Ukrayna krizinden sonra Avrupa Birliği (AB) ve ABD'nin, Rusya'ya yaptırımlar uygulamaya başlaması Rusya ile Batı arasında devam eden gerginliğin başlangıcı oldu. Rusya'nın özellikle 2014'te Kırım'ı ilhakı nedeniyle Batı, Rus ekonomisini zorlamaya yönelik ciddi kararlar aldı.
AB, Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve bağımsızlığını tehdit edici eylemlerde bulunduğu gerekçesiyle Rus şirket ve kişilere yaptırımlar uyguluyor.
Bu yaptırımlar çerçevesinde söz konusu şirketlerin AB ülkelerindeki mal varlıkları donduruluyor, AB vatandaşlarının ve şirketlerinin bu firmalara mali kaynak sağlaması yasaklanıyor. Yaptırım listesine alınan kişilerin AB'deki mal varlıkları donduruluyor ve bu kişilere seyahat yasağı uygulanıyor.
AB ülkelerinin dışişleri bakanlarının bugünkü toplantısından Rus muhalif Aleksey Navalnıy'a hapis cezası verilmesi nedeniyle Rusya'ya yönelik yeni yaptırım kararı çıkacağı tahmin ediliyor.
Yaptırımlar nedeniyle Rusya, AB'nin finans imkanlarından tam olarak yararlanamıyor, petrol sektöründe bazı yüksek teknolojik ürünleri ve ekipmanları alamıyor, savunma sanayisi alanında da gerekli malzemeyi tedarik edemiyor.
AB'nin Rusya'ya yönelik yaptırımlar listesinde mal varlıkları dondurulan ve seyahat yasağı getirilen çoğu üst düzey 170'ten fazla kişi bulunurken, yaptırım listesindeki şirket sayısı ise 50'ye yaklaştı.
AB ile Rusya arasında gerginliğe neden olan olaylar
Kırım'ın yasa dışı ilhakının yanı sıra Ukrayna'da, 2014'te Malezya Havayollarına ait MH17 sefer sayılı uçağın Rus ordusuna ait bir füze tarafından vurulması da AB'nin Rusya'ya yönelik yaptırımlarına yol açtı.
İngiltere'de çifte ajan Sergey Skripal ve kızı Yulia'yı Rus askeri istihbarat çalışanı olduğu öne sürülen Rus vatandaşlarının noviçok maddesi ile zehirlediği ve Almanya Federal Meclisine yönelik Ruslar tarafından siber saldırı iddiaları Rusya ve AB arasında son yıllardaki gerilimin ve yaptırımların kaynağı oldu.
Geçen yıl noviçok maddesi ile Rus istihbaratı tarafından zehirlendiği iddiasıyla Berlin'e götürülen ve buradaki tedavisinin ardından ocakta Moskova'ya girişinde havaalanında tutuklanarak hapse konulan Rus muhalif Aleksey Navalnıy üzerinden AB'nin Rusya'ya olan baskısı yeni bir yaptırımın kapısını daha araladı.
AB, Navalnıy'a yapılan muamelenin yanı sıra bu olay üzerinden Kremlin'in baskıyla muhalif kesimlerin özgürlüklerini kısıtladığı iddiasıyla Rusya'yı suçluyor.
AB ülkelerinin dışişleri bakanlarının bugünkü toplantısından Rus muhalif Aleksey Navalnıy'a hapis cezası verilmesi nedeniyle "Küresel İnsan Hakları Yaptırım Rejimi" çerçevesinde Rusya'ya yönelik yeni yaptırım kararı çıkması bekleniyor.
Rusya tepkili, AB ısrarlı
Rusya'ya göre, Brüksel'in yaptırımları "asılsız" iddialara dayanıyor ve yaptırım için herhangi bir sebep bulunmadığı halde uygulanıyor. AB yönetimi ise Rusya'nın "temel değerler ve AB'den uzaklaştığını" belirterek bu ülkeye ısrarla karşılık verilmesi gerektiğini savunuyor.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'in bir süre önce Moskova'ya yaptığı tartışmalı ziyaret Rusya ve AB arasındaki gerilimi daha da açığa çıkardı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un, AB ile ilişkileri koparmaya hazır olunması gerektiğine işaret ederek, "İlişki diye bir şey kalmadı." şeklindeki açıklaması iplerin iyice gerildiğinin en açık göstergesi oldu.
Brüksel yüzünden AB ile pek çok iş birliği mekanizmasının da bozulduğunu öne süren Lavrov, iki taraf arasındaki ekonomik ilişkilerde gelinen kötü duruma vurgu yaptı.
Yaptırımlardan Rusya da AB de ekonomik olarak zarar gördü
Yaptırım kararları hem AB hem de Rusya'nın ticari olarak kayıplar vermesine neden oluyor.
Ukrayna krizi çıkmadan önce 2013'te AB ile Rusya arasındaki ticaret hacmi 417 milyar dolar iken, bu rakam geçen yıl İngiltere dahil 218 milyar dolara düştü.