ABD'li Foreign Policy dergisi, ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı ve aynı zamanda başdanışmanı olan Jared Kushner'in sızan e-posta hesaplarında kısmen ortaya çıkan Ortadoğu planını yayınladı. Buna göre Jared Kushner'in planı, komşu ülkelerde yaşayan Filistinli mültecilerin mülteci statüsünden çıkarılmasını öngörüyor. Bu durumda Filistinli mülteci kalmamış olacağından, BM'ye bağlı Filistinli mültecilerle ilgilenen Ortadoğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım Kurumu'na (UNRWA) da gerek kalmayacak. Ayrıca pazarlık masasında yer alan 'Filistinli mültecilerin dönüş hakkı' maddesi de kalkmış olacak.
En yoğun mesaisi 'Filistin'
Ortadoğu'da İsrail-Filistin meselesiyle ilgili olarak yoğun mesai harcayan Kushner, e-posta yazışmalarında, 'UNRWA'yı sekteye uğratmak için 'dürüst ve içten bir çaba içinde olmanın' öneminden bahsediyor. Kushner, Trump'ın Ortadoğu Barış Elçisi Jason Greenblatt da dahil üst düzey ABD'li yetkililere hitaben yazdığı 11 Ocak tarihli e-postalarında şu ifadelere yer veriyor: "Bu kurum (UNRWA) yozlaşmış, verimsiz ve barışa yardım etmeyen bir statükoyu kalıcı hale getiriyor." Kushner, diğer ABD yetkilileriyle yazışmalarında da buna benzer ifadeleri defalarca tekrarlıyor.
Dergiye konuşan Amerikalı ve Filistinli yetkililer, Kushner'in bu yöndeki çabalarının, bölgedeki Filistinlilerin göçmen statülerini, Trump yönetimi ve Kongre'deki Trump taraftarları için İsrail-Filistin görüşmeleri sırasında masadan kaldırma hedefiyle ortaya atıldığını belirtiyor. Meseleye dair en az iki kanun tasarısının da halihazırda Kongre'ye sunulduğu biliniyor. Derginin yayınladığı özel haberde, Trump'ın İsrail-Filistin meselesinde özel olarak görevlendirdiği damadının, Ortadoğu diplomasinin herhangi bir yönüyle ilgili olarak konuşmadığına ve konuşmaya da gönülsüz olduğuna dikkat çekiliyor.
UNRWA'yı kapatmak istiyor
Haberde, Kushner'in Ürdün'de kayıtlı 2 milyonu aşkın Filistinlinin mülteci statüsünden çıkarılması için Amman yönetimine baskı yaptığı bildirildi. Buna göre Kushner, haziran ayındaki Amman ziyaretinde, Ürdünlü yetkililerle gerçekleştirdiği görüşmelerde bu konuyu gündeme getirdi. Filistinli başmüzakereci Saeb Erekat, Kushner'in ziyaretinde, UNRWA'ya para akışının durdurulmasını, kuruma tahsis edilen paranın mültecilere evsahipliği yapan Ürdün ve diğer Arap ülkelerine kanalize edilmesini teklif ettiğini belirtti.
ABD, Filistinli mültecilere yönelik yardımları kesme planı yaparken dün ajanslar Gazze Şeridi'nin Cebaliye kampındaki BM merkezinde çekilmiş fotoğrafları servis etti. Fotoğrafta Türkiye'den yollanmış un çuvalları yer aldı. Kushner'in 18 aydır, 'Yüzyılın Anlaşması' olarak nitelenen bir barış planı üzerinde çalıştığı bilinirken, bu plan Washington yönetiminin adeta sır gibi sakladığı bir belge olma özelliği taşıyor.
ABD, 1949 yılında kurulduğundan bu yana, UNRWA'ya maddi kaynak sağlayan en önemli ülkelerden biri. İsrail devletinin kuruluşu sırasında yerinden edilen Filistinlilere destek olmak için kurulan UNRWA, önceki ABD yönetimleri tarafından, bölgede istikrar sağlayan en önemli kuruluşlardan biri olarak değerlendiriliyordu. Ancak Kushner'in e-posta yazışmalarında, UNRWA'ya olan olumsuz bakış açısı göze çarpıyor. ABD yönetiminde söz sahibi İsrail yanlıları da BM'ye bağlı bu uluslararası kurumun, Filistinli mülteciler meselesini 'suni olarak' ayakta tuttuğunu öne sürüyor. UNRWA'nın devre dışı kalması, Filistinli mültecilerin sadece yardımsız değil statüsüz de kalması demek.