Kabakulak belirtileri nelerdir? Nasıl teşhis edilir? Nasıl tedavi edilir? İşte soruların yanıtları...
Bazı insanlara kabakulak virüsü bulaşmakta ve ne bir belirti ne de bir işaret ortaya çıkmamaktadır. Ancak bu durum yumuşak şiddetli olarak gerçekleşen kabakulak hastalığında meydana gelmektedir. Yüksek ve orta şiddetli olanlarda gelişen belirtiler 2-3 hafta içerisinde gerçekleşmektedir.
Kabakulak rahatsızlığı genelde ufak yaştaki çocuklarda meydana gelmekte ve virüs sebepli olarak oluşmaktadır. Tükürük bezlerinde şişme olarak meydana gelmektedir. Oluşan bu şişlikler genellikle kulak altında meydana gelmektedir. Kabakulak virüsü genellikle insandan insana esneme veya öksürme yolu ile bulaşmaktadır. Bu hastalık sadece insanlara özgü bir hastalıktır.
Kabakulak Sebepleri Nelerdir?Kabakulak hastalığının genellikle virüs yoluyla bulaştığından bahsetmiştik. Virüsün kuluçka süresi 12-25 günleri arasına yayılabilen ancak genellikle 16-18 gündür. Bulaşma hızına göre kulak altında kabaran tükürük bezlerinin de sıklığı artmaktadır.
Kabakulak Belirtileri Nelerdir?Yumuşak şiddetli kabakulak herhangi bir belirti göstermeden gerçekleşebilir. Ancak orta ve yüksek şiddetteki kabakulak hastalığı birtakım belirtiler göstermektedir. Bu belirtiler yüksek ateş, baş ağrısı, kas ağrıları, yorgunluk, iştah kaybı ve kulak altında meydana gelen şişliklerdir. Belirtiler genellikle enfeksiyon kaptıktan sonra 16-18 gün içerisinde görülür.
1.Erken BelirtilerRahatsızlık başlangıcında ortaya çıkan belirtilerdir. Bu belirtilerin içerisine ateşte yükselme, iştah kaybı, baş ağrısı ve mide ağrıları konulabilir. Son 2-3 güne göre vücut sıcaklığında belirli yükselişler meydana gelir. Bu belirtiler hastalığın kuluçka döneminde ve devam eden süreç içerisinde, başlangıç aşaması olarak meydana gelmektedir.
2.Asıl BelirtilerErken belirtiler, kabakulak hastalığına yönelik bir işaret olarak kabul edilse de diğer hastalıkların belirtileri ile karıştırılmaktadır. Örnek olarak baş ağrısı veya mide ağrısı başka bir durumun yan etkisi olarak da meydana gelebilir. Ancak asıl belirtiler, hastalığın gerçekleşmesini kesin bir şekilde dile getiren semptomlardır. Asıl belirtiler, tükürük bezlerinde şişme olarak oluşur. Ayrıca kulak altı bölgede şişlikler meydana gelir. Bu durum klasik bir kabakulak belirtisidir. Şişlikler önce bir kulak altında başlar ve ilerleyen süreçte hızlı bir şekilde diğer tarafta da meydana gelir. 7-10 gün arası meydana gelmektedir. Asitli ve sitrik yiyecekler ve içecekler tüketmek daha da rahatsızlık verici bir durum oluşturabilir.
3.Diğer BelirtilerOluşabilecek diğer belirtiler ise ihtimal dahilindedir. Bu semptomlar arasında testikülar ağrı, mide ağrısı, nöbet oluşması, boğaz bölgesinde sertlik oluşması ve yutkunma zorlukları sayılabilir. Yutkunma zorlukları, şişen tükürük bezlerinden dolayı oluşur.
Tıbbi Yardım Ne Zaman Alınmalıdır?Özellikle çocuklarda meydana gelen kabakulak hastalığının belirtilerinden herhangi biri meydana geldiğinde derhal bir doktora gitmeniz gerekmektedir. Böylece hastalık süreci içerisinde devam eden akışa daha iyi hakim olabilirsiniz.
Sıvı madde tüketememe, Sürekli kusma, Halsizlik, Boyun sertliği ve ağrılar, Mide ağrısı gibi durumlar meydana geldiğinde medikal yardım almanız gerekmektedir.Hastalığın teşhis işlemi genellikle tükürük bezlerindeki şişmeler ile belirlenir. Ayrıca belirli bir yüksek ateşe ve hassaslığa sahip olursunuz.
Kabakulak Hastalığının Komplikasyonları Nelerdir?Kabakulağın komplikasyonları genellikle iltihap ve işitme kaybı gibi sonuçlara sebep olmaktadır. İltihap da vücudun bazı bölgelerinde meydana gelmektedir. Bunlar;
Testisler: Ergenlik döneminde kabakulak hastalığı geçiren erkeklerin, testislerinde tıkanmalar meydana gelebilmektedir. Orşit olarak ifade edilen bu durum kısırlığa yol açabilmektedir. Pankreas: Bu durumun belirtileri pankreasta meydana gelir, üst midede ağrılara sebep olur, mide bulantısı ve kusma gibi durumlar meydana gelebilir. Yumurtalıklar ve Göğüs: Bayanlarda ergenlik dönemine ulaşıldığında meydana gelen kabakulak hastalığı, yumurtalıklarda ve göğüs bölgesinde iltihap oluşumuna sebep olabilmektedir. Beyin: Kabakulak gibi viral enfeksiyonlarda beyinde tahriş meydana gelebilir. Ansefalit olarak isimlendirilen bu durum, nörolojik problemlere dönüşür ve hayatınızı tehdit edici bir durum haline gelir.Diğer komplikasyonlar ise nadir durumlarda oluşur ve saç kayıplarına neden olur.
