Roma, Bizans, Osmanlı ve Türkiye tecrübesini biriktiren dünyanın en zengin mirasına sahip İstanbul, sadece mimarileriyle, kültürel değerleriyle değil eğitim anlayışıyla da daima öncü oldu. Kentin tarihine katkı sunan eğitim anlayışı, medreseler, tekkeler, zaviyeler, sıbyan mektepleri, kütüphaneleri âlim ve âriflerin evleri, kahvehâneler, ordu ocakları ve modernleşme döneminin mektepleri ile tarih boyunca kendini gösterdi.
İstanbul tarih boyunca eğitimin başşehri oldu
Roma ve Bizans dönemlerinde dünyanın en canlı ve seçkin entelektüel merkezlerinden biri olan İstanbul, dünyanın bilinen en büyük iki hukuk mevzuatının oluşturulmasına da ev sahipliği yaptı. Sanat tarihi, kronoloji ve arkeolojinin üstatları İstanbul’da yetişti.
Bizanslı polemikçi sanatçı ve aydın Nicephorus Gregoraus, astronomi, eğitim, sanat ve dinî konularda eserlerini İstanbul’da verdi. 39 ciltten oluşan “Roma Tarihi” adlı kitabını yazarak adını parlatan Gregoraus, bu kadim kentin yetiştirdiği en büyük eğitim insanlarından biri olarak tarihte yerini aldı.
Georgios Amartolos ise edebî ve sanatsal olmaktansa gerçeklere bağlı kalmayı ve insanlar için yararlı olanları dikkate almayı tercih etti, tarih kitabında öncelikle kaynaklarını ve yöntemini anlattı. Bu ahlaki tutum sonradan gelecek tarih yazarlarına da ilham verdi, tarihçiliğin temel ilkelerini belirledi.
Sözleri, teşvikleri, duaları ve mektuplarıyla, İstanbul’un fethinin en zor anlarında Padişahın maneviyatını, cephedeki askerin cesaretini yükselten Akşemseddin, fethin manevî mimarı oldu.
Eğitimcilerin bir araya geldiği en kapsamlı bibliyografya
İstanbul’da Doğu Roma tecrübesinden başlayarak günümüze kadar gelen 100 eğitimcinin hayat hikâyesi, eğitim eserleri, görüşleri, ilkeleri ve yer yer de hayat karşısındaki çelişkileri, Kültür AŞ Yayınları’nın İstanbul’un Yüzleri Serisi’nde çıkan ‘İstanbul’un 100 Eğitimcisi’ adlı kitapta okuyucu ile buluştu. Kitap, Türkiye’de en fazla sayıda eğitimcinin hayat hikâyesinin bir araya getirildiği, en kapsamlı bibliyografya olması bakımından alanında bir ilk olma özelliği taşıyor. ‘İstanbul’un 100 Eğitimcisi’, Türk eğitim sistemine yön veren kişilerin dikkat çeken hikayeleri ile İBB Kültür AŞ’nin İstanbul Kitapçısı mağazalarında ve www.istanbulkitapcisi.com adlı internet sitesinde okuyucularını bekliyor.