Haber: Marina Mussa
Bakanlık kaynaklarından alınan bilgiye göre, vergi kayıtlarının dışında kalan ekonomik faaliyetlerle mücadele çabaları, vergi incelemeleri ve saha denetimleriyle kesintisiz bir şekilde devam ediyor.
Bakanlık, bu çabalarına yasal bir dayanak sağlamak amacıyla vergi mevzuatında yapılması önerilen değişikliklerle destek vermeyi hedefliyor. Bu çerçevede hazırlanan vergi paketi, kayıt dışılıkla mücadelede gönüllü uyumu artırmayı amaçlayan yasal düzenlemeler içeriyor.
Günlük hasılat tespitleri yıllık hasılatın hesabında dikkate alınacakSerbest meslek sahipleri ve ticaret erbabı için ayda en az 3 kez, yılda ise en az 12 kez olmak üzere düzenlenecek denetimlerle günlük hasılatlar belirlenecek. Mükellefler tarafından beyan edilen hasılat ile denetimler sonucu belirlenen hasılat arasında belirli bir fark tespit edilmesi durumunda, mükellef izah vermeye çağrılacak. Mükellefin izahı yeterli bulunmazsa, yapılan tespitler yıllık hasılatın hesaplanmasında dikkate alınacak.
- Gelir ve kurumlar vergisinde tevkifat kapsamı genişletilecek
Gelir ve kurumlar vergisinde ticari kazançlarda yıllara sari inşaat ve onarım işlerinde ödenen hakedişler ve istisnai bazı diğer ödemeler hariç, ticari nitelikte ödemelerde tevkifat yapılmıyor.
Paketle KDV’de olduğu gibi kayıt dışılığın yaygın görüldüğü sektörlerde gelir ve kurumlar vergisine mahsuben tevkifat yapılabilmesi için Cumhurbaşkanı'na yetki verilecek.
Özellikle hizmet sektöründe ve elektronik ticaret platformları aracılığıyla faaliyette bulunan işletmelerde yapılan ödemelerden tevkifat yapılması öngörülüyor.
Usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları artırılıyorUsulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları her yıl yeniden değerleme oranında artıyor ancak uzun yıllardır bu tutarlar güncellenmediği için caydırıcılığı azalıyor.
Paketle, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarında artış öngörülürken fatura verilmemesi ve alınmaması durumlarında uygulanan özel usulsüzlük cezaları, aynı fiilin tekrarında artırımlı uygulanacak.
Vergi Usul Kanunu kapsamındaki belgeler yerine kanun kapsamında olmayan bilgi fişi gibi belgelerin düzenlenmesi halinde kesilmesi gereken özel usulsüzlük cezası 2 kat uygulanacak.
Kayıt dışı çalışanlara artırımlı vergi ziyaı cezasıVergi ziyaı cezası, ziyaa uğratılan verginin 1 katı, kendiliğinden verilen beyannamelerde verginin yüzde 50'si, kaçakçılık fiillerinin varlığı halinde verginin 3 katı kadar kesiliyor. Kayıt dışı faaliyetlerde vergi ziyaı cezasının 1,5 kat olarak artırımlı uygulanması öngörülüyor.
Paketin yasalaşması halinde, kayıt dışı çalışanlara verginin 1 katı olarak kesilecek cezalar 1,5 kat, verginin 3 katı olarak kesilecek cezalar ise 4,5 kat olarak uygulanacak.
Başkasının banka hesaplarını kullananlara ve hesaplarını kullandıranlara özel usulsüzlük cezası kesilmesi öngörülüyor.
Mal teslimi veya hizmet ifalarına ilişkin para transferlerinin, başkasına ait banka hesaplarına yapılması durumunda, banka hesabını kullanan ve kullandıran adına ayrı ayrı, işleme konu tutarın yüzde 10'u nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilecek. Asgari 25 bin lira olarak uygulanacak cezanın üst limiti de 20 milyon lira olacak.
Paketle, POS cihazını başka mükelleflere kullandıran ve başkasına ait POS cihazını kullananlara her bir tespit için ağırlaştırılmış özel usulsüzlük cezası kesilmesi öneriliyor. Her bir tespit için bilanço esasında defter tutanlara 75 bin lira, işletme hesabında defter tutanlara 37 bin 500 lira, diğer mükelleflere 19 bin 500 lira ceza kesilecek.
Satıcının, alıcıya belge düzenlemediğinin alıcı tarafından idareye bildirilmesi durumunda, alıcı adına ceza kesilmeyecek, satıcıya ise verilecek özel usulsüzlük cezası üç kat uygulanacak.
Paketle, 7 bin lirayı aşan ödemelerin banka ve finans kurumları aracılığıyla yapılması zorunluluğuna uyulmasını teşvik etmek amacıyla banka ve finans kurumlarını kullanmadan ödemeyi yapan mükellefin durumu idareye bildirmesi halinde ödemeyi yapan adına ceza kesilmemesine yönelik düzenleme de yer alıyor.
Elden kira ödemelerine cezaKiralık ev sahiplerinin elden kira almasını önlemek amacıyla, yeni düzenlemeler üzerinde çalışılıyor. Buna göre, kiracılar elden kira ödemesi yaptıklarında özel usulsüzlük cezasıyla karşılaşabilecekler. Ancak, kiracılar ödemeyi elden yaptıklarını ilgili makamlara bildirirse ceza almaktan kaçınabilecekler.
Bu düzenleme iş yeri kiralamaları için de geçerli olacak. Ayrıca Vergi Usul Kanunu'nda yer alan bazı kaçakçılık suçları için hapis cezalarının alt sınırının 5 yıla çıkarılması için de çalışmalar yapılıyor. Benzer şekilde, etkin pişmanlık hükümleri de kaldırılabilir.
Elektronik ticaret platformları, bilgi verme yükümlülüğüne uymayanlar ve ödeme kaydedici cihaz ile POS cihazlarına ilişkin düzenlemelere uymayanlar da daha ağır cezalarla karşı karşıya kalacaklar.