zararları
Sumak tohumu, yemek yemeden tüketildiğinde açlığa neden olur.
Sumak aynı bitki olan kaju fıstığı ve mango ailesinden geldiğinden, sumak yemeden önce gerekirse bir doktora danışmalısınız. Bu üçü alerjiye neden olabilmektedir.
Sumak anti-lipaz aktivitesine sahiptir. Bu da ince bağırsakta yağ emilimini kısmen engelleyen ve aynı zamanda, yağların parçalanmasını hızlandıran bir etki olduğundan aşırı kilo kaybına neden olabilir.
Tansiyonu yükseltebilir. Bu nedenle tansiyon hastaları dikkat etmelidir.
Sumak nasıl kullanılır
1 litre suyun içine 100 gram sumak ilave edin ve bu su ile örneğin nohudunuzu kaynatabilirsiniz. Süzdükten sonra tüm yemeklerinizi bu su ile yapabilirsiniz.
Her zaman ona bir ölçü kullanmanız tavsiye edilir.
Kaynamış suyun içine sumak ilave edin ve demlendirdikten sonra süzüp için. Dilerseniz içine bir miktar bal da ilave edebilirsiniz.
Sumak Nasıl Tüketilir?
Sumak ülkemizde tüketimi oldukça yaygın olan bir baharat türüdür. Kullanım alanı genellikle salatalardır. Bunun yanı sıra bamya yemeği veya ekşili dolmalarda ekşi tadı vermesi amacıyla sumak suyu kullanılabilmektedir. Yukarıda sayılan faydaları nedeniyle sumağı bol miktarda tüketmek isteyen kişiler için bir diğer tüketim yöntemi ise sumak çayıdır. Özellikle kronik faranjit, boğaz ağrısı, balgam veya kuru öksürük gibi şikayetleri olan bireyler için sumak çayı oldukça faydalı bir bitkisel destekleyici tedavi seçeneği oluşturur. Sumak çayı yapımı için ambalajlı şekilde veya güvenilir aktarlardan alınmış olan sumak baharatının bir tatlı kaşığı kadarlık miktarı, bir çay bardağı suyun içerisine koyularak cezvede kaynatılabilir. Beş dakika kadar kaynadıktan sonra tüketilmeye hazır hale gelir. Tüm bunların yanı sıra bütün bitkilerde olduğu gibi sumağın da fazlası birtakım yan etkileri beraberinde getirebilir. Özellikle kronik hastalıkları olan, sürekli olarak ilaç kullanan kişilerde düzenli sumak tüketimine başlamadan önce mutlaka hekime danışılmalıdır. Ayrıca hamileler ve emziren anneler de bir besin takviyesi şeklinde günlük olarak sumak tüketimine başlamadan önce hekimlerine danışmalıdırlar.
Sağlıklı bireylerin yemeklerinde ve salatalarında sumak kullanmasında herhangi bir sakınca yoktur. Bir hastalığı bulunan veya ilaç kullanan kişiler de hekimlerinin herhangi bir sakınca görmemesi halinde bu bitkiyi tüketmeye başlayabilir. Eğer siz de sumağın yukarıda belirtilen faydalarından yararlanmak istiyorsanız günlük beslenme planınız içerisinde sumağa yer verebilir, sağlıklı bir yaşam sürebilirsiniz.