Testler, Teşhisler ve TedaviEğer doktorunuz sizin veya çocuğunuzun kabakulak olabileceğinden şüphelenirse, virüs kültürüne veya kan testine ihtiyaç duyabilir. Bağışıklık sisteminiz genelde bu durum ile savaşmaya alışkındır. Bu yüzden eğer herhangi bir kabakulak virüsüne sahipseniz, yapılan testler sonucu bu durum ortaya çıkacaktır. Laboratuvar ortamında yapılan araştırmalar klinik olarak incelenir.
Kabakulak genelde iyi huylu ve kazanıldığında ömür boyu sürecek bir bağışıklık sistemi olacaktır. Özellikle hamilelik döneminde geçirilen kabakulak hastalığı risk faktörleri içermektedir. Kabakulak hastalığı virüslerden dolayı meydana geldiği için, antibiyotikler herhangi bir etki yapmayacaktır. En pozitif durum ise kabakulak hastalığının çocuklarda ve yetişkinlerdeki iyileşme süresinin 2 hafta oluşudur.
Kabakulağın Risk Faktörleri Nelerdir? Yaş: Kabakulak hastalığının risk faktörlerinden biri de yaştır. Genellikle ufak yaştaki çocuklara bulaşmaktadır. Risk aralığındaki yaş sınırı 2-12 yaş arasıdır. Sezon: Belirli hastalıkların salgın halinde yayılması bazı sezonlarda gerçekleşir. Kabakulak için ise bu durum genelde sonbahar ve kış aylarıdır. Özellikle okulların açılması ile rahat bir yayılma ortamı bulan virüs, hızlı bir şekilde bulaşarak salgın haline gelebilir. Seyahat: Kabakulağın yayılmasını etkileyen risk faktörlerinden birisi de salgın bölgesi sorunudur. Sürekli seyahat eden bir kişinin, kabakulak salgın bölgesine girmesi ile birlikte, hastalığın bulaşma ve vücut içerisinde yayılma ihtimalleri artışa geçer. En yaygın bölgeler ise Afrika, Hindistan ve Güney Asya'dır. Bağışıklık Sistemi: Kabakulak hastalığının risk faktörleri arasında bağışıklık sistemi de bulunmaktadır. Örnek olarak HIV virüsüne sahip olan kişiler, kanser hastaları veya haftada 2 veya daha fazla kez kemoterapi görerek ağır kimyasalların etkisinin altında olmak bağışıklık sistemini zayıflatır. Bu gibi durumlarda da kabakulak virüsünün bulaşması ve çoğalarak yayılma hızı artar. Hastalık Süresince Yapılması GerekenlerSiz veya çocuğunuz kabakulak hastalığı geçiriyor ise en iyi tedavi zaman ve dinlenmektir. Oluşan ağrıların geçmesi için ve rahatsızlıkların ortadan kalması için belirli bir sürecin geçmesi gerekmektedir. Bu durumlar;
Oluşan yüksek ateşin normale dönmesi için yatarak dinlenilmesi gerekmektedir. Kabakulak olan kişinin hastalığı başkalarına yayarak bulaştırmaması için izole edilmelidir. Çünkü kabakulak belirtileri gösterilmeye başlanmasını takip eden 1 hafta içerisinde kabakulak virüsü yayılma eğilimi göstermektedir. İbuprofen gibi iltihap önleyici ilaçlar alabilirsiniz. Ayrıca yetişkinlerin de aspirin kullanmasında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. Ancak yine de endikasyonları kısmının okunması gerekir. Ergenlik çağındaki çocukların aspirin kullanması grip benzeri yan etkiler yapmaktadır. Bu yüzden çocukların aspirin kullanması sakıncalıdır. Çok fazla çiğneme işlemi gerektiren yiyeceklerin tüketiminden uzak durunuz. Çorba, patates püresi ve diğer yumuşak besinlerin tüketilmesi gerekmektedir. Bol miktarda sıvı tüketimine özen gösteriniz. Devam eden süreç içerisinde özellikle çocuk hastalarda vücut sıcaklığının 39 dereceye çıkması, yeme ve içme zorluklarının yaşanması, kafa karışıklığı ve dalgınlık durumlarının oluşması ve mide ağrılarının oluşması durumlarında derhal bir doktor gözetimi altına alınmalıdır. Aksi takdirde kalıcı hasarlar oluşabilmektedir. Tüm bu durumların önüne geçebilmek adına kabakulak belirtilerini iyi bir şekilde bilmek ve erken bir şekilde gözlem yapılarak hastalığın çabuk teşhis edilmesi gerekmektedir.