Sudan'da 5 günlük ateşkese rağmen sular durulmadı

Sudan ordusu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında 15 Nisan'dan bu yana devam eden çatışmalar, ateşkesin 5 gün daha uzatılmasına rağmen devam etti.

Görgü tanıklarına göre, başkent Hartum'un Umdurman bölgesinde çatışmalar yaşandı. Hartum'un güneyinde de şiddetli patlamalar olurken askeri uçakların havalandığı görüldü.

Öte yandan Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, Hartum'un bazı yerlerinde konuşlanmış kuvvetleri teftiş ederken, (HDK'yi kastederek) "aklın sesine cevap vermezlerse" onlara karşı "öldürücü gücü" kullanmakla tehdit etti.

Silahlı kuvvetlerin, halkı adına bu savaşı yürüttüğünü ifade eden Burhan, "Henüz öldürücü güçlerinin tamamını kullanmadık, ancak düşman sese itaat etmez veya aklın sesine cevap vermezse onu kullanmak zorunda kalacağız." dedi.

Burhan, yaşadıkları acılara rağmen tüm Sudan halkının ordusunun arkasında durmasını överek, ordunun, ülkedeki tüm karargahlarını elinde tuttuğunu belirtti.

Ateşkesin uzatılmasına ilişkin olarak Burhan, "Ateşkes, mallarını yağmalayan, kutsallıklarını çiğneyen, işkence yapan, vicdansızca öldüren isyancıların tacizlerinden bitkin düşen vatandaşlara hizmet akışını kolaylaştırmak amacıyla onaylandı." ifadesini kullandı.

Burhan, silahlı kuvvetlerin zafere kadar savaşmaya hazır kalacağını ve "isyancıların" bu ülkeyi ele geçiremeyeceklerini vurgulayarak, zaferin kaçınılmaz olarak yakın olduğunun altını çizdi.

HDK ise Suudi Arabistan ve ABD'nin, ateşkesin sağlanmasıyla ilgili çabalarını desteklediklerini açıkladı.

Orduyu ateşkesi ihlal etmekle suçlayan HDK, ateşkese bağlı kalacaklarını, başarılı bir şekilde geçmesi için ciddi bir şekilde çalışacaklarını kaydetti.

Kısa vadeli ateşkes

Taraflar, ABD ve Suudi Arabistan aracılığında 20 Mayıs'ta, 22 Mayıs Pazartesi 21.45’ten itibaren geçerli olmak üzere bir haftalık ateşkes ilan ettiklerini açıklamıştı.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ateşkes yürürlüğe girdikten bir gün sonra Sudanlı generallerin son ateşkese uymamaları halinde yaptırımlarla yüzleşecekleri uyarısında bulunmuştu.

Suudi Arabistan ve ABD, tarafların, 29 Mayıs'ta ateşkes anlaşmasını 5 gün daha uzatma konusunda anlaşmaya vardıklarını duyurmuştu.

İlan edilen ateşkesler süresince çatışmalar sürmüştü. İki taraf da birbirini ateşkesi ihlal etmekle suçlamıştı.

Sudan'da ordu ile HDK arasındaki çatışmalar

Ordu, bir zamanlar desteklediği ancak bağımsız ve paralel bir ordu gibi davranması nedeniyle tehdit olarak gördüğü HDK’nin, 2 yıl içerisinde tamamen orduya entegre edilmesini istemiş, HDK’nin ise sivil bir hükümetin ardından yaklaşık 10 yıla yayılan bir süreçte bunu kabul edebileceğini açıklamasıyla başlayan söz savaşı ve tırmanan gerginlik, 15 Nisan sabahı taraflar arasında başkent Hartum ve çeşitli şehirlerde silahlı çatışmaya dönüşmüştü.

2019’da darbeyle devrilen Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir döneminde Darfur'da isyancılara karşı savaşmak, sınırları korumak ve asayişi sağlamak amacıyla milis yapılanma şeklinde oluşturulan ve giderek daha bağımsız bir yapıya kavuşan HDK'nin on binlerce mensubu bulunuyor.

Ülke içinde bir milyondan fazla kişinin yerlerinden edildiğini belirten Birleşmiş Milletler, çatışmalar nedeniyle 300 bin kişinin de çevre ülkelere kaçtığını açıkladı.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Sudan'da devam eden çatışmalar nedeniyle 850 kişinin yaşamını yitirdiğini, 5 bin 500 kişinin ise yaralandığını bildirdi.