Hiperbarik Oksijen Tedavisi hastaya yüzde 100 oksijen solutulması amaçlanan bir tedavi yöntemidir. Peki Hiperbarik Oksijen Tedavisi (HBO) hangi durumlarda kullanılır? Genellikle ani işitme kaybı, ani görme kaybı gibi hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. İşte Hiperbarik Oksijen Tedavisi (HBO) hakkında diğer detaylar...
Dr. Aslıcan Çakkalkurt tarafından hazırlanan makaleye göre; Hiperbarik oksijen tedavisi, kapalı bir basınç odası içinde tümüyle basınç altına alınan hastaya 1 ATA’dan yani deniz seviyesinden daha yüksek basınçlarda aralıklı olarak %100 oksijen solutulmasına dayanan, bilimsel olarak etkinliği birçok çalışma ile gösterilmiş kanıta dayalı bir tedavi şeklidir. Tek kişilik veya çok kişilik basınç odalarında hastanın klinik durumu ve ihtiyaçlarına göre maske, başlık veya endotrakeal tüp (soluk borusuna takılı tüp) ile uygulanıyor.
Hiberbarik Oksijen Tedavisi ani işitme kaybı, ani görme kaybı, kemik enfeksiyonu, kemik ölümü, diyabetik ayak yarası gibi birçok hastalığın tedavisinde kullanılabiliyor.
Ani İşitme Kaybı:Hiperbarik oksijen tedavisi ani işitme kaybı tanısı konulan hastalarda iç kulakta oksijen seviyesini artırarak iyileşmeyi hızlandırıyor. Hastalar hiperbarik oksijen tedavisine erken dönemde başlamalıdır. En iyi sonuçlar hiperbarik oksijen tedavisinin ilk 72 saat içinde başladığı hastalarda alınabiliyor. Hastaların ihtiyaçlarına göre günde birden fazla seans tedavi uygulanabiliyor.
Ani Görme Kaybı:Ani görme kaybı gözün retina tabakasını besleyen damarların tıkanması sonucu ortaya çıkan acil bir durumdur. Hiperbarik oksijen tedavisi retina damarlarında tıkanma olsa dahi oksijenlenmeyi devam ettirebiliyor. Ani görme kaybı gelişen hastalarda hiperbarik oksijen tedavisi mümkün olan en erken saatte başlaması gerekirken hastalar zaman kaybetmeksizin hiperbarik oksijen tedavi merkezlerine yönlendirilmelidir. Seans sayısı ve seans sıklığı hastaların tedaviye verdiği yanıta göre Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp uzmanları tarafından planlanmalıdır.
Kemik Enfeksiyonu:Enfeksiyon gelişen kemiklerde kısmi oksijen basıncı 17-23 mmHg olup, bu değer sağlıklı kemiklerin yaklaşık olarak yarısı kadardır. Hiperbarik oksijen tedavisi kemik enfeksiyonlarında kısmi oksijen basıncını 1000-1200 mmHg gibi değerlere yükselterek enfeksiyonun iyileşmesine yardımcı olur. Toplam seans sayısı hastanın tedaviye verdiği yanıta göre belirlenirken kemik enfeksiyonlarında hiperbarik oksijen tedavi seanslarının süresi 90-120 dakikadır.
Kemik Ölümü:Kemik ölümü, kemiklerin kanlanmasında bozulma sonucu ortaya çıkan, yaşam kalitesini azaltan, ağrı ve hareket kısıtlılığı ile seyreden bir kemik hastalığıdır. Hiperbarik oksijen tedavisi erken dönemde uygulandığında ödemi azaltmakta, yeni damar oluşumunu desteklemekte ve kemiğin yeniden yapılandırılmasına katkıda bulunabilir. Hastalar hiperbarik oksijen tedavisi süresince ağrı ve hareket kısıtlılığı açısından takip edilerek toplam seans sayısı belirlenebiliyor.
Diyabetik Ayak Yarası:Hiperbarik oksijen tedavisi diyabetik ayak yaralarında kandaki ve iyileşmeyen yara bölgesindeki oksijen seviyesini artırıyor. Böylece, enfeksiyonu azaltarak ve yarayı küçülterek iyileşme sürecini hızlandırıyor. Bu nedenle hiperbarik oksijen tedavisi, diyabet hastalarının ayak yaralarında amputasyon yani uzuv kaybının önlenmesinde yardımcı bir tedavi yöntemi olarak uygulanıyor.
