HABER: ÖZLEM DOĞAN
Uluslararası İş Birliği Platformu (UİP) tarafından Cumhurbaşkanlığı himayesinde, TİM ev sahipliğinde düzenlenen 9. Boğaziçi Zirvesi ‘barışın sürdürülmesi ve herkes için kalkınma’ başlığıyla önemli isimleri ağırladı. Zirvenin 2. gününde AL Jazeera News Sunucusu Sami Zeidan’ın moderatörlüğünde gerçekleşen panelde, IMF Üst Düzey Ekonomisti Akito Matsumoto, Doğalgaz İhraç Eden Ülkeler Forumu Gaz Piyasası Analisti Ms. Belaifa Mahdjouba, Hollanda Hague Stratejik Araştırmalar Merkezi Enerji Analisti Dr. Jan Frederik Braun, Oxford Araştırma Görevlisi Gulmira Rzayeva, Qamar Energy CEO’su Robin Mills, uluslararası gaz ticareti ve gereksinimlerini konuştu.
Daha fazla talep daha fazla enerji
Enerji talebinin nüfusa bağlı olduğunu ifade eden IMF Üst Düzey Ekonomisti Akito Matsumoto, “Talep arttıkça daha fazla enerji kullanılır. Yüksek geliri olan ülkeler daha fazla enerji üretir. Gelirinize göre bir araba satın alırsınız. Yüksek gelirli ülkeler zenginleştiğinde enerji verimliliği de artıyorsa ekonomiyi daha da büyütmek için daha fazla enerji tüketiyorlar. Gelir artışının enerji üzerindeki etkisi pozitiftir. Japonya, ABD, Fransa gibi daha zengin ülkelerde enerji verimliliğinden gelen kazanımların belli bir kazanım olmadığını görüyorsunuz. Gelir arttığında enerji talebi de artıyor. Yükselen ekonomilere baktığımızda gelir seviyesi arttıkça enerji tüketimi de artıyor. Enerji talebi yüksek gelirli ülkelerden gelmiyor.” dedi.
Doğalgaza talep artacak
Doğalgaz İhraç Eden Ülkeler Forumu Gaz Piyasası Analisti Ms. Belaifa Mahdjouba, “Fosil kökeni yakıtlar tüm bölgelerde ağırlıkta. Kömür santrallerinin kapatılması gibi bazı enerji politikaları doğalgazın lehine çalışıyor. Nükleer enerjinin elektrik sektöründe Fransa’daki payının ertelenmesi ve yenilenebilir enerjinin ötelenmesi gibi aleyhte gelişmeler de var. Fakat 2040 yılı itibarıyla doğalgaz talebi artacak.” şeklinde konuştu.
Yenilenebilir enerji revaçta
ABD’nin Norveç’ten sonra en büyük doğalgaz üreticisi olduğunu vurgulayan Hollanda Hague Stratejik Araştırmalar Merkezi Enerji Analisti Dr. Jan Frederik Braun: “Doğalgaz elektrik ve ısınma için önemli bir kaynak. Doğalgaz Hollanda’da hala enerji bakımından önemli bir yere sahip. Rusya da en büyük ihracatçılardan biri. Almanya en büyük Rus gazı alıcısı. Uzun vadede de Rusya gazına bağlı bir şekilde devam etmesi bekleniyor. Doğalgaz, kömür ve yenilenebilir enerji açısından Avrupa daha çok yenilenebilir enerjiyi tercih ediyor. Avrupa’da kömür tüketiminin azaldığını görüyoruz. Yenilenebilir enerji politikası geliştirilmeli.” ifadelerini kullandı.
AB pazarı için doğru zaman
Oxford Araştırma Görevlisi Gulmira Rzayeva, “Azerbaycan son derece geniş kapsamlı boru hatlarına gaz sağlayabilecek mi diye soracak olursak Azerbaycan’daki gaz miktarı Türkiye ve Avrupa’ya ihraç etmek üzere orta ve uzun vadede ihracat hacmimizi 10 ile 20 bcm arasında artırmaya başaracağız. Avantajlarımıza bakacak olursak coğrafik olarak ülkelerle yakınlığımız pozitif bir durum. Ayrıca AB pazarına girebilmek için doğru zaman.” dedi.
LNG pazarı küreselleşti
Ortadoğu’da rekabetin verimliliği artırabileceğinin altını çizen Qamar Energy CEO’su Robin Mills şöyle konuştu: “Bir zamanlar Ortadoğu en önemli gaz ihracatçı bölgesiydi. ABD önemli bir ithalatçısı haline geldi. Küresel gaz dinamiklerinde majör değişiklikler oldu. Ortadoğu’da artan bir rekabet var ve iç tüketim artıyor. LNG pazarı artık daha küresel bir hal aldı. Azı ülkeler de ithalatçı pozisyonunda. Bazı Afrika ülkeleri bil LNG ithalatçısı haline geldi. Ortadoğu ülkeleri kendi gaz stratejilerini çeşitlendiriyor. Katar, İran ve İran’ın güneyindeki ülkeler en büyük gaz alanları. Ortadoğu’da rekabet nükleer güç ya da yenilenebilir enerjiyi artırabilir. Doğalgazın altın çağının biteceğini düşünebiliriz.”