Türkiye'deki 55 milyon sosyal medya kullanıcısını yakından ilgilendiren sosyal medya düzenlemesi TBMM Genel Kurulu'ndan geçti. Teklifin Meclis'ten geçmesinin ardından konuşan AK Parti Genel Başkan Yardımcısı, Tanıtım ve Medya Başkanı Mahir Ünal en çok merak edilen temsilci bulundurma zorunluluğu hakkında "Yasal yükümlülük taşıyan temsilcilik atamazsa Almanya, idari para cezası getiriyor 500 bin avro. Biz ise Türkiye'de bunu kademeli hale getirdik. Yasa yürürlüğe girdiği andan itibaren tebligatta bulunulacak. Karşı taraf muhataplık oluşturulmuyor ise son olarak yüzde 50-90 daraltma uygulanacak" ifadelerini kullandı.
TRT Haber yayınına katılan Mahir Ünal, sosyal medya düzenlemesinin detayları hakkında şunları söyledi:
"VATANDAŞLARIMIZIN TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİNİ KORUMAYI AMAÇLIYOR"
"Sosyal medya düzenlemesi sosyal medyayı kapatmak ya da yasak getirmek amacı içermiyor. Tam tersine bu alanda bir düzenleme ve 55 milyon vatandaşımız sosyal ağlarda kullanıcı durumda. Dolayısıyla sosyal ağlarda kullanıcı olan vatandaşlarımızın temel hak ve özgürlüklerinin korunması ve burada var olan dezenformasyonun önüne geçilmesini amaçlayan bir düzenleme. Dolayısıyla bu düzenlemenin amacı tam da kullanıcı durumunda olan vatandaşlarımızın haklarını korumak amacıyla yapılmış bir düzenleme.
"1 MİLYONDAN FAZLA ERİŞİMİ OLAN AĞLAR TEMSİLCİLİK AÇACAK"
Salgın döneminde insanların evlerine kapanması ile birlikte dijital dönüşüm daha da hızlandı. Sosyal ağların kullanılması ile birlikte ciddi mağduriyetler kişiliği kimliği olmayan saflar üzerinden kullanıcıların mağduriyetleri ortaya çıktı. Almanya'daki düzenlemeyi esas alarak çalışmaları yürüttük. Sosyal ağ sağlayıcılarına yetkili bulundurma zorunluluğu geldi. 1 milyondan fazla erişimi olan ağlar Türkiye'de temsilcilik açacak. Avrupa Birliği sosyal ağları bilgi sağlayıcılar olarak tanımlıyor. AB İnsan Hakları Mahkemesi de bu yönde alınan kararları onaylıyor.
TEMSİLCİLİK AÇMAYANLARA UYGULANACAK CEZALAR
Yasal yükümlülük taşıyan temsilcilik atamazsa Almanya, idari para cezası getiriyor 500 bin avro. Biz ise Türkiye'de bunu kademeli hale getirdik. Yasa yürürlüğe girdiği andan itibaren tebligatta bulunulacak. Yasal temsilci atanmaz ise 10 milyon lira, tebliğden 30 gün sonra atama olmazsa 30 milyon lira bunlara rağmen yine temsilci atanmaz ise reklam verme yasağı getiriliyor. Buna rağmen hala eğer karşı taraf hukuki ve mali bir muhataplık oluşturmama konusunda direniyorsa bu defa reklam verme yasağından 3 ay sonra yüzde 50 bant daraltma cezası veriliyor ve bir ay sonra hala muhataplık oluşturulmuyor ise yüzde 50-90 daraltma uygulanacak.
"SUÇ TEŞKİL EDEN İÇERİĞİN KALDIRILMASI İÇİN VERİLEN SÜRE 4 SAAT"
Bu düzenleme bizim sosyal ağları özgür bir şekilde kullanmamızı sağlayacak ve oraların dezenformasyonlardan suçlara kadar, özel hayatın gizliliğinin korunmasından kişisel bilgilerimizin güvence altına alınmasına kadar bir düzenleme yaptık. Diyelim ki bir içerik ile ilgili başvuruda bulunuldu. Suç teşkil eden bir içerik çıkarma talep edildiğinde 4 saat getirdik, Almanya'da bu 24 saat. Başvuruya 4 saat içinde başvurulması gerekiyor.
