Sedef bulaşıcı olmayan kronik bir deri rahatsızlığıdır. Vücutta kızarma ve kaşınma ile kendini gösteren sedef hastalığında pullanmalar da sık rastlanılan belirtiler arasında yer alır. Peki Sedef hastalığı tedavisi nasıl yapılır? Sedef hastalığı tedavisine dair merak edilenler haberimizde. İşte sedef hastalığı tedavi çeşitleri...
Tüm vücudumuzu saran cildimiz beslenme düzeni, mevsimsel değişimler gibi etkenlerden ciddi boyutlarda etkilenebilir; ama bazı genetik faktörler cilt hastalıklarında asıl etkendir. Bunlardan biri de sedef hastalığıdır. Sedef hastalığı, deri üzerinde keskin, sınırlı, kızarık, sedef rengi pullanmalarla seyreden iltihaplı bir cilt rahatsızlığıdır. Yaygınlık ve şiddeti kişiden kişiye değişmekle birlikte genellikle hayatı tehdit etmeyen kroniktir.
Stres, sedefi tetikliyor Toplumun yüzde 2-3’ünde görülen sedef hastalığının nedeni tam olarak bilinmiyor; ama genetik yatkınlığın ve bağışıklık sisteminin sedef hastalığına neden olduğu düşünülüyor. Sedef hastalığının oluşması ihtimalini artıran sebepler şunlardır:
Travmalar (vurma, çarpma, ameliyat, yanık) Stres Enfeksiyonlar (üst solunum yolu enfeksiyonları, mantar enfeksiyonları), kalsiyum eksikliği D vitamini seviyesinde anormallik olması İlaçlar (bazı tansiyon ilaçları ve ağrı kesiciler) Obezite Diyet Sigara Fazla alkol tüketimi
Sedef hastalığının belirtileri
Normalde deri hücrelerinin döngü süresi 28 gün kadarken, sedef hastalığında bu süre 3-4 güne kadar inebilir. Hücreler tam olarak olgunlaşamadığından doğal şekilde, biz fark etmeden dökülemez ve üst üste birikir. Sedef hastalığında kızarıklıklar ve kabuklar görülür. Sedef hastalığı, ayrıca tırnak ve eklemleri de etkileyebilir. Sedef hastalığının belirtileri vücudun birçok bölgesinde görülse de; sıklıkla dirsekler, dizler, saçlı deri ve tırnaklarda ortaya çıkar.
En sık kırmızı, üzeri beyaz kepekli ya da kabuklu, genellikle kaşıntısız 2’mm den santimetrelerce büyüklüğe kadar değişebilen döküntülerle kendini gösterir. Ayak tabanı ve avuç içinde sertleşme ve çatlamalar görülebilir. Koltuk altı ve göbek gibi katlanan bölgelerde pişikle karışabilecek bir görünüm oluşabilir. Tırnakta dikiş yüksüğüne benzeyen çukurcuklar, sarı-kırmızı yağ damlası görünümünde lekeler, tırnak içlerinde boşalma ya da kalınlaşma, tırnak altında kanama ve tırnak yüzeyinde düzensizlikler görülebilir.
Sedef Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Sedef tedavisi değişkenlik gösterir Sedef hastalığının günümüzde yüzde 100 tedavisi olmasa da, yeni yöntemlerle kişi daha düzgün bir cilde kavuşabilir. Üstelik kişilerin bazılarında nüks etme aralıkları 50 yılı bile bulabilir. Hangi tedavinin uygulanacağı ise kişinin yaşı, cinsiyeti, genel sağlık durumu, sosyo-ekonomik durumu, sedefin yaygınlığı, süresi-tipi, daha önce uygulanan tedaviler ve eşlik eden hastalıklar göz önüne alınarak planlanır. Sedef hastalığı, uygun tedavilerle kontrol altına alınabilmektedir. Kepeklenmelerde azalmalar ya da tamamen kaybolmalar görülse de her zaman için geri gelme ihtimalinin olduğunu unutmamak gerekir. Sedef hastalığının tedavisi hastalığın şiddetine göre değişiklik gösterebilmektedir.
Sedef tedavisi temelde üçe ayrılır:
1.Topikal (yerel) tedaviler: Bu tedavi çeşidi krem, merhem ve losyon gibi ilaçların doğrudan deriye uygulanması ile gerçekleşir. Sedefin hafif olduğu rahatsızlıklarda bu en uygun tedavi şekli olacaktır. Topikal steroidler, katranlı ürünler ve vitamin D analoglarına ek olarak kullanılan nemlendiriciler,
derideki kurumanın giderilmesine yardımcı olur ve kepeklenmelerin azalmasını sağlar.
2. Fototerapi: Fototerapi; ultraviyole ışığın (güneş ışığının tedavi edici özellik taşıyan dalga boyları) değişik formlarının ve bazen de özel tabletlerin kullanılmasıyla uygulanan bir tedavidir. Sedef çok yaygın olduğunda, topikal tedavilerle düzelmediğinde ya da tedaviden hemen sonra tekrarladığında bu tedavi yöntemi kullanılır.
Fototerapi tedavisinin en basit ve kolay uygulanabilen yolu, kontrollü miktarda güneş ışığı almaktır.
3. Sistemik tedaviler: Ağızdan alınan ilaçlarla uygulanan tedavi çeşididir. Tedavinin getirdiği yan etkiler sebebiyle, daha basit yollarla hastalık kontrol altına alınabiliyorsa bu tedaviye başvurulmaz. Tedaviye başlamadan önce doktor tarafından hastaya tedavinin riskleri konusunda gerekli açıklamalar yapılır. Kadın hastalar sistemik tedavi aldıkları sırada gebe kalmamalıdırlar. Erkek hastaların da bu tedaviyi alırken çocuk sahibi olmamaları önerilmektedir.
Sedef Hastalarının Dikkat Etmesi Gerekenler
Sedef hastalığına sahip kişilerin öncelikle psikolojik tetikleyicilerden kurtulmaları gerekir. Stres, üzüntü, kaygı gibi olumsuz duygulardan uzaklaşıp; kendilerini daha iyi hissettirecek şeylere yönelmeleri tedavi için olumlu bir gelişme olacaktır.
Deriyi kaşımak, ovmak, kabukları koparmak yeni döküntülere yol açabileceğinden bunlardan olabildiğince uzak durulması gerekir.
Güneşin ve denizin sedef hastalığını azaltıcı etkisi vardır. Güneşe maruz kalma süresinin olabildiğince kontrollü yapılması gerekmektedir. Yanacak kadar güneşlenmek sedef döküntülerini arttırabilmektedir.
Kış aylarında derinin nem oranı azalır ve daha kuru hale gelmesine sebep olur. Kuru cilt sedef hastalarında daha fazla kaşıntıya sebep olacağı için nemlendirici krem ve losyonların kış aylarında daha özenli kullanılması gerekir.
Her gün banyo yapmak, cildinizin yatıştırılmasında yardımcı olacaktır.
Hamile kalmaya engel mi?
Sedef yaygınsa veya topikal tedavilere direnç söz konusuysa ultraviyole A veya B ışık veren kaynaklarla tedavi yapılabilir. Bunun dışında sistemik retinoidler, siklosporin, enjeksiyonla uygulanan biyolojik tedaviler, kişinin durumuna göre tercih edilebilir. Sedef hastalığında sistemik tedaviler sırasında ve bazen sonrasında da uzun bir süre gebe kalınamayabilir. Bu nedenle tetkikleri uygun aralıklarla yaptırıp kontrollere gitmek gerekir.