Münevver Kabaoğlu
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani, Basra Körfezi'ndeki Ebu Musa, Büyük Tunb ve Küçük Tunb adalarına ilişkin ABD ve BAE'nin ortak açıklamasını kınadı.
Kenani, "Emirliklerin, İran'ın üç adasına ilişkin asılsız iddialarını tekrarlaması ve bu ülkenin diğer taraflarla ortak siyasi açıklamalar yapması İran'a ait olan bu adaların hukuki statüsünü etkilemez." değerlendirmesinde bulundu.
Adaların "İran topraklarının ayrılmaz bir parçası" olduğunu ifade eden Kenani, "üçüncü tarafların bu konuda yapacağı yorumların değerinin olmadığını" savundu.
İran ve BAE arasındaki adalar anlaşmazlığıBeyaz Saray'dan 23 Eylül'de yapılan yazılı açıklamada, ABD ile BAE. liderlerinin "Büyük Tunb, Küçük Tunb ve Ebu Musa adaları" üzerindeki anlaşmazlığın ikili müzakereler yoluyla veya uluslararası hukuka başvurularak çözülmesi gerektiği ifade edilmişti.
Hürmüz Boğazı'na yakınlığı ve bölgedeki petrol potansiyeli sebebiyle stratejik konumda yer alan Ebu Musa, Büyük Tunb ve Küçük Tunb adalarıyla ilgili İran ve BAE hakimiyet iddiasında bulunuyor.
Adalar 1971'e kadar İngiliz işgali altındaydı. Kasım 1971'de İngiltere'nin adaların kontrolünü BAE'ye devrederek çekilmesinin hemen ardından İran adalarda hakimiyeti ele geçirdi. BAE, adalara askeri güçlerini konuşlandıran İran'ın "işgalci" olduğunu iddia ediyor.
Adalar üzerindeki haklarının tarihsel olarak çok eskilere dayandığı tezini ileri süren İran, bu toprakların geçici olarak 1903'te İngilizlerin eline geçtiğini ve 1971'de iade edildiğini, dolayısıyla "o tarihte henüz kurulmamış olan BAE'nin hakimiyet iddiasında bulunamayacağını" öne sürüyor.
BAE ise adalardaki hak iddiası doğrultusunda Arap ülkeleri ve uluslararası kuruluşlar nezdinde girişimlerde bulunuyor.