İstanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (İSEDAK) 38. Bakanlar Toplantısı'nın kapanış oturumu, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay'ın başkanlığında gerçekleştirildi.
Oktay, toplantıda alınan kararların onaylanmasının ardından yaptığı kapanış konuşmasında, oturumlar boyunca üye ülkeler arası ticaret, mali iş birliği, ulaştırma, dijitalleşme, tarım, turizm ve yoksulluğun azaltılması gibi alanlarda iş birliği tecrübelerini ve önerilerini paylaşan ülke heyet başkanlarına teşekkür etti.
İSEDAK toplantısında bu yıl "Kovid-19 Salgınının Etkileri Doğrultusunda Sosyal Yardımların Etkili Şekilde Sağlanması ve Sosyoekonomik Güçlendirme" konusuna odaklanıldığına işaret eden Oktay, bu kapsamda, İSEDAK Mali Destek Programlarının daha fazla sayıda ülkenin faydalanacağı şekilde yaygınlaştırılması, İİT/İSEDAK 50 İslami Endeksi ve Uluslararası Yatırım Fonu'nun boyutunun artırılması, İİT üyesi ülkeler arasında Altın Borsası kurulması nihai amacına yönelik İİT Borsalar Forumu kapsamındaki çalışmaların desteklenmesi, İSEDAK Gayrimenkul Borsası projesinin güçlendirilmesi, İİT Tahkim Merkezi’nin çalışmalarına aktif katılımın artırılması ve İSEDAK Yüksek Düzeyli Dijital Dönüşüm Girişimi kapsamında Yüksek Düzeyli Forum'un faaliyetlerine aktif katılım sağlanması gibi üzerinde mutabakat sağlanan tüm kararların hayırlı olmasını ve İslam dünyasında iş birliğine yeni bir ivme kazandırmasını diledi.
İİT Tahkim MerkeziOktay, İslam ülkelerinin imkanlarının farkına varıp, enerjilerini doğru alanlara yönlendirdiğinde aşamayacağı bir engel kalmayacağına inancını dile getirerek, kalkınma ve iş birliği alanında üretilen politika önerilerinin üye ülkelerce şekillendirilip sahiplenilmesi açısından İSEDAK Bakanlar Toplantısı'na önem verdiklerini söyledi.
İSEDAK'ın ticaret alanındaki bayrak projesi olan İslam İşbirliği Teşkilatı Tercihli Ticaret Sistemi'nin ticaret alanındaki iş birliğinin derinleşmesi bakımından bir milat olduğuna dikkati çeken Oktay, şöyle devam etti:
"Tercihli ticaret sistemini tüm taraf ülkelerin kazanç sağladığı daha geniş katılımlı ve daha kapsamlı bir fırsat penceresine dönüştürmek bizlerin elindedir. Bununla birlikte İSEDAK'ın gündemindeki en önemli projelerden bir diğeri de şüphesiz İİT Tahkim Merkezi'dir. Merkezin dünyanın en önemli ticaret ve finans merkezlerinden birisi olan İstanbul'da kurulmuş olması, işlevselliği ve verimliliği açısından önemli bir fırsattır. İİT üyesi ülkeler arasında hem ticari hem de yatırım uyuşmazlıklarının ivedilikle çözümlenmesi için kurulan bir platform olan İİT Tahkim Merkezi'nin, İslam ülkelerinin kendi aralarında olduğu kadar diğer ülkelerle yapacakları ticari ve yatırım faaliyetleri açısından da adres gösterilebilecek bir merkez olarak değerlendirilmesini arzu ediyoruz."
Oktay, İİT/İSEDAK 50 İslami Endeksi'ne dayalı kurulan Yatırım Fonu ile İSEDAK çatısı altında İslam dünyasından yatırımcıların yatırım yapabilecekleri somut bir ürün geliştirmenin mutluluğu içerisinde olduklarını dile getirerek, yatırımcılara böyle somut bir helal yatırım aracının sunulmasını üye ülkeler arasında sermaye hareketliliği açısından önemli gördüğünü kaydetti.
Fonun teknik altyapısının 7 ülkede tamamlanmış durumda olduğunu aktaran Oktay, "Başta İslam Kalkınma Bankası olmak üzere ülkelerimizdeki İslami finans kuruluşlarının söz konusu fonu yatırımcılarına tanıtmaları ve fona yatırımları teşvik etmeleri noktasında gerekli çalışmaları yapacağına yürekten inanıyorum. Bu çerçevede, Fonun tanıtımı kapsamında toplantımız marjında atılan adımları çok kıymetli buluyorum. Öte yandan değerli madenlere ve gayrimenkule dayalı dijital yatırım ürünleri noktasında önemli projeler olan Altın Borsası ve Gayrimenkul Borsası gibi girişimlerin de sizin desteklerinizle bir an önce hayata geçmesi için daha da hızlanmamız gerektiğini düşünüyorum." ifadelerini kullandı.
"İSEDAK Dijital Dönüşüm Programı'nın hayırlı olmasını diliyorum"Oktay, önceki yıl iş birliği alanlarına dijital dönüşüm gibi önemli ve yükselen bir alanı daha eklediklerini hatırlatarak, dijital dönüşümde Türkiye modelini İSEDAK ülkeleriyle paylaşmaya ve birlikte geliştirmeye hazır olduklarını söyledi.
