AA muhabiri, ülkede 4 Temmuz'da yapılan seçimlerden 1 gün sonra kurulan İşçi Partisi iktidarının 100 gününü ve bu süreçte İngiltere'de yaşanan gelişmeleri derledi.
İngiliz halkının oylarıyla 650 sandalyeli Avam Kamarasında 411 milletvekili kazanan İşçi Partisi, meclisteki ilk sınavını en fazla 2 çocuğa yardım yapmayı öngören yasanın değişikliği tartışmalarında yaşadı.
İşçi Partili 7 milletvekili, Starmer'ın aksine değişikliğe destek verince partiden uzaklaştırıldı. İngiltere halkının 14 yıllık Muhafazakar Parti iktidarının yerine seçtiği İşçi Partisi, halkın tepkisini çeken bir diğer kararında ise emeklilere yapılan kışlık yakıt desteğini kısıtlamaya karar verdi.
Maliye Bakanı Rachel Reeves yeni yıl bütçesinde vergi artışlarına işaret etti. Starmer ise "Ekimde sunulacak bütçe acı verici olacak." ifadesini kullandı.
İktidardaki ilk günlerde düzensiz göçmenleri Ruanda'ya gönderme planı iptal edildi, buraya harcanacak paranın bir kısmı ise göçü kaynağında çözmek üzere Afrika ve Orta Doğu'daki projelere ayrıldı.
İşçi Partisi, ülkede yaklaşık 1,5 yıldır süren grevleri büyük oranda sona erdirdi. Grev yapan meslek gruplarının büyük çoğunluğu, hükümetin önerdiği zammı ve maaş düzenleme takvimlerini onayladı.
- Aşırı sağ, bir süreliğine sokağın hakimi oldu
Starmer'ın göreve gelmesinin üzerinden henüz bir ay bile geçmemişken Southport kentinde 17 yaşındaki Axel Rudakubana, çocukların katıldığı bir etkinlikte bıçaklı saldırı düzenledi.
Saldırı sonucunda 3 çocuk yaşamını yitirirken çok sayıda çocuk ve yetişkin yaralandı. Aşırı sağcı ve ırkçı sosyal medya hesapları, başta 18 yaşından küçük olduğu için kimliği açıklanmayan saldırganın Müslüman olduğu ve ülkeye geçen yıl kaçak yollarla girdiği dezenformasyonunu yaptı.
Bu haberin yayılmasıyla aşırı sağcılar, ülke genelinde yaklaşık bir hafta boyunca şiddet olaylarının yaşandığı Müslüman ve göçmen karşıtı eylemler düzenledi.
Sığınmacıların tutulduğu oteller, Müslümanlara ait iş yerleri, ibadethaneler, dernekler, evler ve vatandaşlar saldırıya uğradı, 130'un üzerinde polis yaralandı, çok sayıda bina yakıldı ya da ateşe verilmek istendi.
Olaylar sonucunda 1200'ün üzerinde kişi gözaltına alındı, yüzlercesi hapis cezalarına çarptırıldı. İngiltere'deki aşırı sağcı şiddet olayları, ülkede siyasetin şiddeti nasıl körüklediğini, göçmenlerin ve Müslümanların yaşadığı güvensizlik hissini gözler önüne serdi.
Hükümet, bu olaylara karşı ilk adım olarak gözaltındakilerin bir an önce hakim karşısına çıkarılmasını sağlayacak düzenlemeler yaptı. Ardından da cami ve Müslümanlara ait kuruluşlara özel güvenlik hizmeti sağladı.
- İsrail'e sağlanan silah ihraç ruhsatlarının 30'u askıya alındı
İşçi Partisi, önceki hükümetten Filistin'e destek eylemlerini de devraldı. Yeni hükümetin göreve geldiği hafta Gazze'de ateşkes ve İsrail'e silah satışlarının durdurulması çağrısıyla düzenlenen yürüyüşe on binlerce kişi katıldı.
Hükümet ise bu çağrılara bir süre boyunca "gerekli incelemeler yapılıyor" diyerek yanıtladı. Eylül ayına gelindiğinde hükümet ilk adımını attı ve İsrail'e sağladığı 350 silah ihraç ruhsatının 30'unu askıya aldı.
Ancak Başbakan Starmer, tüm silah satışlarının askıya alınmasına karşı olduğunu açıkladı. Starmer, bazı silahların savunma amaçlı kullanıldığını belirtti.
İşçi Partisi hükümeti hem halk hem de Filistin destekçisi siyasetçiler tarafından İsrail'e karşı yeterince baskı uygulamamakla eleştirilmeye devam ediyor.
Starmer, Gazze ve Lübnan'da acil ateşkes çağrılarını ise hala sürdürüyor.
- Pahalı hediyeler tepki çekti
Starmer'ın başı, bu 100 günde kendisine verilen pahalı hediyeler ve yüklü miktarda bağışlarla da ağrıdı. Ortaya çıkan bilgiler ve bazı iddialara göre Starmer; Taylor Swift konser biletinden, Arsenal maç biletine hatta iş insanı ve partinin bağışçısı Waheed Alli'nin lüks evinde konaklamaya kadar çok sayıda hediye aldı.
Hatta Alli'ye Başbakanlık Ofisi 10 Numara'ya giriş için bir kart verildiği ortaya çıktı. Eleştirilerin ardından Starmer, 6 bin sterlin tutarındaki (Yaklaşık 270 bin lira) hediyeleri iade etti.
Starmer, başbakanlıktaki 100 günlük süreçte Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi'ne ev sahipliği yaptı. Starmer ayrıca, uzun yıllardır görüşülmeyen Çinli ve İranlı liderle de telefon görüşmeleri gerçekleştirdi.
Araştırma şirketi YouGov'un anketi, 100 günün ardından Starmer'ın popülerliğinde de düşüş olduğunu ortaya koydu. Starmer'ı olumlu yaklaşanların oranı yüzde 36 olurken bu oran, aşırı sağcı Nigel Farage'ın bile altında kaldı.
Starmer'ı olumlu bulanların oranı, seçimden iki hafta sonraki süreçte hiç artmadı.