15 Temmuz darbe girişiminin püskürtülmesinin ardından FETÖ'nün kamudaki yapılanmasına ilişkin ülke genelinde soruşturmalar başlatıldı. OHAL kapsamında çıkarılan KHK'larla bugüne kadar 125 bin 678 kişi ihraç edildi, 2 bin 791 kurum ve kuruluş kapatıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, darbe girişimi sonrası yürütülen soruşturmalara ilişkin "At izi it izine karıştı" sözlerinin ardından kurulan OHAL Komisyonu, başvuruları 17 Temmuz 2017 tarihinden itibaren almaya başladı. Komisyon'a şu ana kadar 118 bin 660 başvuru yapıldı. 22 Aralık'tan bu yana da karar verme sürecine başlayan Komisyon, kapılarını Yeni Şafak'a açtı.
SÜREÇ ELEKTRONİK ORTAMDA
KHK'larla kamudan ihraç edilen kişiler, OHAL Komisyonu'nun internet sitesinden başvuru yapabiliyor. Başvurucu, dilekçesinin yanısıra hakkındaki iddialara ilişkin sisteme ek belge de yükleyebiliyor. Başvurucunun valiliklere başvurup 'alındı belgesi' almasının ardından başvuru kaydı oluşturulurken, açılan yeni dosyaya barkod sistemi uygulanıyor. Başvurucun adı soyadı, TC kimlik numarası, kurumu ve hangi KHK ile ihraç edildiğini gösteren bölümlerin yer aldığı dosya, tasnif edildikten sonra KHK sırası ve kuruma göre ayrılmış arşiv bölümündeki numaralandırılmış özel kasalarda tutuluyor. Sözkonusu dosyaya kolaylıkla ulaşılabilmesi için tutulduğu kasa ve raf bilgisi de sisteme ekleniyor. Bu sistemle internet üzerinden yapılan başvurunun sonuçlanıncaya kadarki tüm aşamaları elektronik ortamda anlık takip ediliyor.
TEK TUŞLA TÜM BİLGİLERE
OHAL Komisyonu, yapılan başvuruların en hızlı ve en doğru şekilde karara bağlanabilmesi için özel bir bilgi işlem altyapısı oluşturdu. Başvurucuların son çalıştığı kurum, soruşturma, kovuşturma veya idari dava dosyalarının da aralarında bulunduğu 20'den fazla kuruluştan temin edilen bilgiler bu sisteme kaydedildi. Bu şekilde 420 bin evrakın tasnif, kayıt ve arşivleme işlemi tamamlandı. Tüm bilgilerin tek sistemde tutulduğu altyapı sayesinde, başvurucu ile ilgili tüm dosyaya tek tuşla ulaşılabiliyor. Ayrıca Komisyon, yargı mercileri tarafından verilen kararları da yine anlık olarak UYAP üzerinden takip ediyor. Komisyon ayrıca kurumlara, gönderdikleri bilgi ve belgelerin yanısıra başvurucunun neden ihraç edildiğine ilişkin toplam 12 sorudan oluşan bir yazı gönderiyor. Kurumların sözkonusu gerekçelere ilişkin gönderdiği cevaplar da başvurucunun dosyasına ekleniyor. Başvurucu hakkında gerekli bilgi ve belgeler toplandıktan sonra ise dosya, incelenmek üzere raportöre veriliyor.
TÜM İDDİALAR ARAŞTIRILIYOR
Raportör incelemesinin ardından dosya, nihai kararı verecek olan 7 üyeli Komisyonun önüne geliyor. Titiz bir çalışma yürüten Komisyon, nihai kararı vermeden önce başvurucu hakkındaki ihraç gerekçesi olan iddiaları tek tek mercek altına alıyor. Örneğin, FETÖ kurumu olan Bank Asya'ya para yatırdığı gerekçesiyle görevinden ihraç edilen başvurucunun, Bank Asya'ya ne zaman para yatırdığı, sözkonusu parayı bankadan ne zaman çektiğine bakılıyor. Özellikle bu paranın FETÖ elebaşısı Fetullah Gülen'in talimatından sonra yatırılıp yatırılmadığı inceleniyor.
BYLOCK VE HTS İRTİBATLARI
Yine OHAL Komisyonu'na başvuranlardan yaklaşık 43 bininin örgütün kriptolu haberleşme programı ByLock kullanıcısı olduğu belirtiliyor. Ancak Komisyon, ByLock'un başvurucu tarafından kullanılıp kullanılmadığını tespit etmek için emniyetten detaylı bir çalışma istiyor. ByLock'un kullanıldığı numaranın kimin üzerine kayıtlı olduğu, ByLock mesajları, HTS karşılaştırmaları ve baz bilgileri araştırılıyor ve bu yolla kriptolu haberleşme programının başvurucu tarafından kullanıp kullanmadığı tespit ediliyor. OHAL Komisyonu, başvurucu hakkındaki tüm iddiaları bu şekilde süzgeçten geçirdikten sonra başvurunun kabulüne ya da reddine karar veriyor.
Haftada 1200 karar
Şu ana kadar gelen başvuruların dörde birini karara bağlayan OHAL Komisyonu, haftada 1200 civarında karara imza atıyor. Komisyon, 2018 sonuna kadar tüm başvuruların yarıdan fazlasını karara bağlamayı hedefliyor. Komisyon her bir başvuruyu bireyselleştirerek inceliyor ve 'ret' ya da 'kabul' gerekçesini yazıyor. Ayrıca, kararı çıkan her bir dosyayı, zaman kaybının önüne geçmek için ilgili kuruma posta yoluyla değil elden teslim ediyor. Kararlar anlık olarak kurumun internet sayfasında güncelleniyor. Yani başvurucu, hakkında verilen kararı sistem üzerinden görebiliyor.
Mağdurlar dönüyor
15 Temmuz sonrası ihraç edilip KHK ile görevine yeniden iade edilenler eski kurumlarına dönebiliyor ve geriye dönük maaşlarını alabiliyorlardı. Ancak OHAL Komisyonu'nun iade kararı verdiği kişiler, Devlet Personel Başkanlığı'nın (DPB) uygun gördüğü bir kurumda görevlendiriliyor ve geriye dönük maaşlarını alamıyordu. Son yapılan kanuni düzenleme ile bu ayrım da giderildi. Yani OHAL Komisyonu'nun verdiği iade kararı artık DPB'ye değil, başvurucunun görev yaptığı kuruma bildirilecek ve 30 gün içerisinde göreve başlaması sağlanacak. Ayrıca sözkonusu kişiler geriye dönük maaşlarını da alabilecek. Öte yandan, kanuni düzenlemeyle iadesi yapılan TSK, Emniyet ve Dışişleri Bakanlığı personellerine istisnai durum getirildi. Bu kişilerin eski görev yerlerine dönmeleri Milli Savunma Bakanı, İçişleri Bakanı ve Dışişleri Bakanının onayına tabi tutuldu. Bakan tarafından eski görev yerine atanması uygun görülmeyenler, bu bakanlıklar bünyesinde kurulan araştırma merkezlerinde istihdam edilecek.