Türk iş dünyası gözünü Merkez Bankası’nın yeni Başkanı Murat Uysal’a çevirdi. 25 Temmuz’daki Para Politikası Kurulu toplantısında Merkez’den güçlü bir faiz indirimi bekleyen iş dünyasının önde gelen isimleri “Bu faizle bir yere gidemeyiz” dediler. İş adamları üzerlerindeki ölü toprağını atarak yatırıma yönelmek için faiz indiriminin mutlaka ‘güçlü’ olmasını istediler. Halen ekonomistlerin faiz indirim beklentisi 250-400 baz puan aralığında değişirken iş dünyası temsilcilerinin indirim tahmini ise 300-500 baz puan arasında şekilleniyor. İş dünyası temsilcileri halen yüzde 24’lük faizin yıl sonuna kadar yüzde 15-17 bandına çekilmesini istiyor. Görüşler şöyle:
HANGİ ÜLKEDE BÖYLE FAİZ VAR?
Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu: Bu faiz oranları ile bir yere gidemeyiz. Mutlak suretle düşmesi gerekiyor. Yatırım, üretim ve istihdam için bu şart. Hangi ülkede bu kadar yüksek faiz göreceksiniz? Türkiye gibi üretim ve teknoloji tabanlı büyüme hedefleyen ülkeden bahsediyoruz. Merkez Bankası’nın iş dünyasının taleplerini duyacağını ve bu yönde karar vereceğini umuyoruz. Faiz indirimi demek üretim demek, ihracatta rekabet artışı ve yatırım demek. Ekonomi 4. çeyrekte olumlu sürecin başlayacaktır. Tedbirlerle süreç desteklenecektir. 2020 itibariyle ekonomide ivme gözle görülür hale gelecektir.
YATIRIMI BIRAK EV ALINMIYOR
Sanko Holding Onursal Başkanı Abdülkadir Konukoğlu: Geçen yıl ile başlayan ekonomik daralma, bu yılın başı itibariyle dengelenme sürecine girdi. Toparlanmayı ‘faiz düşüşü’ ile desteklemek gerekiyor. Büyümenin yolu üretimden geçer. Üretim yapmak için yatırımın önünü açmanız gerekiyor. Bu faiz oranları ile yatırım yapmak mümkün değil. Bırakın yatırım yapmayı, ev-araba bile alamıyorsunuz. İş dünyasının beklentisi faizlerin düşmesi yönünde. Ölü toprağını üzerimizden atmamız gerekiyor. Ekonomide büyümenin 3. çeyrekte geleceğini düşünüyorum. Enflasyonda düşüş ile dolar kurunun gevşeyeceğini tahmin ediyorum.
ADIMLAR BİR AN ÖNCE ATILMALI
Kibar Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar: Merkez’in faizlerde düşüşe gideceğini tahmin ediyorum. Faizlerin düşmesi ve paranın ulaşılabilir olması ile yatırımların artacağı kesin… Yüzde 24-25’ler çok ciddi maliyet. Dolayısıyla bu rakamlar ile haklı olarak hiçbir sanayici üretime geçmek istemiyor. Ekonomide sürdürülebilir bir büyüme sürecine girmek için atılması gereken adımların bir an önce atılmasını bekliyoruz. İyileşme yeni yıl ile başlayacaktır. Bizler yatırım ve istihdam yaratmaya devam ediyoruz. Türkiye ekonomisinin güçlü yapısını sürdürebilmesi için gerekli tedbirlerin alınmasını istiyoruz.
BEKLENTİM 3 BAZ PUANLIK DÜŞÜŞ
Orka Holding Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Orakçıoğlu: Merkez’den bir faiz indirim kararı bekliyoruz. Zaten piyasada böyle bir iklim de oluştu. Bu fırsatın iyi değerlendirilmesi gerekiyor. Sonuçta yatırımların önündeki en büyük engellerin başında yüksek faiz geliyor. Bu bariyerin aşılması durumunda yatırım ve üretimin artacağı aşikar. Beklentimiz 300 baz puan düşürülmesi yönünde. Kademeli olarak yüzde 15-17 bandına çekilmeli. Büyüme süresine 2020 başı itibariyle girilebilir, ardından baz etkisi ile ekonomik verilerde yükseliş gözlenecektir. Yatırım ortamı ile yerli ve yabancı yatırımcının Türkiye’de yatırım yapacağına inancım tam.
