Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenen 3. Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi Açılış Oturumu'nda konuştu.
Konuşmasında katılımcıları selamlayan Erdoğan, "Sizlerin vasıtasıyla mama Afrika'nın dört bir yanındaki kardeşlerime buradan sevgilerimi, saygılarımı gönderiyorum." dedi.
Zirvenin üçüncüsü vesilesiyle katılımcıları Türkiye'de misafir etmekten duyduğu bahtiyarlığı dile getiren Erdoğan, 2008'de İstanbul'da ve 2014'te Malabo'da gerçekleştirilen iki zirvenin ardından yeniden bir araya gelmenin sevincini yaşadıklarını söyledi.
Erdoğan, salgın şartlarına rağmen zirvenin icrası için katkılarını esirgemeyen Afrika Birliği Komisyonu'na da teşekkür etti.
Türkiye Cumhurbaşkanı olarak kıtayı temsilen binlerce kilometre mesafe katedip toplantıya katılanlara şükranlarını sunan Erdoğan, yapılacak toplantı ve istişarelerin ülkeler için hayırlara vesile olmasını diledi.
'ORTAK TARİHİN İZLERİNE KITANIN HER KÖŞESİNDE RASTLANIYOR'
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk milletinin Afrika halklarıyla kökleri 9. yüzyıla uzanan güçlü beşeri bağları bulunduğunu vurgulayarak, kıtanın farklı şehirlerinde inşa edilen asırlık camiler, kütüphaneler, hanlar ve limanların aradaki kadim dostluğun nişanelerinden sadece bazıları olduğunu kaydetti.
Ortak tarihin izlerine Sudan'dan Libya'ya, Harar'dan Cape Town'a, Mogadişu'dan Timbuktu'ya kadar kıtanın her köşesinde rastlandığını belirten Erdoğan, şöyle devam etti:
"Dönemin işgalcilerine karşı yürüttüğümüz İstiklal Harbi'mizin de özgürlük mücadelelerinde Afrika halklarına cesaret ve ilham verdiğini biliyoruz. Bu müşterek geçmişimize rağmen gerek ülkemizin gerekse kıtanın içinde bulunduğu şartlar sebebiyle ilişkilerimizde bir dönem adeta bir fetret devri yaşadığımız gerçektir. Ancak bu dönemde bile Türkiye, Afrika'ya ve Afrika halklarına asla sırtını dönmemiştir. Başta Kuzey Afrika ülkeleri olmak üzere kıtadaki özgürlük hareketlerini dönemin zorlu koşullarına rağmen güçlü bir şekilde desteklemiştir."
'TÜRK FİRMALARI 25 BİN AFRİKALI KARDEŞİMİZE İSTİHDAM SAĞLIYOR'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2005'in Türkiye'de Afrika yılı ilan edilerek kıtayla ilişkilerde yeni bir sayfa açıldığını dile getirerek, bir tarafta Afrikalı kardeşlerle yeniden kucaklaşırken diğer taraftan da iş birliğini eşit ortaklık ve kazan-kazan temelinde ilerletmeye çalıştıklarını anlattı.
Kıtaya yönelik üstenci, nobran, buram buram oryantalizm kokan bakış açılarını daima reddettiklerini belirten Erdoğan, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Afrika açılımıyla ivme kazanan iş birliğimizi 2008 yılında Afrika Birliği'nin stratejik ortağı olarak bütüncül bir yapıya kavuşturduk. İki kez düzenlediğimiz Türkiye Afrika Ortaklık Zirveleriyle ülkemizin ciddiyetini, kıtayla münasebetlere verdiğimiz önemi açıkça ortaya koyduk. Allah'a hamdolsun ortak çabalarımız neticesinde Türkiye-Afrika ilişkilerini, 16 yıl önce hayal dahi edilemeyecek seviyelere getirdik.
Bakınız burada ortak başarımızı göstermesi açısından bazı rakamları paylaşmak istiyorum. Kıtayla 5,4 milyar dolar olan ticaret hacmimiz 2020 yılında 25,3 milyar doları aştı. Bu senenin ilk 11 ayındaki ticaretimiz şimdiden 30 milyar doları yakaladı. Kıta çapındaki yatırımlarımızın değeri ise 6 milyar dolara ulaştı. Türk firmaları yaklaşık 25 bin Afrikalı kardeşimize istihdam sağlıyor. Müteahhitlik şirketlerimiz Afrika genelinde toplam değeri 78 milyar dolara varan 1686 projeye imza attı."
