Rusya Merkez Bankası'ndan yapılan yazılı açıklamada, AK BARS bankasının İslami bankacılığın, diğer adıyla katılım bankacılığının, deneme amaçlı sürecine katılan ilk banka olarak resmen katıldığı belirtildi.
Yasal deneme süreci başladıÜlkenin 4 bölgesinde İslami bankacılığın deneme amaçlı kullanılmasına olanak sağlayan yasa 1 Eylül tarihinde yürürlüğe girmişti.
İslami bankacılığa yönelik yasayla, Rusya’nın Tataristan, Dağıstan, Çeçenistan ve Başkurdistan bölgelerinde İslami bankacılığın “yasal deneme süreci” başladı.
İslami bankacılık popülerlik kazanıyorYasaya göre, deneme süreci 1 Eylül 2025’e kadar sürecek ve Rusya Merkez Bankası, sürecin uygulandığı bölgelerin listesini genişletme yetkisine sahip olacak.
Deneme sürecine katılacak kurumlar, katılım bankacılığına yönelik işlem yaparken, faiz ücreti belirleme, tütün ve alkol ürünleri üretimi, silah, mühimmat gibi ürünlerin ticareti ve kumar ile ilgili faaliyetleri finanse etme hakkına sahip olmayacak.
Rusya’da Müslümanların toplam nüfusa oranının 10 yıl içerisinde yüzde 30’a yükselmesi beklenirken, İslami bankacılık da popülerlik kazanıyor.
Sberbank'ın Kıdemli Başkan Yardımcısı Oleg Ganeev, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İslami ekosistem pazarının küresel ölçekte 7,7 trilyon dolar değerine ulaşmasını beklediklerini söylemişti.
En yaygın İslami bankacılık yöntemleriİslami bankacılık işlemleri arasında icare (bir mülkün ya da donanımın kiraya verilmesi) ile birlikte icare ve iktina (İslami kiralama yöntemi), mudarebe (bir taraftan sermaye, diğer taraftan işletme olmak üzere oluşturulan emek-sermaye ortaklığı); murabaha (sermaye sahibinin bir malı satın alıp belli bir kâr payı ekleyerek müşterisine vadeli olarak satması); müşareke (bir işletmenin sermayesine katılma, ona ortak olma) sayılabilir.[2] İcare: Bu sistem konvansiyonel bankalara benzer şekilde çalışır. Katılım bankaları icare yöntemiyle gayrimenkul, makine gibi reel varlıkların finansmanı için kaynak sağlar. Yaygın olarak kullanılan türü, mülkiyetin devri ile sona eren kira sözleşmesidir. İcare ve iktina, bir nevi kiradır. İsticrar: Bir malın alıcı tarafından satıcıya belirli zamanlarda alınacağının vadedilmesini konu alan mukavele şeklidir. Bazı bankalar tarafından müşterilerin doğal gaz, elektrik, su gibi ödemelerini finanse etmede kullanılır.
İstisna: Hâlihazırda var olmayıp gelecekte üretilecek bir malın satılması işlemi olup genellikle tarım ve inşaat projelerinde uygulanır. Müşteri, belirli bir peşinat ödedikten sonra kalan tutarı taksitler hâlinde bankaya geri öder. Bu yöntem, özellikle Körfez ülkelerinde büyük ölçekli inşaat projelerinin finansmanında başarılı bir şekilde kullanılmaktadır.
Karz-ı hasen: Bir günlük olarak verilen faizsiz kredilere verilen addır. İşlemin yerli para cinsinden kullanımı mümkündür. Bu sistemde maddi sıkıntıya düşmüş kişiye mali yardım yapmak üzere ihtiyaç duyduğu tutar verilerek hiçbir menfaat temin etmeden borç aynıyla geri alınır.
Menafaa: Bankanın telekomünikasyon, ulaşım gibi alanlarda faaliyet gösteren firmalara ait hakların (bilet, kontör gibi) mülkiyetini firmalardan peşin parayla satın aldığı finansman modelidir.
Mudarabe: Emek-sermaye ortaklığı demektir. Burada banka, yatırım için ihtiyaç duyulan kaynakların tamamını sağlarken müşteri emeğini koyar. Yapılan işlemden oluşan kâr, başlangıçta mutabakata varılan oranlarda banka ve müşteri arasında paylaşılır. Zarar olması durumunda müşterinin herhangi bir kusuru yoksa zararı banka üstlenir. Sistem, genellikle ticaret finansmanında kullanılır.