İran'da Ukrayna uçağıyla ilgili davada aileler verilen cezaları yeterli bulmadı

İran'da 2020'de "yanlışlıkla" düşürülen Ukrayna'ya ait yolcu uçağında hayatını kaybedenlerin ailelerinin, ilgili davada çeşitli rütbelerden 10 askere verilen en yükseği 13 yıllık hapis cezalarını yeterli bulmadığı ve karara itiraz edecekleri bildirildi.

İran'ın "İtimad" gazetesine konuşan ailelerin avukatlarından Mahmud Alizade Tebatebai, İran'daki askeri mahkemenin kararını protesto edeceklerini belirtti.

Kararın halen kendilerine ulaşmadığını söyleyen Tebatebai, kararın davacılara tebliğ edilmeden yargının internet sitesinde yayımlandığını ve bunun "hukukla ilgisi olmayan yanlış bir usul" olduğunu dile getirdi.

Davacıların çoğunun "mahkemeden adalet umudu kalmadığı için" şikayetlerini geri çektiğini söyleyen Tebatebai, "Ben ve adaletin yerini bulacağını uman diğer bazı müvekkiller kararın beklediğimiz gibi olmadığını gördük. Karara kesinlikle itiraz edeceğiz. Yargıtayın gerekçelerimizi ve belgelerimizi dikkate alacağını umuyoruz." ifadelerini kullandı.

İranlı avukat, birinci derece sanığın Ceza Kanunu'nda en ağır suçlardan sayılan "muharebe" ile suçlanmasına rağmen 13 yıl hapis cezası almasına ve bunun yeterli olmadığına dikkati çekerek, "Bugün kamuoyu, bu 'muharebe' ile son aylarda (protestolarla ilgili) idam kararı verilen 'muharebe' cezalarının ne farkı olduğunu merak ediyor." dedi.

Ukrayna Hava Yollarına ait 752 sefer sayılı Boeing 737 tipi yolcu uçağı, 8 Ocak 2020 sabahı Kiev'e gitmek üzere Tahran Uluslararası İmam Humeyni Havalimanından havalandıktan kısa süre sonra düşmüş, uçaktaki 176 kişiden kurtulan olmamıştı.

İranlı yetkililer önce uçağın vurulduğu iddialarını kabul etmemiş daha sonra Genelkurmay Başkanlığı, uçağın "hassas askeri bir noktanın" üzerinden geçerken "insani hata" sonucu hava savunma sistemince fırlatılan iki füzeyle yanlışlıkla düşürüldüğünü açıklamıştı.

İran Devrim Muhafızları Ordusu, uçağın düşürülmesinden birkaç saat önce İranlı General Kasım Süleymani'nin öldürülmesine misilleme olarak ABD'nin Irak'taki üslerine füze saldırısı düzenlemişti.

İran, olaydan yaklaşık bir yıl sonra 30 Aralık 2020'de hayatını kaybedenlerin her birinin ailesine 150 bin dolar tazminat ödeyeceğini duyurmuştu.

Tahran Askeri Başsavcısı Gulam Abbas Türki, 7 Ocak 2021'de yaptığı açıklamada, uçak kazasıyla ilgili olayda kusurlu olduğu tespit edilen kişilerden sadece birinin tutuklu bulunduğunu, diğerlerinin kefaletle serbest bırakıldığını ve tutuksuz yargılandıklarını bildirmişti.

Davanın ilk duruşması, olayın gerçekleşmesinden yaklaşık iki yıl sonra Kasım 2021'de görülmüştü.

Tahran'daki askeri mahkemenin 16 Nisan Pazar günü açıklanan kararında, uçağın vurulduğu füzeleri ateşleyen Tor-M1 hava savunma sisteminin komutanı olduğu belirtilen davanın birinci derece sanıklarından ismi açıklanmayan bir sanığın 13 yıl hapis cezasına çarptırıldığı belirtilmişti.

Söz konusu komutan mahkemede, "hedefin özelliklerinin seyir füzesine benzer olduğunu düşünerek komuta merkezinin talimatına aykırı şekilde, izin almaksızın ilgili talimatın aksine uçağa iki füze ateşlemek"le suçlanmıştı.

Davada ikinci ve üçüncü derece sanıklar olarak yargılanan çeşitli rütbelerden diğer 9 ordu mensubu da 1 ila 3 yıl arasında hapse mahkum edilmiş ve mahkeme kararına itiraz yolunun açık olduğu bildirilmişti.