Neşat Gündoğdu/Ankara
Her yıl milyarlarca lira sağlık ve ilaç sektörüne harcanıyor. Tıp ve eczacılık sektöründe yerlileşme ve millileşmeye savunma sanayi kadar büyük önem verdiklerini vurgulayan Başkan Recep Tayyip Erdoğan, “Artık istiyoruz ki tomografimizi, ultrasonografiyi, MR'ımızı biz üretelim. Bunları Türkiye yapar, bu beyin gücüne sahibiz” çağrısında bulunmuştu.
Yerli ilaç ve tıbbi cihaz konusunda Türkiye’de yapılan projeler hakkında sağlık sektörünün önde gelen isimleri ve Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Milat’a özel açıklamalarda bulundu.
Yerlileşme çalışmaları hızlandı
Dünyada sağlık alanındaki tekelleşmeyi kırmak isteyen Türkiye, yatırımlarına hız verdi. Türkiye ilaç ve tıbbi cihaz üretiminde dünya standartlarında üretim yapabilecek bir altyapı ve kapasiteye sahip. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye’de; 91 ilaç üretim tesisi, 11 radyofarmasötik ürün üretim tesisi, 11 hammadde üretim tesisi, 9 insan doku ve hücre merkezi, 93 medikal gaz tesisi ve 46 sekonder ambalajlama yeri olmak üzere toplam 261 yerli tesis bulunmakta. Bu yatırımlara rağmen ülkemiz tıbbi cihazların yaklaşık yüzde 85'ini ithal edilmektedir.
Sağlıkta 6 milyar dolar ithalat
Tıp ve eczacılıkta geçen yıl itibarıyla gerçekleştirilen yaklaşık 6 milyar dolarlık ithalatın önüne geçilmesi, tıbbi cihaz ve ilaç konusunda dışa bağımlılığının azaltılması amacıyla yerli çözüm atağı başlatıldı. Türkiye geçen sene tıbbi, cerrahi alet ve cihazlar, bunların aksam, parça ve aksesuarları tarifesinde toplamda 928 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirdi. İthalatta ilk sırada ABD, ikinci sırada Almanya, üçüncü sırada ise Çin yer aldı. İlaç sektöründe ise ithalat geçen yıl 4,5 milyar dolar oldu.
Sağlıkta ihracata ağırlık verilecek
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, ilk hedefin stratejik önemdeki bütün ilaç ve aşıların Türkiye’de üretilmesini sağlamak olduğunu söyledi. Bakan Koca, gerekli teşvikleri her koşulda sağlamaya kararlı olduklarının altını çizerek, “İlaç konusunda sadece dünyada var olan ürünleri ülkemizde tekrar üretmek ile sınırlı kalmamalıyız. İnnovatif ilaç çalışmalarına, yeni molekül bulma çalışmalarını da yürütmek zorundayız. İlaç sanayiinde dönüşüm ve yüksek teknolojili ilaçların üreticisi olabilmemiz için start-up modelinin desteklenmesi çok önemli. Bu kapsamda web tabanlı bir platform oluşturuyoruz. Tüm bunlarla kullanılmayan kapasiteyi harekete geçiriyoruz. Bu kapasiteyle ihracat odaklı üretime de ağırlık vereceğiz” bilgisini verdi.
İlaç lobisi engel oluyor
Sağlık Sen Genel Başkanı Metin Memiş sağlık sektörüne ciddi bir rant olduğunu dile getirdi. İlaç sektöründe tekelleşmenin kırılması gerektiğine dikkat çeken Memiş, “Kanser ve diyaliz ilaçları gibi önem arz eden ve bir iki firmanın ürünü olan çok fahiş fiyatlarla satılan ürünler var. Bunların muadillerinin üretilmesinin önüne geçen bir ilaç lobisi var. Türkiye’de ‘Akılcı İlaç Kullanım’ rehberi çıkartıldı. Bununla birlikte de artık muadil ilaç kullanımı başlatıldı. Alternatifi olmayan ilaçlarda da bu yöntemin uygulanarak bu tekelleşmenin kırılması gerekiyor” şeklinde konuştu.
Tedaviler Kur’an ve sünnette
Sağlık İş Sendikası Başkanı Hakan Toy ise Türkiye’nin geleneksel tedavilerde bir adım attığını bu konuda daha cesur davranılması gerektiğine değindi. İlaç sektörünün tekelleşmesinden dert yanan Toy, geleneksel tedaviye vurgu yaptı. Toy, “Geleneksel tedavi noktasında bazı adımlar atıldı. Bizim bu alanı hızlandırmamız lazım. Kur’an, sünnette bu tedavilerin hepsini bulabiliyoruz. George’un, Agop’un yaptığına kalmadık. Allah bir dert verdiyse dermanını yeryüzünde yaratmıştır. Bizim onu bulmamız gerekiyor, onun içinde çok çalışmamız gerekiyor. Kamunun işin içinde olduğu bir yöntemle sorunları çözebiliriz” ifadelerini kullandı.
Her türlü destek verilecek
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Cevdet Erdöl de Başkan Erdoğan’ın sağlıktaki yerlileşme çağrısına destek verdiklerini kaydetti. “İthal ürünlere milyar dolarlar akıtıyoruz” diyen Erdöl, “Türkiye’de yılda yaklaşık 20 milyar TL tıbbi sarf malzemesi ve 25 milyar TL civarında ilaç harcaması yapılıyor. Bu harcamaların yüzde 60’ı ithal. Temel hedefimiz, ülkenin uluslararası arenada rekabet gücünü artıracak teknolojileri geliştiren ve üreten firmalara, araştırmacılara ve akademisyenlere Ar-Ge çalışmalarını yürütebilecekleri ortam ve desteği sağlamak” dedi.