NEŞAT GÜNDOĞDU/ANKARA
Hindistan Anayasası’nın Jammu-Keşmir Eyaletine özel statü tanıyan 370’nci maddesinin 5 Ağustos 2019 tarihinde rafa kaldıran Hindistan yönetimi bölgede Pakistan arasındaki gerilimi tırmandırması bekleniyor. Uluslararası kamuoyu geçmişte Keşmir nedeniyle nükleer savaşın eşiğine gelen iki ülkenin Hindistan’ın bu tek taraflı bu adımı ile yine aynı noktaya gelmesinden korkuyor. Bölgedeki sorunu ve Türkiye’nin arabuluculuk teklifini Milat’a değerlendiren Giresun Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Göktürk Tüysüzoğlu, Narendra Modi'nin başında olduğu Hindu milliyetçisi BJP’nin Keşmir konusundaki bu adımının seçimlerden önceki vaatleri arasında yer aldığını söyledi.
Göçler başlayabilir
Hindistan’ın bu kararı ile Jammu-Keşmir'i diğer Hint Eyaletleri'nden ayıran özel statünün ortadan kaldırıldığını belirten Doç. Dr. Tüysüzoğlu, “Bilindiği üzere, Jammu-Keşmir'in bu özel statü kapsamında kendi anayasası, bayrağı ve idari özerkliği bulunuyordu. Hatta bölgesel bir hükümeti de vardı. Savunma, dışişleri ve iletişim dışında merkezi hükümete bağlı olmayan bölge, bu son hamleyle ‘birlik toprağı’ statüsüne indirgenerek 2 parçaya bölünecek. Buna göre, Jammu-Keşmir ve Ladakh adlı iki yönetimsel birim oluşturulacak ve bayrak, anayasa ve bu bölgeyi diğer eyaletlerden ayıran idari haklar (hükumet gibi) ortadan kaldırılarak bölge doğrudan merkeze bağlanmış olacak. Hatta Jammu-Keşmir'de oturma izni almak ve mülkiyet edinmek de kolaylaşacak ve zamanla bölgesel kimliğin değişimi de beraberinde getirilebilecek. Yani başka bölgelerden insanların bu bölgeye göçmeleri sağlanarak ve hatta konut edinmelerinin, iş yapmalarının önü açılarak Müslüman nüfusun etkinliği ve görünürlüğü geri plana itilmeye çalışılacak.” diye konuştu.
İnternet kesildi, ev hapisleri var
Hintli yönetimin kararın büyük tepkiyle karşılanacağı çok iyi bilindiği için, Hindistan Ordusu'ndan yaklaşık 35 bin kişiyi karar alınmadan önce bölgeye yolladığına vurgu yapan Tüysüzoğlu, “Ayrıca organize bir eylemliliğin önüne geçebilmek için de bölgede GSM hatları engellendi ve internet de kesik. Hint makamları, bunun kısa bir süre geçerli olacağını söylüyor. Fakat, aynı zamanda bölgesel yönetimin eski başbakanlarından Mehbube Mufti başta olmak üzere birçok muhalif ve Müslüman siyasetçi ev hapsinde tutuluyor.” bilgisini paylaştı.
Pakistan ile Çin yakınlaşacak
BJP'nin aldığı bu karar zaten beklenen bir şey olduğuna da vurgu yapan Tüysüzoğlu, “Bu karar seçim kampanyasının en önemli unsurlarından biriydi ve BJP seçimleri çok yüksek bir oy yüzdesiyle kazandı. Hindistan'ın bu hamlesi Pakistan'da ve Azad Keşmir'de büyük bir tepkiye neden oldu ve İslamabad'dan sert açıklamalar geliyor. Pakistan Başbakanı Imran Han, Türkiye Cumhurbaşkanı'nı da aradı. Fakat Türkiye'nin arabuluculuk teklifini Yeni Delhi'nin kabul etmesi oldukça zor görünüyor. Zira Hindistan, Türkiye'yi ‘tarafsız’ olarak görmüyor ve Türkiye-Hindistan Ekonomik İlişkileri Türkiye'nin süreç özelinde etki doğuracak adımlar atmasını sağlayacak nitelikte ya da hacimde değil. Pek tabi ki, Hindistan'ın bu adımı zaten iyi durumda olan Pakistan-Çin İlişkilerini daha da konsolide edecektir. Kuşkusuz bundan dolayı da ABD tarafından yakından izlenmektedir.” ifadelerini kullandı.