KENAN ADEM KIZILAĞIL/ ANKARA-
19 Ekim 2011 tarihinde kurulan Anayasa Uzlaşma Komisyonu göreve başlayalı 487 gün oldu. Millet gözü yeni anayasaya çevirmişken, darbe anayasasından ne zaman kurtulacağını merak ediyor. Meclisten grubu bulunan partilerin verdiği temsilciler ile göreve başlayan uzlaşma komisyonu ise halen 37 madde dışında bir metin ortaya koyamadı. Çalışmalarla ilgili açıklama yapan Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, "Makul süre diyerek bu süre sürekli uzatılıyor yeni anayasa engelleniyor. 170 maddeden 10 tanesi başkanlık sistemini ilgilendiriyor. Çarpıtmalar var" diyerek, yeni anayasanın gereksiz bahaneler ile engellendiğini ortaya koydu.
Vesayetin izleri sürüyor
AHİM Türkiye masası eski çalışanı, İnsan Hakları Gündemi Derneği Genel Sekreteri Avukat Salih Efe, Türkiye'nin şimdiye kadar arkaik, demokrasi dışı, çoğulculuğu ve farklılığı engelleyen Anayasalarla yönetildiğini vurgulayarak, "AK Parti buna dur demek istiyor. Bu ülkeye bürokratik ve askeri vesayet çok zarar verdi. Ülkenin ve halkın gerilemesine, askeri darbelere yol açtı. AK Parti artık Türkiye'nin bu tür engellerle karşılaşmasını istemiyor" dedi.
"Çift başlılık kalkmalı"
Salih Efe, çift başlı yargının tümden kaldırılması için Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin kaldırılmasının şart olduğunu belirterek, "1961 ve 1982 Anayasasında bulunan ve halkın demokratik tercihinin önüne kesmeye çalışan vesayet kurumlarının da artık yeni anayasada kesinlikle düzenlenmemesi lazım. Yeni bir anayasa da kuvvetler ayrılığının sağlanması ve yargının siyasi organlar karşısında tam bağımsız olması lazım" diye konuştu.
Umutlar tükendi
Hukukçular Birliği Vakfı Başkanı Sinan Kılıçkaya, "Uzlaşma komisyonun görevinin sona erdiği anlaşıldı. Bunca süre anayasanın hazırlanmaması artık umutları bitirdi. Bundan sonraki süreçte uzlaşma sağlanan maddelerin halk onayına sunulması için çalışmalar yürütülmeli. Artık bir sistem değişikliğini düşünmenin vakti gelmiştir" diye konuştu.
"Uzlaşmazlık anlayışı değişmeli"
Sitemden kaynaklanan sıkıntıların olduğunu belirten Kılıçkaya, demokrasi kültürü oturmadığı sürece bütün sitemlerde tıkanlıklar meydana geleceğini ifade etti. Kılıçkaya, "Yetkili olan kişilerin uzlaşmazlık üzerine kurulmuş bilinçlerinin değişmesi gerekiyor. Halkın seçtikleri halk adına bir anayasayı bile yapamıyorsa ortada önemli bir sıkıntı olduğu açıktır" dedi.
Sadece 30 maddede uzlaşıldı
Hukukçular Derneği eski Başkanı Avukat Hüsnü Tuna, uzlaşma komisyonun sanki uzlaşamazlık üzerine kurulmuş gibi bir görüntü verdiğini belirterek, "Bu kadar süreredir çalışılmasına rağmen sadece 30 madde üzerinde uzlaşma sağlanması düşündürücü bir durum. Bu kadar önemli bir konuda uzlaşmaya varılamaması sıkıntılı bir durum" şeklinde konuştu.
"İdeoloji dayatması var"
Milletin yeni anayasayı beklediğini vurgulayan Tuna, bundan sonraki süreçte sorumluluğun tamamen vekillerde olduğunu, eğer yeni anayasayı yapamazlar ise halkın hakkını göz ardı etmiş olacaklarını söyledi. Tuna, "Kişisel ideolojilerini dayatarak anayasa hazırlama tavrından acilen vazgeçmeleri gerekiyor. Milletin iradesini temsil etmek yerine kendi ideolojilerini dayatıyorlar. Bu durumda çözüm çıkmaz" dedi.