1 Ocak 2021 tarihinde yürürlüğe giren Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Bölgesi Anlaşması'nı yakından takip ettiklerini belirten Erdoğan, "İkili ticaretimizi müşterek çabalarımızla önce 50 milyar dolara, ardından da 75 milyar dolara taşıyacağımıza inanıyorum. Biz birlikte kazanmanın, birlikte kalkınmanın, birlikte gelişmenin, birlikte kol kola geleceğe yürümenin gayretindeyiz." ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "TİKA, Yunus Emre Enstitüsü, Maarif Vakfı, Anadolu Ajansı, THY, Kızılay gibi kurumlarımızla kıta genelindeki varlığımızı daha da yaygınlaştırdık." dedi.
"Kovid-19 aşısına erişimde yaşanan küresel adaletsizliğin ve Afrika'nın mağduriyetinin farkındayız." diyen Erdoğan, şunları kaydetti:
"İmkanlarımız nispetinde önümüzdeki dönemde 15 milyon doz aşıyı paylaşmayı planlıyoruz. (Turkovac) Süreç tamamlanınca aşımızı, milletimiz ve Afrikalı kardeşlerimizle beraber tüm insanlığın hizmetine sunacağız."
'BUGÜN ALACAĞIMIZ KARARLAR İLE TÜRKİYE-AFRİKA İLİŞKİLERİNİN GELECEĞİNE DAMGA VURACAĞIZ'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Dünya 5'ten büyüktür bayrağı altında yürüttüğümüz mücadeleyi sadece kendimiz için değil, Afrikalı kardeşlerimiz için de veriyoruz. Afrika'nın, Güvenlik Konseyi'nde hak ettiği şekilde temsil edilebilmesi için güç birliği yapmamız gerektiğine inanıyorum. 1,3 milyar insanın yaşadığı Afrika kıtasının Güvenlik Konseyi'nde söz ve karar hakkının olmaması çok büyük bir adaletsizliktir. Yaklaşık 40 yıldır bölücü terörle mücadele eden bir ülke olarak Afrikalı kardeşlerimizin karşılaştığı güvenlik sınamalarını gayet iyi biliyoruz." diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "İnşallah bugün yapacağımız işler ve alacağımız kararlar ile Türkiye-Afrika ilişkilerinin geleceğine damga vuracağız." ifadelerini kullandı.
LİDERLER AİLE FOTOĞRAFI ÇEKTİRDİ
"Birlikte Kalkınma ve Refah için Güçlendirilmiş Ortaklık" temasıyla İstanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenen zirvenin resmi açılış oturumu öncesinde liderler aile fotoğrafı için bir araya geldi.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Demokratik Kongo Cumhurbaşkanı Felix Antoine Tshisekedi Tshilombo, Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Moussa Faki Mahamat, Ruanda Cumhurbaşkanı Paul Kagame, Senegal Cumhurbaşkanı Macky Sall, Komorlar Birliği Cumhurbaşkanı Assoumani Azali, Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el Menfi, Cibuti Cumhurbaşkanı İsmail Ömer Guelleh, Nijerya Cumhurbaşkanı Muhammed Buhari, Orta Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Faustin-Archange Touadera, Somali Cumhurbaşkanı Muhammed Farmajo, Sierra Leone Cumhurbaşkanı Julius Maada Bio, Moritanya Cumhurbaşkanı Mohamed Cheikh El Ghazouani, Gine Bissau Cumhurbaşkanı Umaro Sissoco Embalo, Ekvator Ginesi Ulusal Savunma ve Devlet Güvenliğinden Sorumlu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Teodoro Nguema Obiang Mangue, Gambiya Cumhurbaşkanı Yardımcısı Isatou Touray, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali, Nijer Başbakanı Ouhoumoudou Mahamadou, Cezayir Başbakanı Aimene Benabderrahmane, Güney Sudan Cumhurbaşkanının Ulusal Güvenlik Danışmanı Tut Gatluak Manime, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu Komisyon Başkanı Jean-Claude Kassi Brou, Afrika Kıtası Serbest Ticaret Bölgesi Genel Sekreteri Wamkele K. Mene ile Uganda, Çad, Gana, Angola, Burundi Kamerun, Kongo, Fildişi Sahilleri, Gabon, Liberya, Güney Sudan, Tunus, Zimbabve, Zambiya, Tanzanya, Mısır, Güney Afrika, Malavi, Kenya, Burkina Faso ve Fas'tan bakanlar, özel temsilciler ile büyükelçiler aile fotoğrafı çektirdi.