BEKLEYEN PEK ÇOK YATIRIM VAR
Tezmaksan Genel Müdürü Hakan Aydoğdu: Türkiye olarak yatırım faizlerine baktığınızda dünyanın en pahalı faizini kullanan ülkelerden bir tanesiyiz. Yatırımı çekebilmeniz için yatırım ortamını elverişli hale getirmeniz lazım. Faiz oranı da bunlardan en önemlisi. Bizim görüşümüz; faiz oranlarının yüzde 15-17 bandına çekilmesi. Hal böyle olunca biz biliyoruz ki bekleyen çok yatırım var. Ve bunlar hızlı şekilde realize olacaktır. Özellikle otomotiv sektöründe proje bazlı işlerin artacağına inanıyoruz. Ancak yüksek faiz oranlarıyla bu şekilde yatırım yapmak günümüz şartlarında mümkün olmadığı için projeler başka ülkelerde hayata geçiriliyor.
FAİZDE KADEMELİ İNİŞLİ BEKLİYORUZ
ASKON Genel Başkanı Orhan Aydın: Dövizin ve enflasyonun dizginlendiği, işsizliğin geriye düşmeye başladığı, dış ticaretin arttığı, cari açığın düştüğü, Borsası 100 bin puanını gören bir ülkede artık paradan para kazanma dönemi son bulmalı ve yatırıma odaklanılmalıdır. Bu yüksek oran varken, yatırıma yönelen kişi bulmak haliyle zor oluyor. Elimizdeki ekonomik verilere baktığımızda faizlerin düşürülmesi için gerekli ortam oluşmuş durumdadır. İş dünyası olarak kademeli bir şekilde faizlerin düşürülmesini bekliyoruz. Merkez Bankası para politika faizini 200 baz puan kadar indirmeli. Yüzde 22’lere kadar ilk etapta düşüş beklentisindeyiz.
MERKEZ BANKASI REZERVLERİ ARTIYOR
Merkez Bankası Haftalık Para ve Banka İstatistikleri’ne göre, 12 Temmuz’da Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 1 milyar 559 milyon dolar artışla 75 milyar 683 milyon dolar olarak gerçekleşti. Brüt döviz rezervleri, 5 Temmuz’da 74 milyar 124 milyon dolar seviyesindeydi. Söz konusu dönemde altın rezervleri, 71 milyon dolar artışla 23 milyar 124 milyon dolardan 23 milyar 195 milyon dolara yükseldi. Böylece Merkez Bankasının toplam rezervleri, geçen hafta bir önceki haftaya kıyasla 1 milyar 630 milyon dolar artarak 97 milyar 248 milyon dolardan 98 milyar 878 milyon dolara çıktı.
YIL SONU ENFLASYON BEKLENTİSİ YÜZDE 15'E DÜŞTÜ
Merkez, reel sektör, finansal sektör temsilcileri ve profesyonellerden oluşan 64 katılımcıyla gerçekleştirdiği ‘2019 yılı Temmuz ayı Beklenti Anketi’ni yayımladı. Cari yıl sonu TÜFE beklentisi önceki anket dönemindeki yüzde 15.85’ten temmuzda yüzde 15,01’e geriledi. 12 ay sonrası TÜFE beklentisi, bir önceki anket dönemine göre azalarak yüzde 14,88’den yüzde 13,90’a, 24 ay sonrası TÜFE beklentisi de yüzde 11,46’dan yüzde 11’e indi. Yıl sonu dolar/TL beklentisi 6.30’dan 6.14’e geriledi. 12 ay sonrası dolar/TL beklentisi de 6.63’ten 6.46’ya geriledi. Bir önceki anket döneminde 10.6 milyar dolar olan yıl sonu cari açık beklentisi 7.6 milyar dolara indi. 2020 yılı cari açık beklentisi 17.4 milyar dolara oldu.
KAYNAK: STAR