İSveç'teki Karolinska Enstitüsü, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, 2023 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nün Kovid-19'a karşı mRNA aşıları üzerindeki çalışmaları nedeniyle Katalin Karikó ve Drew Weissman'a verildiğini duyurdu. Nobel Ödülü komitesi, Karikó ve Weissman'ın sonuçlarını 2005 yılında çok az ilgi gören bir makalede yayınladıklarını, ancak daha sonra Kovid salgını sırasında insanlığa hizmet eden kritik öneme sahip gelişmelerin temelini atmış olduklarını vurguladı.
BREAKING NEWSThe 2023 #NobelPrize in Physiology or Medicine has been awarded to Katalin Karikó and Drew Weissman for their discoveries concerning nucleoside base modifications that enabled the development of effective mRNA vaccines against COVID-19. pic.twitter.com/Y62uJDlNMj
— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 2, 2023 Nobel ÖdülleriNobel Ödülleri, Alfred Nobel tarafından 1895 yılında vasiyeti doğrultusunda kurulan ve her yıl önde gelen bilim, edebiyat ve barış alanlarında çeşitli kategorilerde verilen prestijli ödüllerdir. Nobel Ödülleri, dünyanın en saygın ödüllerinden biri olarak kabul edilir. Alfred Nobel, 27 Kasım 1895 tarihli vasiyetinde büyük bir servetini kullanarak bu ödülleri kurmayı kararlaştırmıştır. Nobel'in ölümü üzerine, varlığı İsveçli bilim insanı ve sanayici Carl Gustaf Verner von Heidenstam'ın başkanlık ettiği bir komite tarafından yönetildi ve ödüller ilk kez 1901 yılında verildi.
Nobel Ödülleri aşağıdaki kategorilerde verilir:
Fizik: Fizik bilimine önemli katkılarda bulunan kişilere verilir.
Kimya: Kimya bilimine önemli katkılarda bulunan kişilere verilir.
Tıp (Fizyoloji veya Tıp): Tıp veya tıbbi bilimlere önemli katkılarda bulunan kişilere verilir.
Edebiyat: Edebiyat alanında üstün eserler veren yazarlara verilir.
Barış: Barışın teşvik edilmesi ve savaşın engellenmesine katkıda bulunan kişilere veya organizasyonlara verilir.
Ekonomi: Ekonomi alanında önemli katkılarda bulunan kişilere verilen Sveriges Riksbank İktisat Ödülü olarak da bilinir.
Nobel Ödülleri, bağımsız ve uluslararası bir seçici komite tarafından belirlenen adaylar arasından seçilir ve her kategoride yalnızca bir kişi veya bir grup ödül alabilir. Ödüller, ödül alan kişilere büyük bir tanıma ve genellikle büyük bir maddi ödül sunar. Nobel Ödülleri her yıl 10 Aralık'ta Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan Nobel Günü'nde verilir. Bu ödüller, bilimsel ve kültürel başarıları tanımak ve teşvik etmek amacıyla verilmektedir.
Katalin Karikó kimdir?Katalin Karikó, Macar bir biyokimyager ve bilim insanı olarak tanınır ve mRNA (mesajcı RNA) teknolojisinin geliştirilmesindeki önemli katkıları ile özellikle COVID-19 aşısının temelini oluşturan çalışmalarıyla bilinir. İşte daha fazla bilgi ve özellikleri:
Katalin Karikó, 17 Ocak 1955 tarihinde Szolnok, Macaristan'da doğdu. Ailesi kasap bir baba ve ev hanımı bir anneden oluşuyordu.
Eğitimine Szeged Üniversitesi Biyolojik Araştırmalar Merkezi'nde başladı ve burada doktorasını tamamladı.
Macaristan'da akademik kariyerine başladı, ancak o dönemde laboratuvarlarda yeterli kaynak olmadığı için görevden alındı.
1995 yılında Philadelphia'daki Temple Üniversitesi'nden davet alarak Macaristan'dan ABD'ye göç etti.
1997'de, HIV aşısı üzerine çalışan immünolog Drew Weissman ile tanıştı ve mRNA (mesajcı RNA) araştırmalarına odaklandılar.
Karikó ve Weissman, mRNA'yı lipid nanopartiküllere yerleştirerek hücrelere girişini kolaylaştıran bir yöntem geliştirdi.
2013 yılında, BioNTech adlı Almanya merkezli biyoteknoloji şirketinde çalışmaya başladı.
Karikó'nun çalışmaları ve keşifleri, Pfizer-BioNTech COVID-19 aşısının temelini oluşturan mRNA teknolojisinin geliştirilmesine büyük katkı sağladı.
2021 Asturias Prensliği Ödülü ve 2022 Paul Ehrlich ve Ludwig Darmstaedter Ödülü dahil olmak üzere birçok prestijli ödül kazandı.
Katalin Karikó'nun hayatı, bilimsel azim ve kararlılık örnekleri arasında yer alır ve mRNA tabanlı aşılar gibi gelecekteki tıbbi keşiflere ilham kaynağı olmuştur.