EZGİ ÇELİKANKARA
2015 Genel seçimlerinde AK Parti'nin oy kaybı yaşadığı bölge olarak Doğu ve Güneydoğu illeri ön plana çıktı. Bu durum da AK Parti'nin bölgede neden oy kaybettiği sorusunu gündeme getirdi. Sivil Toplum Kuruluşları, kanaat önderleri ve akademisyenlerin Milat'a yaptığı değerlendirmelerde sebepleri şu şekilde sıralandı: AK Parti'nin mimarı olduğu Çözüm Süreci'nin durduğu izlenimi. AK Parti'nin Batı'da yanlış adaylarla Kürtlerin karşısına çıkması. Seçim barajının anti demokratik görülmesi. Seçim meydanlarında HDP'nin muhatap alınarak bunun üzerinden HDP'nin prim yapmasının sağlanması. "Kobani düştü düşüyor" denilerek, Kobani Olaylarında atılan birçok olumlu adımın anlatılmayarak Kürtleri önemsemiyormuş havasının oluşturulması şeklinde ifade edilerek AK Parti'nin bir an önce seçim sonuçlarını iyi okuyarak Doğu ve Güneydoğu'daki bağlarını güçlendirmesi gerektiği belirtildi.
Batı'daki Kürtler önemsenmedi
Doğu ve Güneydoğu Kalkınma Vakfı Başkanı Hüsamettin Korkutata, AK Parti'nin iyi bir aday listesi yapamadığına dikkat çekti. Kürt meselesi hiç yokmuş gibi gösterildiğini ifade eden Korkutata, Türkiye dünyada herkese yardım ediyor ama Kürtlere yardım etmez gibi bir algı oluşturulduğunu da dile getirdi. HDP'nin muhatap alınmasının da olumsuz etkilerine dikkat çeken Korkutata, "Bunların hepsi Zerdüşt'tür" ifadesinin de yanlış bir algı oluşturduğunu belirtti. Batı'daki Kürt seçmenin önemsenmediğini de kaydeden Korkutata, "HDP'nin barajı geçmesi Doğu'daki oylarla değil Batı'daki oylarla gerçekleşti. AK Parti'yi Batı'da kaybettiği oylar etkiledi. Batı'daki Kürtlerin Doğu'daki Kürtlerden fazla olduğu hesaba katılmadı. Bu da bu seçim sonucunu ortaya çıkardı" dedi. Bölge halkı, milletvekili adaylarını kabullenemedi
Ağrı Kalkınma Derneği Başkanı Ömer Yıldız, AK Parti'nin bölgede neden oy kaybettiğini birkaç maddeyle sıralanabileceğini ifade etti. Kürtlere yönelik kullanılan ötekileştirici dilin bu konuda etkili olduğunu belirten Yıldız, "Kürtlerin dini Zerdüşt'tür" ve "Kürt sorunu yoktur" ifadelerinin insanlarda bir kopmaya sebep olduğunu belirtti. Aday belirleme sürecinde sahada çalışmaları yapılırken kanaat önderlerinin, Sivil Toplum Kuruluşlarının görüşlerinin önemsenmediğini ifade eden Yıldız, halkın milletvekili adaylarını kabullenmediğini kaydetti. Ayrıca seçim arifesinde HDP mitinginde yaşanan patlama ve Erzurum'da HDP aracının yakılması gibi olaylar sonucunda olumsuz bir algı oluştuğunu söyleyen Yıldız, bu olayların HDP eksenine kaymaya neden olduğunu ifade etti.
HDP muhatap alınmamalıydı
Batman Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Zeki Argunhan da aday seçimlerinde hata yapıldığını ifade etti. AK Parti'nin ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın meydanlarda Demirtaş'ı muhatap almasının Kürtlerde bir antipati oluşturmuş olabileceğini söyleyen Argunhan, Kürtlerin hakkını savunan AK Parti'nin, yaptıklarını da iyi anlatamadığını kaydetti. "Kobani düştü düşüyor" denilerek, Kobani Olaylarında atılan birçok olumlu adımın anlatılmamasının Kürtleri önemsemiyormuş gibi hava oluşturduğunu dile getiren Argunhan, bu tarz olayların HDP tarafından bölgede iyi işlendiğini belirtti. AK Parti'nin dindar Kürtlere hitabının da askıda ve eksik kaldığını ifade eden Argunhan, yüzde 10 barajının da insanlarda HDP barajı geçsin ne olacak algısı oluşturduğuna dikkat çekti. Ayrıca HDP'nin barajı geçemezsek kan akar söyleminin de bölgede etkili olduğunu söyleyen Argunhan, halkın huzur için de HDP'ye oy verdiği değerlendirmelerinde bulundu.