"TEMEL SORUN MUHATAPLIK SORUNU"
Sosyal ağlarda temel sorun muhataplık sorunu. Bir ihlalle karşılaştığınız zaman karşınızda bir muhatap bulamıyorsunuz. Dünyada 3,8 milyar aktif sosyal medya kullanıcısı var. Bu sosyal medya platformunun bu egemenleri adeta devletlerle egemenlik mücadelesine girişiyor.
"BİZİM DE EGEMENLİK HAKLARIMIZI TANIYIN"
Twitter ve Facebook Almanya'nın egemenlik haklarını tanıdı. Biz de diyoruz ki bizim egemenlik haklarımızı da tanıyın. Dijital dünyanın egemenlik haklarını savunan bir muhalefet anlayışı ile karşı karşıyayız. Suriye'de Esed'i desteklemekten, Mısır'da Sisi'yi desteklemekten çıkması gerekiyor bu ülkede muhalefet yapan ve siyaset yaptığını zannedenler. Mavi Vatanı da biz bu ülkenin haklarını korumak için mücadele ediyoruz siber sahada da bu ülkenin siber haklarını korumak için mücadele ediyoruz. Türkiye siber güvenliğini korumak zorundadır. Görüşmeler yapılacak ve bu tebligatlar yapılacak. Daha sonra önce ilk tebligattan 30 gün sonra bakılacak, ikinci ve üçüncü tebligattan sonra bakılacak.
"MİLLİ GÜVENLİK SORUNU OLARAK GÖRDÜĞÜMÜZ İÇİN VERİLERİMİZİN TÜRKİYE'DE TUTULMASINI İSTİYORUZ"
Dijital dünyanın ham maddesi veri. Yani bizim online işlemlerimizden türüyen tüm veriler. Facebook adeta hafızamız haline gelmiş. Bugün artık Facebook üzerinden algoritmik düzenlerle sizin 300 likeniz üzerinden sizinle ilgili raporlar çıkarıyorlar. Veri madenciliği dediğimiz bir şey var ki bizim verilerimizin ne kadar kıymetli olduğunu gösteriyor. O yüzden diyoruz ki bizim verilerimiz de burada dursun.
ABD Dışişleri Bakanı TikTok'u kapatabiliriz dedi. TikTok bir Çin yazılımı. ABD vatandaşlarının TikTok kullanıcılarının verileri nerede tutuluyor? Çin'de tutuluyor. Bunu milli güvenlik sorunu olarak gördüklerini belirttiler. Biz de verilerimizin Türkiye'de tutulmasını milli güvenlik sorunu olarak gördüğümüz için istiyoruz..
Bu mesele bir milli mesele 55 milyon vatandaşlarımızın verilerinin korunması meselesi o yüzden biz veri yerelleştirmeden unutulma hakkına, temel hak ve özgürlüklerin güvence altına alınmasından Türkiye'nin siber haklarının güvence altına alınmasını istiyoruz."
TEKLİFİN İÇİNDE YER ALAN MADDELER
İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi. Kanunla, İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'a "sosyal ağ sağlayıcı" şeklinde yeni bir tanımlama getiriliyor.
Bu kapsamda kullanıcıların internet ortamında sosyal etkileşim amacıyla metin, görüntü, ses, konum gibi içerikleri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkan sağlayan gerçek veya tüzel kişiler, sosyal ağ sağlayıcı olarak tanımlanacak.
1 MİLYON LİRAYA KADAR PARA CEZASI
İdari para cezaları, muhatabın yurt dışında bulunması halinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından doğrudan doğruya muhataba, internet sayfalarındaki iletişim araçları, alan adı, IP adresi ve benzeri kaynaklarla elde edilen bilgiler üzerinden elektronik posta veya diğer iletişim araçlarıyla da bildirilebilecek.
Bu bildirim, Tebligat Kanunu'na göre yapılan tebligat hükmünde olacak. Bu bildirimin yapıldığı tarihi izleyen 5. günün sonunda tebligat yapılmış sayılacak.
Yükümlülüğünü yerine getirmeyen yer sağlayıcılarına, caydırıcılığın sağlanması için verilecek idari para cezası artırılacak. Bu kapsamda yer sağlayıcılık bildiriminde bulunmayan veya yükümlülüklerini yerine getirmeyen yer sağlayıcı hakkında, 10 bin liradan 100 bin liraya kadar verilebilen idari para cezası, 100 bin liradan 1 milyon liraya kadar artırılacak.
