Özlem DOĞAN
İşgalci Ermenistan’la toprakları otuz yıldır işgal altında olan Azerbaycan arasındaki çatışmalar sürüyor. İki kere ilan edilen ateşkese rağmen sivillere saldırıp katleden terörist Ermenistan ordusuna karşı Azerbaycan büyük üstünlük sağlamış durumda. Minsk üçlüsünden biri olan ABD’nin Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun iki ülkenin Dışişleri Bakanlarını ABD'ye davet etmesine taraflar olumlu yanıt verdi. Azerbaycan Dışişleri Bakanı Bayramov ile Ermenistan Dışişleri Bakanı Mnatsakanyan bugün ABD'de bir araya gelecek. Son gelişmeleri ve Azerbaycan’la Ermenistan arasında ABD’de gerçekleşecek olan görüşmeyi Bursa Uludağ Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ferhat Pirinçci, Terör ve Güvenlik Uzmanı Coşkun Başbuğ Milat’a değerlendirdi.
Kaybeden Ermenistan ateşkese uymaz
Azerbaycan’ın Ermenistan’a karşı ciddi bir ivme kazandığını ifade eden Prof. Dr. Ferhat Pirinçci, “Sahada Azerbaycan’ın temposu artarak devam ediyor. Başta Rusya olmak üzere bölgedeki aktörler, dolayısıyla Minsk üçlüsü Ermenistan’ın kayıplarını önleyip Azebaycan’ın adımlarını yavaşlatmaya çalışıyor. Bunun adına ateşkes diyorlar ama Ermenistan ateşkese rağmen provokasyon yaptı. Bir sonraki ateşkeste de Ermenistan durmayacaktır çünkü kayıpları giderek artıyor” dedi.
Azerbaycan sahada hızla ilerlemeli
İlham Aliyev’in belirttiği şartlar yerine gelmezse ortada bir çözüm olmayacağını vurgulayan Pirinçci, “Azerbaycan, topraklarını kurtarma yolunda diplomasiden de yana olduğunu göstermeli fakat ateşkes ilan edilirse ve Ermenistan buna yine uymazsa o boşlukları doldurup hızlı bir şekilde ilerlemeye devam etmeli. Tempo durdurulmaya çalışılsa da sahada Azerbaycan Ermenistan karşısında topraklarını özgürleştirmeye devam edecek” ifadelerini kullandı.
ABD görüşmesinden sonuç çıkmaz
ABD’deki görüşmenin süreçte doğrudan belirleyici olmayacağını belirten Pirinçci sözlerini şöyle noktaladı: “Minsk üçlüsünden ABD, sürece sessiz kalıp Kafkasya denkleminden dışlanmamak ve seçimlere yönelik olarak Ermeni lobisinin desteğini almak için Azerbaycan’ı durduran ülke pozisyonunu almaya çalışıyor. Bundan sonra ateşkes kararı çıksa bile bu karara uyulup uyulmayacağı bile belli değil. Tarafların ABD görüşmesinden bir sonuç çıkmaz.”
Azerbaycan’ın hata yapmasını bekliyorlar
Azerbaycan’ın hem sahada hem masada yer alarak doğru bir siyaset izlediğini kaydeden Terör ve Güvenlik Uzmanı Coşkun Başbuğ, “Ermenistan ateşkesi bozup masadan kaçıyor ve Azerbaycan’ın şartlarını kabul etmiyor. Azerbaycan’ın şartları net; Ermenistan işgal ettiği Azerbaycan topraklarından geri çekilip bunu dünyaya ilan edecek ve Azerbaycan halkından özür dileyecek. Bu yapılmadığı sürece Azerbaycan harekâtı sürdürür. Azerbaycan, Ermenistan’ın ‘Azerbaycan masadan kaçıyor’ kozunu elinden aldığı için Ermenistan’ın oyunu bozuldu. Ciddi bir kitle Azerbaycan’ın hata yapmasını bekliyor” şeklinde konuştu.
Harekâtı durdurursa hata olur
ABD’deki görüşmede Azerbaycan için değişen bir şey olmayacağının altını çizen Coşkun Başbuğ sözlerini şu şekilde bitirdi: “Azerbaycan ABD’de ‘BM, topraklarımızın Ermenistan tarafından işgal edildiğini kabul ediyor. Bunu siz de biliyorsunuz. Haklarımızı geri istiyoruz’ diyecek. Eğer yuvarlak cümlelerle süreci geçiştirmeye çalışırlarsa ‘biz harekâtı kesmeyi düşünmüyoruz’ şeklinde tavrını koyması lazım. ABD, Azerbaycan topraklarının işgal altında olduğunu kabul ediyor. Bu yüzden başta ABD, Rusya ve diğer devletlerin Azerbaycan’a söyleyecekleri tek bir kelime bile olamaz. ABD’ye gidiyorlar diye Azerbaycan’ın da harekâtı kesinlikle durdurmaması lazım yoksa büyük bir hata yapmış olur. Hiç kesinti yapmadan sahada operasyona devam etmeli çünkü Ermenistan zaman kazanmak için görüşmek istiyor. Arka planında da Ermenistan’a destek veren ABD var. Harekât hızlanmışken ve Laçin Koridorunun ele geçmesi konuşulurken ABD’nin karışması zaten manidar.”