Yeni tip koronavirüsten iyileşen binlerce insan, aylar sonra günlük hayatına dönmesini zorlaştıran semptomlarla mücadele etmeye devam ediyor. Hastaların, kronik yorgunluk ve bilişsel problemlerin birçok semptomunu bildirmesiyle oluşan durum "uzun süreli Kovid" olarak adlandırılıyor.
Koronavirüsün küresel ölüm oranı hala artıyor ve uzmanlar virüsün yan etkilerini anlamak için çabalıyor. Yakın zamanda ABD'de yapılan bir araştırma, virüs nedeniyle hastaneye başvuran hastaların yüzde 75'inin sorunlarla karşılaşmaya devam ettiğini ortaya çıkardı. King's College London'daki uzmanlar, 60 bin kadar hastanın üç aydır hala çeşitli semptomlar yaşadığını belirtti.
UZUN SÜRELİ KOVİD NEDİR?
Uzmanlar, 2020'in başında dünyayı etkisine alan yeni tip koronavirüsün yan etkileri de dahil olmak, hastalık hakkında çok fazla araştırılacak konu olduğunu açıkladı.
The Sun'a konuşan Doktor Ben Littlewood-Hillsdon, Kovid-19'un neden uzun süren bir hastalık olduğunun henüz anlaşılamadığını söyledi. "Uzun Kovid"in resmi bir tıbbi terim olmadığını, ancak semptomları, Dünya Sağlık Örgütü tarafından resmi olarak tanınan iki haftalık semptom süresinden daha uzun süre devam eden kişileri tanımlamak için konuşma dilinde kullanılan bir terim olduğunu açıkladı.
KORONAVİRÜSÜN UZUN SÜRELİ YAN ETKİLERİ NELERDİR?
Yaklaşık 500 bin İngiltere vatandaşının koronavirüsün uzun süreli etkilerinden muzdarip olduğunu belirten araştırmacılar, uzun süreli Kovid'in 15 semptomunu listeledi. Grup, hükümetten bu durumdan etkilenen insanlara yardım etmesini talep etti.
İşte Kovid'in on beş belirtisi ve dikkat edilmesi gerekenler:
1. SAÇ DÖKÜLMESİ
Yakın zamanda koronavirüsü yenen bin 500 kişinin katıldığı bir araştırmada, her dört kişiden birinin, saç dökülmesi yaşadığını ortaya çıkarıldı. Söz konusu durum, kafa derisinde olduğu gibi, kaş ve kirpik gibi vücudün diğer kısımlarında da görülebiliyor.
2. İSHAL
Haziran ayında ABD resmi koronavirüs semptom listesine ishali de ekledi. Bu semptom birçok insanın güçten düşmesine neden olarak, işe geri dönmesine engel olabiliyor.
3. YORGUNLUK
Bilim insanları, uzun Kovid hastalığından şüphelenilen insanların büyük bir çoğunluğunun, sürekli devam eden yorgunluk bildirdiğini ve bazılarının merdiven çıkmak gibi temel faaliyetleri bile gerçekleştirmekte zorlandıklarını açıkladı.
4. GÖĞÜS AĞRISI
Koronavirüs, akciğerlere saldıran bir enfeksiyon olduğu için Kovid-19'a yakalanan pek çok kişinin göğüs ağrısı bildirmesi şaşırtıcı değil, ancak uzun Kovid hastası birçok kişi merdivenleri çıkarken veya yürürken göğüs ağrıları yaşadıklarını söylüyor.
5. UYKUSUZLUK
Mart ayında İngiltere'de yapılan bir araştırma kapsamında birçok kişi hastalığı yendikten aylar sonra pandeminin neden olduğu stres nedeniyle uykusuzluk yaşadığını açıkladı.
6. HALÜSİNASYON GÖRME
Halüsinasyon, kişinin zihninin dışında var olmayan şeyleri görmesi, duyması, koklaması, tatması veya hissetmesi anlamına geliyor. Araştırmacılar söz konusu durumun ilaçlardan kaynaklanabileceğini söyledi. Daha önce yapılan bir çalışmada, nörolojik rahatsızlıklardan muzdarip hastalarda bir artış olduğunu ve hastaların yüzde 36'sının nörolojik sorunlar bildirdiği ifade edildi.
7. AYAK PARMAKLARINDA BEZELER
Kovid-19 hastalarını tedavi eden sağlık görevlileri, insanların ayaklarında kabarcıklar ve mor lezyonlar geliştirdiği alışılmadık vakalar gördüklerini sürekli olarak bildirdi. Araştırmacılar, söz konusu durumun daha çok çocuklarda ortaya çıktığını aktardı.
8. ÜŞÜME VE TİTREME
Uzun süreli Kovid hastalarının belirtiği bir başka semptom ise sürekli üşüdüklerini hissetmeleri ve bu yüzden titremek zorunda kaldılar. Araştırmacılar üşümenin ateş nedeniyle ortaya çıkabileceğini söyledi.
9. RUH VE SİNİR HASTALIKLARI
Uzun süreli Kovid'den muzdarip birçok hasta hezeyan, kafa karışıklığı ve anksiyete hissettiğini bildirdi. Özellikle doktorlar, hastaneye kaldırılan şiddetli koronavirüs hastalarıın sıklıkla "YBÜ deliryum" adı verilen akut bir beyin rahatsızlığı geliştirdiğini açıkladı.
10. BİLİŞSEL SORUNLAR
Bilişsel sorunlar arasında hafıza kaybı, dikkatini vermekte zorlanmak ve başkalarını anlamakta zorlanmak gibi semptomlar yer alıyor. Konuyla ilgili açıklama yapan doktor Littlewood-Hillsdon, "Bilişsel sorunlar koronavirüsün bilinen bir belirtisi olmasa da, beyin sisi, konsantrasyon zorlukları ve hafıza kaybının Kovid-19'un uzun vadeli etkileri olabileceğine dair artan kanıtlar var. Bunlar hem genç hem de yaşlı hastalarda bildirilmiştir" ifadelerini kullandı.
11. SOLUNUM SORUNLARI
Koronavirüs akciğerlere saldırdığı için, hastaların solunum sorunları yaşama olasılığı oldukça yüksek. Ancak çoğu hasta iyileştikten sonra bile nefes almada güçlük çektiği şikayetiyle doktorların kapısını çalıyor.
12. KAS VEYA VÜCUT AĞRILARI
Çoğu insan, spor salonunda uzun bir süre geçirdikten sonra kas veya vücut ağrısı yaşar. Ancak uzun Kovid'den muzdarip insanlar, bu durumu sıklıkla yaşıyor ve sandalyeden kalkmak gibi basit şeyleri yapmakta zorlanıyor.
13. KALBİN DAKİKADA 100'DEN FAZLA ATMASI (TAŞİKARDİ)
Yetişkinler için normal bir kalp atış hızı 60 ile 100 arasında herhangi bir değerdedir. Uzmanlar, bu kapsamda, virüsten iyileşen sporcuların ciddi veya kalıcı kalp komplikasyonları ile karşı karşıya kalabileceğini açıkladı.
14. KUSMA
Virüsten iyileşen ve uzun süredir Kovid sorunu yaşayan kişilerin az bir çoğunluğu kusma yaşadıklarını belirtiyor.
15. KALBİN ATIŞ HIZI VE RİTMİYLE İLGİLİ SORUNLAR (ARİTMİ)
Aritmi durumda kalp çok hızlı veya çok hızlı atıyor. Koronavirüsü ağır geçirip yenen kişilerin belirttiği bu durum zayıf veya hasar görmüş bir kalbin sonucunda ortaya çıkıyor.
NTV