Her hastanın tedaviye vereceği yanıt farklı olabilirken hastalar tedaviye uygunluk durumu için Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.
Hiperbarik oksijen tedavisi nasıl uygulanmaktadır?Hiperbarik oksijen tedavisi uygulanan hastalar genellikle 90-120 dakika süresince kapalı bir basınç odası içerisinde takmış oldukları maskeler aracılığıyla %100 oksijen soluyor. Tedavi sırasında hastalar belirli zaman aralıkları ile maskelerini çıkararak hava molaları veriyor. Hastalar tedavi saatlerinin aksamaması adına basınç odası içine su ve doktor tarafından uygun görülen ilaçlarını da alabiliyor.
Tedavi sırasında hastanın herhangi bir şikayeti veya zorunlu ihtiyacı gelişmesi durumunda tedavi birkaç dakika içinde sonlandırılabiliyor. Uygulanması gereken toplam seans sayısı hastalığa göre değişiklik gösterirken gerekli görülen durumlarda günde bir seanstan daha fazla da uygulanabiliyor.
Hastalar tedavi sırasında neler hisseder?Hiperbarik oksijen tedavisi sırasında basınç odası içindeki hava basıncı artarken uçak yolculuğunda inişe benzer şekilde kulaklarda dolgunluk hissediliyor. Hastalar bu esnada yutkunma gibi bazı hareketlerle kulaktaki basıncı eşitleyebiliyor. Hastalar orta kulak basıncını dış ortam basıncına kolaylıkla nasıl eşitleyebileceklerine ilişkin olarak detaylı şekilde bilgilendiriliyor.
Tedavi sırasında hastayla iletişim kurmak mümkün müdür?Koç Üniversitesi Hastanesi’nde basınç odaları semiakrilik yani yaklaşık 1 metrelik bölümü saydam, basınca dayanıklı akrilik malzemeden yapılmış olup, hastalarımız tüm tedavi seansı boyunca görsel olarak ve cihaza monte edilmiş ses sistemi ile işitsel olarak da takip edilebilmektedir. Tüm tedavi süresince basınç odası operatörü tarafından hastalarımız otomatik uyarı sistemi ile de birebir takip edilmektedir.
Hiperbarik oksijen tedavisinin hastalıklar üzerindeki etkileri nelerdir?Yüksek basınç altında %100 oksijen solunması hem kırmızı kan hücrelerinde hemoglobin aracılığı ile dokulara taşınan oksijeni artırmakta hem de kanda çözünmüş serbest oksijeni çok yüksek değerlere ulaştırarak yetersiz oksijenlenme nedeniyle oluşan doku hasarlarını ve patolojilerini iyileştirici etki göstermektedir. Buna ek olarak;
Yara iyileşmesini sağlayan maddelerin üretimi artmakta, Vücut savunmasında görev alan hücreler desteklenmekte, Ödem azaltıcı etki göstermekte, Yeni damar gelişimi desteklenmekte, Oksijensiz ortamda üreyen bakterilerin üremesi engellenmekte, Bakteriler tarafından salınan bazı toksinlerin etkinliği azalmakta, Bazı antibiyotiklerin etkisi artmakta, Hava ve gaz kabarcıklarına bağlı doku hasarları ortadan kalkmaktadır. İLGİLİ HABERLER Dudak morarması neden olur? Nasıl geçer? Reflü nasıl geçer? Tedavi yöntemleri nelerdir? Burun tıkanıklığı nasıl geçer? Fondöten lekesi nasıl geçer? Göz kuruluğu neden olur? Nasıl geçer? Diş ağrısı nasıl geçer? Tedavisi nelerdir? Dudak uçuğu neden olur? Nasıl geçer? Ses kısıklığı nasıl geçer? Tedavisi nedir? Sivilce izleri nasıl geçer? Evde tedavi yöntemleri nelerdir? Hıçkırık tutunca ne yapmalıyız? Hıçkırık nasıl geçer? Yüksek ateş nasıl geçer? Ateşi düşürmenin yolları nelerdir? Boğaz ağrısı neden olur? Nasıl geçer? Karın ağrısı neden olur? Nasıl geçer? Tedavi yöntemleri nelerdir?