NEŞAT GÜNDOĞDU / ANTALYA
ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, 11. Enerji Zirvesi Kapsamında Antalya’da gazetecilerle bir araya geldi. Enerji fiyatlarındaki dalgalanmanın tüm dünyanın gündeminde olduğunu belirten Bakan Dönmez, vatandaşın bu dalgalanmalardan en az etkilenmesi için çalıştıklarını belirtti.
Meclis’te yasalaşması beklenen kanun ile vatandaşın elektrik kullanımının kademeli fiyatlandırılmasına imkân tanınacağını kaydeden Bakan Dönmez, doğalgaz için de kademeli tarife çalışmalarını başlattıklarını kaydetti. Ülke kalkınmasına paralel bir yönde elektrik tüketiminde artış yaşandığını kaydeden Bakan Dönmez yatırım planlarını buna göre yaptıklarını belirterek tüketimin bu yıl yüzde 8 artacağını açıkladı.
Amaç dar gelirli vatandaşı korumak
Meclis’teki kanun teklifinin yasalaşmasından sonra EPDK’nın kademeli tüketim konusunda yetkilendirileceğini kaydeden Bakan Dönmez, bu yetki ile dar gelirlinin korunacağını kaydederek, “Elektrikte kademeli tarifede belli bir kilovatsaate kadar kullanımlarda düşük bir ücretlendirme yapılacak. O miktarın üstünü aşan tüketiciler daha yüksek bir tarifeden ödeme yapacak. Şimdilik tek tarife olacak. Burada temel amacımız özelikle dar ve orta gelirli aileler için ortalama bir değer üzerinden, ilk kademede elektriklerini kullananlara daha düşük bir tarife belirlemek.” ifadelerini kullandı.
4-5 kişilik ailenin tüketimi ortalama
Hanelerin tüm tüketim verilerinin ellerinde olduğunu ve ortalama değerin belirlenmesi için hassas bir çalışma yürüttüklerini belirten Bakan Dönmez, “Aslında birkaç rakam var ama bugünden açıklamak doğru değil. Fakat 4-5 kişilik hanenin ortalama değeri istatistiki olarak elimizde var ve biz o değerleri baz alıyoruz. EPDK önce kademenin nasıl yapılacağı konusunda bir metodoloji belirleyecek.” diye konuştu.
Doğalgaz için de kademeli tüketim
Kademeli tarife uygulamasının geçmişte kullanıldığını söyleyen Bakan Dönmez günümüzde birçok belediyenin su tüketimleri konusunda aynı yöntemi kullandığını dile getirerek yeni bir çalışmanın da bilgisini şu sözlerle verdi: “Suda üç kademe uygulayanlar var. Benzer uygulamayı doğal gaz için de çalışıyoruz. Orada da yine özelikle kış aylarında vatandaşımızın tüketiminin yoğun olduğu dönemlerde 2 kademeli bir tarife çalışmasına geçmeyi planlıyoruz ama henüz daha takvim netleşmedi, kanunun çıkmasını bekliyoruz.“
Devlet destekleri
Havayolu taşımacılığı dışındaki bütün sektörlerin pandemi öncesi elektrik tüketimine yeniden ulaştığını kaydeden Bakan Dönmez, enerji fiyatlarındaki dalgalanmalara rağmen artan talebin aynı fiyatlarla karşılandığın dile getirerek, “Neredeyse son çeyrek itibariyle baktığımızda doğal gazda fiyatın neredeyse dörtte üçü destekleniyor, yani dörtte biri faturalara yansıyor. Elektrik tarafındaysa bu rakam yarı yarıya.” diye konuştu.
Yeni geminin görev yeri
İlerleyen dönemde petrol ve doğal gaz fiyatlarında bir gevşeme beklediklerini kaydeden Bakan Dönmez Karadeniz’deki doğal gaz çalışmalarının da bu sürece katkı sunacağının altını çizerek son durumu şöyle anlattı: “Fatih sondaj gemisi yeni sondajlar açarken Kanuni ve şimdi Yavuz’un da hazırlıkları bitmek üzere. Onlar da bu test ve tamamlama yani bizim teknik olarak üretime hazırlık aşamaları dediğimiz işleri yapacaklar. Yeni alınan gemi de bu sahaları geliştirmek için çalışacak. Aldığımız 4. geminin ismiyle alakalı henüz bir netlik yok. Belki gemi gelince veya daha erken dönemde de açıklanabilir. 4. gemi 2022 yılı Mayıs ayında veya öncesi ya da sonrası Akdeniz'e ait verilerin değerlemesi de eğer o zamana biterse Akdeniz’de olabilir. Tabi ki Karadeniz'de de olabilir. Bu tamamen Türkiye Petrolleri’nin iş programına uygun olarak ilerleyecek. 4.gemiyi ilk defa biz kullanacağız. Sıfır bir gemi. Dolayısıyla her şey hazır gelmiş olacak. Diğer ikinci el aldığımız gemilerde birtakım test, sertifikasyon ve bazı ekipmanların yenilenmesi, reaktivasyonu gibi süreçler oluyordu. Onlar 3-5 ay kadar zaman alabiliyordu. Dolayısıyla, bu gemi geldiğinde öyle bir zamana ihtiyacımız yok, her şeyi üzerinde gelmiş olacak.”
Rusya’dan alınan doğalgaz artacak
Rusya ile görüşmeleri devam eden doğalgaz anlaşmaları hakkında da bilgi veren Bakan Dönmez şunları söyledi: “Rusya’yla ilgili anlaşmalarda büyük oranda mutabakat sağlandı. Hem BOTAŞ hem de özel sektör görüşmelere devam ediyor. Prensipte bir mutabakat söz konusu. Yakın bir gelecekte de bu, yazılı anlaşmaya dönüşmüş olacak. Yılsonunda biten kontratlar da yenilenmiş olacak. Süreleri artık eskisi kadar uzun süreli değil. Bu anlaşmalar belki 3-5 yıllık, maksimum 10 yıllık gibi duruyor. Daha orta ve uzun dönemli anlaşmalar olarak yenilenecek. Yılsonuna kadar bu anlaşmalar muhtemelen tamamlanmış olur. Rusya’yla yapılan görüşmelerde miktarlarda bir azalma yoktur. Hatta ihtiyaca göre bir miktar yüksek çekme opsiyon hakkı da olacak.”
Sabit saat uygulaması
2021 yılı Ekim ayına kadar toplam 6,82 milyar kilovatsaat bir tasarruf sağladığını kaydeden Bakan Dönmez buradan yaklaşık 6 milyar TL tasarruf sağlandığının altını çizdi. Türkiye’nin aldığı karar sonrasında Avrupa’da da benzer kararlar için tartışmalar başladığını kaydeden Bakan Dönmez yakın zamanda oradan da benzer bir adım gelebileceğini kaydetti.