Dindar Kürt halkı tepkisini gösterdi
Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zülfü Demirtaş ise AK Parti'nin Kürt sorununa getirdiği çözümlerin arkasında durmuyor izlenimi verdiğini ifade etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kimsenin cesaret edemeyeceği adımlar attığını söyleyen Demirtaş, yine de Kürt sorunu yoktur gibi ifadelerinin dindar Kürt halkından tepki aldığını kaydetti. AK Parti'nin seçim sonucunu iyi okuyarak bütün Kürt oylarını kaybetmeyi göze almaması gerektiğini belirten Demirtaş, "AK Parti ilk zamandaki o heyecanını da yitirdi. İşçinin, emeklinin, memurun yanında olmadı. Yoksul kesimin yanında olduğu izlenimini AK Parti veremedi. Bu gibi sonuçlar bölge de oy kaybetmesine neden olduğunu" söyledi.
Seçim barajı anti demokratik görüldü
Diyarbakır Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı Ahmet Sayar, genel seçimlerde AK Parti'nin bölgede büyük bir oy kaybına uğradığını belirterek sebebinin seçim propaganda döneminde Çözüm Süreci'ne yönelik açıklamalar olabileceğini belirtti. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "Kürt sorunu yoktur, İzleme Heyeti'ne karşıyım, Dolmabahçe Mutabakatını doğru bulmuyorum" ifadelerinin de etkili olduğunu söyleyen Sayar, "AK Parti'nin seçim öncesinde Çözüm Süreci'nde gelinen noktada ki yaklaşımları ve seçim barajının da yüzde 10 olarak kaldırılmamış olması AK Parti'ye olan ilgiyi azalttı. Seçim barajının yüzde 10 olması anti demokratik olarak bölge halkın da HDP'nin mecliste olması gerektiği bilincini yarattığını" belirtti.
Kürt tabanını uzaklaştıran söylemlerde bulunuldu
Organize Sanayi ve İş Adamları Derneği Başkanı Aziz Özkılıç, AK Parti'nin son dönemlerde Kürt tabanını uzaklaştıran söylemlerde bulunduğunu bunun yerine daha yumuşak ve uzlaşıcı bir dil kullansaydı daha etkili olabileceğini belirtti. Aday listelerinde ki eksikliğinden AK Parti'nin oy kaybetmesine neden olduğunu söyleyen Özkılıç, Kürt halkının kendi ilinde yerleşik olarak yaşadığı yüzleri görmek istediğini dile getirdi. HDP mitinginde yaşanan patlamanın da bir etken olduğunu kaydeden Özkılıç, HDP'nin ve sivil vatandaşın mağduriyetinin sandıkta tepki olarak gösterildiğini ifade etti. AK Parti'nin istikrarını ve oluşturduğu huzur ortamını sürdürmesi gerektiğini söyleyen Özkılıç, liderlerin söylemlerinin daha birleştirici ve kucaklayıcı olması halinde AK Parti'nin eski gücünü devam ettirebileceğini sözlerine ekledi. Görüş ayrılığı var gibi gösterildi
Harran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Mustafa Sami Çetin ise Doğu ve Güneydoğu ağırlıklı olmak üzere, Ak Parti'nin kaybettiği oylarda, hükumet kanadı ile Cumhurbaşkanı arasında görüş ayrılığı var gibi bir görüntünün verilmesinin etkili olduğunu söyledi. "Kürt sorunu yoktur" cümlesi ve hükmüne de tepki gösterildiğine dikkat çeken Çetin, "Gerek aday listelerinin açıklanması, gerek seçim çalışmaları ve gerekse sonuçların değerlendirilmesi safhalarında bölgede görüldüğü kadarıyla, doğru adayların tespiti ve aday sıralaması hususunda genel merkez ve ilgili komisyonların isabetli hareket etmedikleri, bölgenin ve seçmenin temayül ve iradesinin nazar-ı itibare alınmadığı gibi şikayet, tepki vb. konular da bu işin tuzu biberi olmuştur" ifadelerinde bulundu.