Düzenlemeyle, suç oluşturan kısmi içeriğin çıkarılmasının mümkün olduğu durumlarda, erişimin engellenmesi kararı yerine içeriğin çıkarılması kararının verilmesi imkanı sağlanarak, aynı internet sitesinde yer alan ve suç oluşturmayan içerikler yönünden ifade ve haber alma özgürlüğü daha da güvenceli hale getirilecek.
İçeriğin çıkarılması kararları, erişim sağlayıcılar tarafından değil içerik ve yer sağlayıcılarca yerine getirilebileceği için bu kararlar, içerik ve yer sağlayıcılarına bildirilerek gereğinin yerine getirilmesi istenecek.
KİŞİLİK HAKLARI İÇİN ETKİN KORUMA
Kişilik haklarının ihlal edilmesi halinde İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun'un, erişimin engellenmesi kararı verilmesini düzenleyen hükmü yönünden de içeriğin çıkarılması kararı verilebilecek.
Erişim Sağlayıcıları Birliği tarafından ilgili içerik ve yer sağlayıcılar ile erişim sağlayıcıya gönderilen içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararının gereği en geç 4 saat içinde ilgili içerik ve yer sağlayıcılar ile erişim sağlayıcı tarafından yerine getirilecek.
İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talep etmesi durumunda hakim tarafından, başvuranın adının, ihlale konu internet adresleriyle ilişkilendirilmemesine karar verilebilecek. Kararda, Erişim Sağlayıcıları Birliği tarafından hangi arama motorlarına bildirim yapılacağı da yer alacak.
Böylece arama motorları tarafından başvurucunun adı ile ihlale konu içeriğin ilişkilendirilmemesi sağlanarak kişilik haklarının daha etkin korunması sağlanacak.
YÜRÜRLÜK TARİHİ 1 EKİM 2020 OLARAK DEĞİŞTİRİLDİ
Türkiye'den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcı, en az 1 kişiyi Türkiye'de temsilci olarak belirleyecek. Bu kişinin iletişim bilgilerine kolayca görülebilecek ve doğrudan erişilebilecek şekilde internet sitesinde yer verilecek.
Sosyal ağ sağlayıcı bu kişinin kimlik ve iletişim bilgilerini BTK'ya bildirecek. Temsilcinin gerçek kişi olması halinde Türk vatandaşı olması zorunlu olacak. Verilen önergenin kabul edilmesiyle, bu maddenin ve bağlı düzenlemelerin yürürlük tarihi 1 Ekim 2020 tarihinde olarak değiştirildi.
Temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya, BTK tarafından bildirimde bulunulacak. Bildirimden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde sosyal ağ sağlayıcıya, BTK Başkanı tarafından 10 milyon lira idari para cezası verilecek.
Verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde 30 milyon lira daha idari para cezası verilecek.
REKLAM YASAĞI VE İNTERNET BANT GENİŞLİĞİNİN DARALTILMASI
İkinci kez verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde BTK Başkanı tarafından Türkiye'de mukim vergi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişilerin ilgili sosyal ağ sağlayıcısına yeni reklam vermesi yasaklanacak. Bu kapsamda yeni sözleşme kurulamayacak ve buna ilişkin para transferi yapılamayacak.
Reklam yasağı kararının verildiği tarihten itibaren 3 ay içinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde BTK Başkanı, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 50 oranında daraltılması için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek.
Başvurunun kabulüne ilişkin hakim kararının uygulanmasından itibaren 30 gün içinde söz konusu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde BTK Başkanı, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin yüzde 90 oranına kadar daraltılması için sulh ceza hakimliğine başvurabilecek.
Hakim ikinci başvuru üzerine vereceği kararında, yüzde 50'den düşük olmamak kaydıyla, sunulan hizmetin niteliğini de dikkate alarak daha düşük bir oran belirleyebilecek. Bu kararlara karşı BTK Başkanınca itiraz yoluna gidilebilecek.
Hakim tarafından verilen kararlar erişim sağlayıcılara bildirilmek üzere BTK'ye gönderilecek. Kararların gereği, bildirimden itibaren derhal ve en geç 4 saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilecek.
Temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünün yerine getirilmesi halinde, verilen idari para cezalarının dörtte biri tahsil edilecek, reklam yasağı kaldırılacak ve hakim kararları kendiliğinden hükümsüz kalacak.
İnternet trafiği bant genişliğine yapılan müdahalenin sona erdirilmesi için erişim sağlayıcılara BTK tarafından bildirim yapılacak.
48 SAAT İÇİNDE CEVAP ZORUNLULUĞU
Sosyal ağ sağlayıcı, "içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi" ile "özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi"ni gerektirecek içeriklere yönelik kişiler tarafından yapılacak başvurulara, başvurudan itibaren en geç 48 saat içinde olumlu ya da olumsuz cevap vermekle yükümlü olacak. Olumsuz cevaplar gerekçeli olarak verilecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, kendisine bildirilen içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararlarını uygulayacak. Ayrıca "içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi" ile "özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi" başvurularına ilişkin istatistiksel ve kategorik bilgileri içeren Türkçe raporları 6 aylık dönemlerle BTK'ye bildirecek.
Sosyal ağ sağlayıcı, Türkiye'deki kullanıcıların verilerini Türkiye'de barındırma yönünde gerekli tedbirleri alacak.
BTK Başkanı tarafından, sosyal ağ sağlayıcıya "içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi" ile "özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi" başvurusuna 48 saat içinde cevap vermemesi halinde 5 milyon lira, içeriğin çıkarılması veya erişimin engellenmesi kararlarını uygulamaması halinde ise 10 milyon lira idari para cezası verilecek.
Sosyal ağ sağlayıcılar hakkında "erişimin engellenmesi kararı ve yerine getirilmesi" ile "gecikmesinde sakınca bulunan hallerde içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi" kapsamında verilecek idari para cezaları 1 milyon lira, "erişimin engellenmesi kararı ve yerine getirilmesi" ile "içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi" kapsamında verilecek adli para cezaları ise 50 bin gün olarak verilecek. Söz konusu idari para cezasını gerektiren ihlallerin 1 yıl içinde her bir tekrarında cezalar bir kat artırılarak uygulanacak.
SOSYAL AĞ SAĞLAYICILARA 3 AYLIK SÜRE
Hukuka aykırılığı hakim veya mahkeme kararı ile tespit edilen içeriğin sosyal ağ sağlayıcıya bildirilmesi durumunda, bildirime rağmen 24 saat içinde içeriği çıkarmayan veya erişimi engellemeyen sosyal ağ sağlayıcı, doğan zararların tazmin edilmesinden sorumlu olacak. Bu hukuki sorumluluğun işletilmesi için içerik sağlayıcının sorumluluğuna gidilmesi veya içerik sağlayıcıya dava açılması şartı aranmayacak.
Bu düzenlemenin uygulanmasında sosyal ağ sağlayıcının yükümlülükleri, içerik veya yer sağlayıcısı olmasından doğan sorumluluk ve yükümlülüklerini ortadan kaldırmayacak.
Sosyal ağ sağlayıcılar, "içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi" ile "özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi" başvurusuna 48 saat içinde cevap verilmesi kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmek için 3 ay içinde gerekli çalışmaları tamamlayacak.
Sosyal ağ sağlayıcılar ayrıca "içeriğin yayından çıkarılması ve erişimin engellenmesi" ile "özel hayatın gizliliği nedeniyle içeriğe erişimin engellenmesi" başvurusu uyarınca hazırlayacakları ilk raporlarını, 2021 yılının Haziran ayında BTK'ye bildirecek ve internet sitesinde yayınlayacak.
Taraflara ilişkin IP adresi, verilen hizmetin başlama ve bitiş zamanı, yararlanılan hizmetin türü, aktarılan veri miktarı ve varsa abone kimlik bilgilerini içeren "trafik bilgisi" tanımına "port bilgisi" de eklendi.
Dün saat 15.00'te toplanan Genel Kurul, yaklaşık 16 saat süren mesainin ardından çalışmalarını tamamladı. Erdoğmuş, 1 Ekim 2020 Perşembe günü saat 14.00'de toplanmak üzere birleşimi kapattı.