Çevre ve Şehircilik bakanlığı tarafından çevre koruma faaliyetleri kapsamında gerçekleştirilen ücretli poşet uygulamasında merak edilen konu, 2021 ylılnda Poşetlere zam yapılacak mı? sorusu. Üretilmesi kolay ama kendisinden ve verdiği zararlardan kurtulmanın zor olduğu poşetler için insanlar, Poşetlere zam yapılacak mı? sorusunun cevabını arıyor. İşte detaylar...
POŞET KULLANMANIN ZARARLARI
İster kentsel bir megakentte ister kırsal bir tarım arazisinde yaşıyor olun, evden her çıktığınızda etrafta uçuşan plastik poşetler görürsünüz.
Bazıları kıyamet sonrası takla otu gibi yollarda uçarken, diğerlerini sokak ağaçlarının dallarına takılır, hatta dere ve nehirlerimizde yüzer.
Plastik torbalar çevreyi ciddi şekilde bozma eğilimindedir.
Toprağa karışırlar ve yavaş yavaş zehirli kimyasallar salgılarlar. Sonunda toprağa karışırlar ve talihsiz sonuç, hayvanların onları yemesi ve sıklıkla boğulup ölmesidir.
Plastik poşetleri yutan hayvanlar, genellikle uzun, yavaş ve ağrılı bir ölüme yol açan bağırsak tıkanıklığından muzdariptir. Hayvanlar, poşetleri oluşturmak için kullanılan kimyasallardan veya plastiğin çevreye doğru ilerlerken emdiği kimyasallardan da zehirlenebilir.
Plastik, hayvanların sindirim sistemlerinde çok çabuk parçalanmadığı için midelerini sık sık doldurur. Bu, hayvanların yavaş yavaş tükenirken bile, sonunda yetersiz beslenme veya açlıktan ölmelerine neden olur.
Gezegeni tam olarak kaç torbanın çöpe attığını kimse bilmiyor, ancak araştırmacılar her yıl dünya çapında 500 milyarın kullanıldığını tahmin ediyor.
İnsanların büyük çoğunluğu, plastik poşetlerin ormanlardan tarlalara, çöllerden sulak alanlara kadar akla gelebilecek hemen her habitatın görünümünü bozduğu konusunda hemfikirdir.
Ancak bu estetik bozulma anlamsız bir endişe değil; aslında insan sağlığı, kültür ve ekonomi üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir.
Bilim adamları, doğal manzaraların çok sayıda fayda sağladığını uzun zamandır biliyorlar.
Diğer şeylerin yanı sıra, doğal habitatlar ve yeşil alanlar hastanedeki hastaların iyileşme sürelerinin kısaltılmasına ve sonuçlarının iyileştirilmesine yardımcı olur, çocuklar arasında odaklanmayı ve konsantrasyonu iyileştirmeye yardımcı olur, suçu azaltmaya yardımcı olur ve mülk değerlerini artırmaya yardımcı olur.
Ancak aynı habitatlar plastik poşetler ve diğer türden döküntülerle dolduğunda, bu faydalar azalır.
Buna göre doğal yaşam alanlarının estetik değerine değer vermek, plastik torba kirliliğini azaltmak için adımlar atmak ve kamu politikası geliştirilirken bu konuları ele almak önemlidir.
POŞET KULLANIMI YÜZDE 80 AZALMA
Bu yılın ilk 10 aylık verilerine göre, koronavirüs salgınına rağmen poşet kullanımının yüzde 73 azaldı. Uygulamanın başladığı 2019'da poşet kullanımı yüzde 80 düştü.
2020'DE ZAM YAPILMADI
2019 yılında plastik poşetler 25 kuruştan tüketiciye satıldı. 25 kuruşun 15 kuruşu devlet payı, 10 kuruşu ise perakende satış noktasının payı olarak kaldı. 2020 yılında da zam yapılmadan tüketiciye 25 kuruşa sunuldu.
POŞET FİYATLARINA ZAM YAPILACAK MI?
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Eroğlu, marketlerin ücretli poşet uygulamasıyla ek olarak bir gelir elde etmeye çalıştıklarını kaydederek, "Tüketiciler ve poşet üreticileri bu yıl da poşet fiyatlarının 25 kuruşta sabit kalmasını istiyor” dedi.
Perakende satış noktalarından alınan poşetler, bir yüzeyinde marka logosu diğer yüzeyinde çevreci slogan ve sıfır atık logosu ile satılıyor. Tüketiciyi Koruma Derneği Genel Başkanı Aziz Koçal, poşet parasının tüketicilere ek maliyet olduğunu söyledi. Koçal, “2021 yılı için poşet fiyatlarına zam gelmemeli. Vatandaşlarımız ilave bir yükün altına sokulmamalı. Öte yandan ücretli poşetlerde firma reklamı olmamalı. Vatandaşları bez torba ve file kullanımı konusunda bilinçlendirilmeli” diye konuştu.
Zam konusunda görüşmeler hala devam ediyor. 2021 yılı için poşet fiyatlarının 25 kuruşta sabit kalacağı öngürülüyor.