Türkiye'nin, Birleşmiş Milletler 2022 yılı e-Devlet Gelişmişlik Endeksi'nde, 193 ülke arasında 48'inci olarak sıralamada 5 sıra yükseldiğini vurgulayan Oktay, e-Katılım Endeksi'nde ise 18'inci sıraya çıktığını bildirdi. Oktay, şunları kaydetti:
"Ülkemizin dijital dönüşüm sürecinde edindiği kapasite ve tecrübeyi KKTC e-Devlet Kapısı ve Azerbaycan dijital dönüşüm uyumlanma projeleriyle dost ve kardeş ülkelerle halihazırda paylaşıyoruz. İSEDAK Yüksek Düzeyli Dijital Dönüşüm Girişimi kapsamında oluşturulan Yüksek Düzeyli Forum'un faaliyetlerine de en güçlü desteği vereceğiz. Bir yıl gibi kısa bir sürede hazırlıkları tamamlanan, toplantımız kapsamında nihaileştirilen ve dün resmi olarak lansmanını yaptığımız İSEDAK Dijital Dönüşüm Programı'nın hayırlı olmasını diliyorum."
"Yeni ufuklar açmak, umutları yeşertmek için uğraşıyor olmalıyız"Oktay, salgınla başlayan, enerji ve emtia fiyatlarındaki artışla tırmanan, sıcak çatışmalarla daha da kötüleşen küresel krizin, yeni boyutlar kazanarak devam ettiğine dikkati çekti, küresel ve bölgesel çalkantılara rağmen Türkiye'nin kalkınma yolculuğunu başarıyla sürdürdüğünü ve bölgesinde huzurun teminatı olduğunu ifade etti.
Türkiye'nin bölgesinde barış ve istikrarın tesisi için de Rusya-Ukrayna ihtilafı örneğinde olduğu gibi yoğun çaba gösterdiğine işaret eden Oktay, tüm ülkelerle iş birliğini kazan-kazan yaklaşımıyla geliştirirken, dost ve kardeş ülkelerin ihtiyaçlarıyla de Türkiye'nin beklentilerini eşleştirmeye önem verdiklerini söyledi.
Oktay, Türkiye'nin insani yardımlardan kalkınma desteklerine küresel adalet için pek çok alanda yük aldığını belirterek, uluslararası alandaki çarpıklıklara karşı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Dünya 5'ten büyüktür" diyerek ortaya koyduğu itirazların ve tekliflerin gerisinde yine hak ve hakkaniyet arayışının bulunduğunu kaydetti.
Küresel sınamalarla, eşitsizliklerle, adaletsizliklerle ülkelerin tek tek başa çıkmasının mümkün olmadığını ve İslam İşbirliği Teşkilatı ülkelerinin belirsizliklerin çözümünde elbirliğiyle çalışma, barış ve istikrara katkıda bulunma sorumluluğu altında olduğunu ifade eden Oktay, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"İSEDAK ülkeleri arasında iş birliğini güçlendirerek, bölgesel ve küresel barışa, istikrara, kalkınmaya verdiğimiz katkıları artırmak için dertleniyor olmalıyız. Kendi ülkelerimizden başlayarak sıkıntılı bir dönemden geçen insanlığın önünde yeni ufuklar açmak için, umutları yeşertmek için uğraşıyor olmalıyız."
Toplantıda bulunan tüm temsilcileri İSEDAK bünyesindeki çalışma gruplarından daha etkin şekilde faydalanmaya ve tüm üye ülkeleri daha etkin iş birliği konusunda harekete geçmeye davet eden Oktay, "İslam dünyasını daha güçlü bir ekonomiye ulaştırmak ve Müslüman coğrafyaları müreffeh bir geleceğe ulaştırmak amacıyla İSEDAK gibi mekanizmaları gelin daha etkin şekilde kullanalım. Gerçekleştirmekte olduğumuz bu toplantılar ve çalışma gruplarında sadece karar alan değil aynı zamanda bunların takibini yapan ve uygulayan olalım." diye konuştu.
Oktay, İslam ülkeleri olarak, ticari ve ekonomik iş birliğini daha da ilerletmenin, krizleri fırsata çevirme mücadelesine katkı sağlayacağını vurgulayarak, "Nasıl ki ülkemizin her alandaki menfaatleri doğrultusunda var gücümüzle çalışıyorsak, Türkiye olarak İslam dünyasının ekonomik yönden güçlenmesi için de var gücümüzle gayret göstermeye devam edeceğiz." dedi.
İSEDAK'ın sonraki yıl "İİT Üyesi Ülkelerin e-Ticaret Kapasitelerinin Artırılması" temasıyla toplanacağını ve üye ülkelerin gelecek yıla en etkin şekilde hazırlanarak, somut çıktılarla buluşacağına inandığını belirten Oktay, Görüş Alışverişi Oturumu'ndaki müzakerelerin ve kararların Müslüman coğrafyalar için verimli sonuçlar doğurmasını ve ümmetin iş birliğini derinleştirmesini diledi.