Ali ADAKOĞLU / ST.PETERSBURG
CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan Rusya'nın St. Petersburg kentinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le bir araya geldi. 24 Kasım 2015 tarihinde Türk sınırını ihlal eden Rus savaş uçağının düşürülmesiyle birlikte iki ülke ilişkilerinin gerilmesinin ardından iki lider ilk defa yüz yüze görüştü. Konstantin Sarayı'ndaki görüşmede Putin, Erdoğan'ı sıcak bir şekilde karşıladı. Basına kapalı gerçekleşen görüşme, 1 saat 45 dakika sürdü. İkili görüşmelerin ardından kameralar karşısına geçen iki lider ortak basın açıklaması yaptı. "Değerli dostum" şeklinde hitap ettiği Putin'e daveti ve misafirperverliği için teşekkür eden Erdoğan, kapsamlı ve yararlı görüşmeler gerçekleştirdiklerini dile getirdi.
Bölgenin bizden beklentileri var
Erdoğan, İstanbul Yenikapı'da yapılan dev mitingin, halkın demokrasiyi sahiplenişi ve darbelere karşı durmaları konusunda çok anlamlı olduğunu kaydederek, "Bu ziyaretle beraber, sırası bizde olan üst düzey istişare konsey toplantılarına başlayacağımız için çok mutluyuz. Aramızda masada olan birçok ikili ilişkilerimiz var. Bölgenin siyasi olarak bizlerden beklentileri var. İnanıyorum ki dayanışmamız bölgedeki sorunların çözümüne de yardımcı olacaktır" ifadelerine yer verdi.
Adımları peyderpey atacağız
Üst düzey işbirliği konseyinin yeniden canlandırılması yönünde gerekli adımları atacaklarını vurgulayan Erdoğan, "Charter uçuşların tekrar hayata geçirilmesi, tarım ürünleri dahil ikili ticaretleri kısıtlayan tedbirlerin ortadan kaldırılması, Türk müteşebbislerinin Rusya'daki faaliyetlerinin önünün açılması, vizesiz rejimin tam teşekkülü şekilde tekrar yürürlüğe konması gibi başlıklarda gerekli adımları inşallah peyderpey ve müştereken atacağız" açıklamalarında bulundu.
Türk-Rus Ortak Yatırım Fonu
"Özellikle Akkuyu Nükleer Santrali'ne stratejik yatırım statüsü vereceğiz, bu noktada adımı atıyoruz" ifadesini kullanan Erdoğan, şöyle devam etti: "Türk-Rus Ortak Yatırım Fonu kurulması konusunda mutabık kaldık. Savunma sanayi alanında işbirliğimizi artıracağız. Bölgesel konuların ele alması noktasında Türkiye-Rusya-Azerbaycan üçlü zirvesi mekanizması kurulmasına da olumlu bakıyoruz"
Akkuyu Santrali gibi dev işbirliği projelerinin hızlandırılması suretiyle alınacak mesafenin önemli olduğunu belirten Erdoğan, "İnşallah bu adımlar sayesinde Ankara-Moskova hattını yeniden bir güven ve dostluk hattı haline getireceğiz" diye konuştu.
Bugün yeniden bu süreci başlatıyoruz
Türkiye ve Rusya'nın 35 milyar dolar ticaret hacmini yakaladığını ancak bunun son gelişmelerle 27-28 milyar dolara kadar indiğini belirten Erdoğan, "Hedefimiz hatırlarsanız 100 milyar dolar gibi bir hedef, Türkiye-Rusya kendisine ticaret hacmi koymuştu. Böyle bir hedefe kararlı bir şekilde yürüme azmindeyiz. Artık bugün yeniden bu süreci başlatıyoruz ve bu sürece aynı kararlılıkla devam edeceğiz" dedi.
İki ülkenin yararına oldu
Putin, uçak krizinden önce iki ülke ilişkilerinin benzersiz bir seviyede olduğunu, bu olaydan sonra ilişkilerde düşüş yaşandığını ifade etti. Putin, "Bugün Türkiye'nin iç siyasetinde yaşanan zor duruma rağmen buraya gelmeniz hepimizin ikili ilişkilerin normalleşmesini istediğinin bir göstergesidir. Bu da her iki ülke halklarının yararına olacaktır" şeklinde konuştu.
Yaptırımları aşama aşama kaldıracağız
İlişkilerin eski seviyeye dönmesini istediklerini dile getiren Putin, Türkiye'ye yönelik yaptırımların aşama aşama kaldıracağını açıkladı. Bu görüşmenin iki ülke ilişkilerinin geleceği açısından önem taşıdığına dikkat çeken Putin, önceliğin krizden önceki döneme dönmek olduğunu belirterek, "Türk-Rus ilişkilerinin tamamına yönelik yapıcı bir görüşme gerçekleştirdik. Önceliğimiz krizden önceki döneme dönmektir. Bu çok önemli bir hedeftir" değerlendirmesinde bulundu.
Vize kısıtlaması konusunu çözmek gerekiyor
Putin, vize kısıtlaması konusunu çözmek gerektiğini belirterek, şunları kaydetti: "Bunun ekonomik yansımaları var. Türk ortaklarımız bazı konulara dikkatimizi çekti. Bunu ele alacağız. Türkiye-Rusya ilişkilerinin tam olarak inşa edilmesini istiyoruz ve bunu yapacağız. Hükümet düzeyinde 2016-2019 yıllarını kapsayacak ticari, ekonomik, kültürel ve sanayi işbirliği programı hazırlama kararı aldık. Bu programın hızlı bir şekilde onaylanıp kabul edilmesini umut ediyorum"
Suriye konusu
Açıklamaların ardından gazetecilerin sorularını cevaplayan iki lider, Suriye sorununu henüz ele almadıklarını dile getirdi. Erdoğan, henüz Suriye krizini ele almadıklarını, Rusya Devlet Başkanı Putin'le dar kapsamlı ikili bir görüşme daha yapacaklarını ve bu konunun bu toplantıda ele alınacağını söyledi. Putin ise "Hepimiz çözümden yanayız. Ama her konuda aynı fikirde olamıyoruz. Bu toplantıdan sonra başka bir toplantı yaparak çözümü görüşeceğiz. Demokratik bir çözüm ancak demokratik yollarla ulaşılır. Suriye'de ortak amaç krizin çözülmesi" sözlerine yer verdi.