Reuters'ın özel haberine göre, konuyla ilgili bilgisi olan dört kaynak, anlaşma metninin hazırlandığını ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 30 Mart'ta bu gelişmeyi duyuracağını söyledi. Ancak, Ukrayna'nın anlaşmadan çekilmesiyle bu planın suya düştüğü belirtildi.
Ukrayna'nın neden çekildiği konusunda bir açıklama yapılmazken, kaynaklar bu karara neyin yol açtığını bilmediklerini ifade etti. Rusya, Ukrayna ve Türkiye ise konuya dair yorum yapmayı reddetti.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Şubat ayında yaptığı bir açıklamada, Ukrayna'nın Romanya ve Bulgaristan yakınlarındaki Batı Karadeniz kıyılarını kapsayan Karadeniz nakliye koridorunu savunabilmesi için yeni ABD askeri yardımına ihtiyaç duyduğunu belirtmişti.
Her iki ülke Türkiye'ye taahhütler verdiReuters'ın elinde bulunan anlaşma metnine göre, Türkiye'nin arabuluculuk çabaları kapsamında Ukrayna ve Rusya ile Montrö Boğazlar Sözleşmesi'ne uygun olarak Karadeniz'de ticari gemilerin serbest ve güvenli seyrüseferinin sağlanması konusunda anlaşmaya vardığı belirtiliyor. Hem Moskova hem de Kiev, Karadeniz'deki ticari gemilere güvenlik garantileri sunarak, boş oldukları veya askeri olmayan bir yük taşıdıkları sürece bu gemilere saldırmama, el koymama veya arama yapmama taahhüdünde bulundu.
Anlaşma taslağında, "Bu garantiler savaş gemileri, askeri mal taşıyan sivil gemiler (uluslararası misyonlar çerçevesinde Taraflarca mutabık kalınan deniz taşımacılığı hariç) için geçerli değildir." denilirken, "Türkiye Cumhuriyeti, BM Genel Sekreteri'ni anlaşmaya varıldığı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin arabuluculuğuyla uygulanmakta olduğu konusunda bilgilendirir. Anlaşma, duyurulmasının ardından yürürlüğe girer." ifadesi de yer almış.
BM Sözcüsü haberi doğruladıBirleşmiş Milletler (BM) Sözcüsü Stephane Dujarric, Reuters'in haberini doğrulayarak, "Hala Karadeniz'de seyrüsefer özgürlüğünün üstün geleceğini umuyoruz." şeklinde yorumladı.
Türkiye ve Birleşmiş Milletler, Temmuz 2022'de imzalanan ve yaklaşık 33 milyon metrik ton Ukrayna tahılının Karadeniz'den güvenli bir şekilde ihraç edilmesini sağlayan Karadeniz Tahıl Girişimi'ne arabuluculuk yapmıştı. Ancak Rusya, kendi gıda ve gübre ihracatının ciddi engellerle karşılaştığı gerekçesiyle Temmuz 2023'te anlaşmadan çekilmişti.
Kaynak: Haber7