TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Ak Partili, Prof. Mustafa Şentop, Habertürk'ten Kübra Par'a konuştu.
Mevcut anaya üzerinde değişiklikler yapılacağını açıklayan Şentop, 10 gün içinde başkanlık teklifinin Meclis'e gelebileceğini belirterek "Üniterlik, Türkiye açısından vazgeçilmez bir zorunluluktur. Anayasa'nın 4'üncü maddesi; ilk 3 maddenin değiştirilemeyeceğini, değiştirilmesinin teklif edilemeyeceğini söylüyor. Biz şu anda yeni bir Anayasa yapmıyoruz. Eğer yeni bir Anayasa yapmıyorsak, zaten ilk 4 maddeye dokunma imkanımız da yok" ifadelerini kullandı.
İşte Şentop'un açıklamalarının satır başları:
1982 Anayasası'nı kaldırıp yerine yeni başu00adtan yazılmış bir Anayasa getirmiyoruz, çünkü şu anki Meclis aritmetiu00adğiyle bunu yapabilme seçeneğimiz yok. Tek seçenek, mevcut Anau00adyasa üzerinde değişiklik yapmak. O değişikliku00adlerden de zaruri olanları öne almak ve en azından 2 partiu00adnin uygun bulacağı hususları öne çıkarmak gerekiyor. Sayın Bahu00adçeli'nin ifade ettiği gibi hükümet sistemiyle, daha doğrusu başu00adkanlık sistemiyle ilgili bir taru00adtışma var. Bu merkezde olmak üzere, yapılabilmesi mümkün olan diğer konuları da içine alau00adcak şekilde bir değişiklik yapılau00adbilir. Ama şu anda madde sayısı vermek doğru olmaz. Ayrıca yeni bir Anayasa için yeni bir Anayasa yapım usulü benimsenu00admeli. Yöntemle ilgili bir çalışma yapılmadığı için ve bugünkü tabloda 367'yi geçmeyeceği için önce referanduma gidilmeli. Sonra yeniden yeni Anayasa yapımı ile ilgili bir çalışma yapılabilir ki bu çok uzun bir iş...
ARTI-EKSİ 10 GÜN
Net tarih söylersem sıkıntı olur! (Gülüyor) Teklifimizle ilgili çalışmaların kabası bitti. İnce işçilikler ve bazı siyasi tercihler yapmak lazım. Benim kanaatim, azami artı-eksi 10 gün içinde Meclis'e böyle bir teklif verebilu00admek mümkün. Ondan sonraki süreçle ilgili bir takvim vermek zor. Bütçe görüşmeleri aralık ayında yapılacak. İçtüzüğe göre o sırada Meclis'te başka bir konu görüşülemez. Teklifimizin önce TBMM Anayasa Komisyonu'nda görüşülmesi lazım. Teamüllere göre bütçe sırasında komisyonlar da başka konuda çalışmıyor ama önceu00adsinde kasım ayı var,o sırada görüşülebilir. Bizi etkileyen bir başka takvim daha var. Mecu00adlis'te görüşülmüş, Cumu00adhurbaşkanı tarafından onaylanmış değişiku00adlik önerilerinin Resmi gazete'de yayımlandıktan 60 gün sonraki ilk pazar gününde referandum yapılması lazım. Bu parametrelere baktığınız zaman, artı-eksi 10 gün içinde getirebiliriz.
MHP TAM BAŞKANLIĞA SICAK BAKMAZ İSE...
Bizim düşündüğümüz sistem tam başkanlık. Bunu Sayın Erdou00adğan, ilk kez 2003'te bir televizu00adyon programında dillendirmişti. O tarihten bu yana AK Parti'nin görüşü başkanlıktır. Çalışmalarıu00admız da bunun üzerine kurulu. Mevcut sistemin bu şekilde yürümesi mümkün değil. Bizim açımızdan ideal olan başkanlık. Bu mutlaka denenmeli. Ama olmuyorsa da bugünkü mevcut düzeni biraz daha iyileştirebilecek bir düzenleme olabilirse onu da düşünmek, değerlendirmek lazım. Bir Mecelle kaidesi, "Bir şey tamamıyla elde edilemiyorsa, tamamıyla da terk edilmez" der. Dolayısıyla ne kadar mümkünse o kadar yapmak lazım.
"YÜZDE 90 ABD MODELİ GİBİ OLACAK"
Önerdiğimiz model, çok büyük oranda ABD'ninki gibi olabilir. "Türk tipi" derken o modelden farklılaşan hususları ifade ediyoruz. ABD'dekinden farklı olarak biz federal değil, üniter başkanlık ve tek meclis öneriyoruz. Bir de doğrudan tek derecede seçim olacak. Bazı atamalarla ilgili farklar da olabilir. Bunun dışında ABDsistemine yüzde 90 oranda benziyor diyebilirim.