Güney Kore'deki 6 saatlik sıkıyönetim kaosu

Güney Kore'de dün akşam saatlerinde ilan edilen sürpriz sıkıyönetim kararı ülkeyi karıştırdı. Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol tarafından alınan karar sonrası ordu Meclis'e girdi. Parlamento oylamasında ise bu uygulama 6 saat sonra kaldırıldı. Ordunun Ulusal Meclise girmesinin ardından tehlike çanları iyice arttı.

Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol önceki gün, Kuzey Kore yanlısı güçleri ortadan kaldırmak ve anayasal düzeni korumak için sıkıyönetim ilan ettiğini duyurdu. Ülkede protesto yürüyüşleri de dahil tüm siyasi faaliyetler yasaklandı.

Yerel saatle 23.30 itibarıyla Ulusal Meclis kapılarında nöbet tutan korumalar ve polis memurları, sadece milletvekillerinin, parlamento personelinin ve akredite muhabirlerin kimlik kontrolünden sonra girişine izin verdi.

Yoon’un sıkıyönetim ilanının ardından Meclis önünde toplanan onlarca vatandaş ile polis arasında arbede yaşandığı belirtildi.

Ülkenin ana muhalefetteki Demokrat partisi kararın ardından milletvekillerini parlamentoya çağırdı.

Devlet Başkanı, 6 saat sonra geri adım atmak zorunda kaldı ve dün gece yarısı sıkıyönetim kararını kaldıracağını duyurarak ordunun geri çekildiğini söyledi.

Güney Kore'de iktidarda bulunan Halkın Gücü Partisi'nin (PPP) Genel Başkanı Han Dong-hoon, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un sıkıyönetim kararı almasına tepki göstererek, “Başkan Yoon bu trajik durumu doğrudan ve etraflıca açıklamalıdır" dedi. Muhalefetteki Demokratik Parti'den (DP) yapılan açıklamada ise, “Derhal istifa etmemesi halinde Yoon hakkında azil işlemlerinin başlatılacağı” kaydedildi.

Meclis sıkı yönetim kaldırma kararını onayladı

Güney Kore Ulusal Meclis Başkanlığı Ofisi’nden yapılan açıklamada ise ülkede ilan edilen sıkıyönetimin, mecliste yapılan oylamanın ardından "hükümsüz hale geldiği” belirtildi. Güney Kore Genelkurmay Başkanlığı da (JCS) sıkıyönetimin uygulanması için seferber edilen birliklerin, üslerine döndüklerini açıkladı.

Muhalefete yüklendi

Sıkıyönetim kararını duyuran Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, muhalefet partilerini ülkeyi krize sokmak için meclisi rehin almakla suçlayarak, “Özgür Kore Cumhuriyeti’ni Kuzey Kore komünist güçlerinin tehdidinden korumak, halkımızın özgürlüğünü ve mutluluğunu yağmalayan aşağılık Kuzey Kore yanlısı devlet karşıtı güçleri ortadan kaldırmak ve özgür anayasal düzeni korumak için sıkıyönetim ilan ediyorum” demişti. Yoon, konuşmasında ana muhalefetteki Demokrat Parti’nin bu hafta bazı üst düzey savcıları görevden almak için verdiği önergeye ve hükümetin bütçe teklifini reddetmesine değindi.

Muhalefetteki Demokratik Parti (DP), Başkanın istifasını talep etti. DP milletvekilleri, Ulusal Meclis'te yaptıkları acil toplantıda, Yoon kendi rızasıyla görevden ayrılmazsa mecliste azil sürecini başlatacaklarını duyurdu.

DP Meclis Grubu Başkanı Park Chan-dae, milletvekilleri adına yaptığı açıklamada, "Yoon'un sıkıyönetim ilanı, Anayasa'nın açık ihlalidir. Sıkıyönetim ilanı için öngörülen hiçbir koşul geçerli değildir. Bu, ciddi bir isyan eylemi ve azline sebeptir" ifadesini kullandı.

Güney Kore’de ana muhalefet partisi Demokrat Parti lideri Lee Jae-myung, internet üzerinden yaptığı canlı yayında halkı direnişe çağırarak, “Tanklar, zırhlı personel taşıyıcılar, silahlı ve bıçaklı askerler ülkeyi yönetecek. Kore Cumhuriyeti ekonomisi geri dönüşü olmayacak şekilde çökecek. Yurttaşlarım, lütfen Ulusal Meclise gelin” dedi.

Lee Jae-myung, sıkıyönetim ilanının ‘anayasaya aykırı’ olduğunu belirtti. Sosyal medyada dolaşan videolarda Lee Jae-myung’un meclis bahçesinin duvarından tırmanarak parlamento binasına girdiği görüldü.

İstifalar geldi

Güney Kore ajansı Yonhap'ın haberine göre, Devlet Başkanlığı Sekreteri Chung Jin-suk, Ulusal Güvenlik Danışmanı Shin Won-sik, Siyasi Başdanışman Sung Tae-yoon ve 7 kıdemli danışman daha toplu olarak istifa ettiklerini bildirdi.

İstifalar, Devlet Başkanı Yoon'un dün gece, televizyonda yaptığı konuşmada muhalefetin "devlet karşıtı aktivitelere" bulaşmasını gerekçe göstererek sıkıyönetim ilan etmesi, ardından bu kararını parlamentonun oylaması ve bakanlar kurulu onayıyla geri almasının ardından geldi.

ABD ve Japonya'dan açıklama

Konuyla ilgili yazılı bir açıklama yayınlayan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Güney Kore’deki gelişmeleri yakından takip ettiklerini ifade etti. Yoon’un ülke anayasası ve Ulusal Meclis tarafından verilen karar uyarınca sıkıyönetim uygulamasını iptal etme kararını “memnuniyetle karşıladıklarını” belirten Blinken, “Siyasi anlaşmazlıkların barışçıl bir şekilde ve hukukun üstünlüğüne uygun olarak çözülmesini bekliyoruz” ifadelerini kullandı. Blinken, Güney Kore halkına ve ortak demokrasi ve hukukun üstünlüğü ilkelerine dayanan ABD-Güney Kore ittifakına olan desteklerinin sürdüğünü vurguladı.

Japonya hükümeti de Güney Kore'de Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un aldığı sıkıyönetim kararına karşı meclisin aksi yönde adım atması ve Yoon'un sıkıyönetimi sonlandırma kararı alması sonrası ülkedeki durumu "özel ve ciddi endişeyle" izlediğini bildirdi.

Başbakan İşiba Şigeru, gazetecilere açıklamasında, Güney Kore'de dün yaşanan krize yönelik "Sıkıyönetimin gece ilan edilmesinden bu yana (gelişmeleri) özel ve ciddi endişelerle izliyoruz" dedi.

Kıyı komşusu Güney Kore'nin iç işlerine yönelik yorum yapabilecek pozisyonda olmadığını vurgulayan İşiba, Güney Kore'deki Japon halkının güvenliğini sağlamak için "tüm çabanın sarf edileceğini" söyledi.