7 Haziran genel seçiminin ardından ortaya çıkan tablo, hiçbir partiye tek başına iktidar olma şansı vermedi. Seçimden birinci olarak çıkan Ak Parti ile ikinci olan CHP'nin 'koalisyon' görüşmelerini genel başkan düzeyinde yürüttüğü şu günlerde Habertürk, ANDY-AR Kamuoyu Araştırma Şirketi'yle, Türk siyasetinin gündeminde yer alan konuların halk tarafından nasıl değerlendirildiğine ilişkin önemli bir çalışmaya imza attı.
ANDY-AR 27 İLDE 1504 KİŞİYE SORDU
ANDY-AR, 2009 yerel seçim sonucuna en yakın değerleri veren 2 araştırma şirketinden biri oldu. 2010 yılında yapılan referandumu tek başına bilen araştırma şirketi, 2011 Genel Seçimi'ne ilişkin en doğru sonucu veren 2 şirket arasında yer aldı. ANDY-AR, 2014'teki Cumhurbaşkanlığı seçim sonucunuysa en yakın tahmin eden şirket oldu. Son olarak 7 Haziran Milletvekili Seçimi'yle ilgili olarak 'gerçeğe en yakın seçim sonucu'nu veren ANDY-AR, 'Kantitatif araştırma teknikleri'nden 'CATİ (telefon görüşme)' yararlanarak 27 ilde seçmenin nabzını yeniden tuttu. Araştırma şirketi 8-11 Ağustos tarihleri arasında, farklı sosyo-ekonomik ve sosyo-demografik gruba mensup kişilerden yaş, cinsiyet, eğitim, mahalle/semt kotalarına göre tesadüfi olarak seçilmiş 1504 denekle görüştü. ANDY-AR okuyacağınız araştırmada 0.95 güven aralığı içinde hata payını ise +/- %2.5 olarak verdi. İşte Türkiye'nin siyasi nabzına ilişkin en önemli sonuçlar.
BUGÜN SEÇİM OLSA AK PARTİ İLE CHP YÜKSELİYOR
Seçmenin "Bu pazar milletvekili genel seçimi olması durumunda hangi partiye oy verirsiniz?" sorusuna verdiği yanıt, kararsız oyların dağılımıyla şöyle oldu. 7 Haziran genel seçiminde yüzde 40.9 oy alan AK Parti, yüzde 42.8'e yükseldi. Son genel seçimde yüzde 25 oy alan CHP de oyunu artırıp yüzde 27'ye ulaştı. MHP, HDP ve diğer partilere oy veren seçmenin tercihindeyse gerileme gözlendi. 7 Haziran'da yüzde 16.3 oy oranına ulaşan MHP, yüzde 15.9'a gerilerken, yüzde 13.1 oy alan HDP de yüzde 12.8'e düştü. 7 Haziran Genel Seçimi'nde "Diğer partiye oy verdim" diyenlerin yüzdelik dilimiyse 4.7'den, 1.5'e indi. Ankete göre son iki ayda AK Parti ve CHP'nin oy oranı yüzde 2 yükseldi.
AK PARTİLİ 'SEÇİM', CHP'Lİ 'KOALİSYON' GÖRÜŞÜNDE
Araştırma şirketi koalisyon ve erken seçime ilişkin sorularını dört partinin seçmeninin tercihine göre de detaylandırdı. Partilere göre seçmenin "Erken seçim mi, koalisyon mu olmalı?" sorusuna yanıtları şöyle oldu. AK Partili seçmenin yüzde 78.3'ü, "Erken seçim" dedi. Bu en yüksek oranı MHP'li seçmen yüzde 45.4 ile izledi. "Erken seçim" diyen en düşük oran yüzde 20.1 ile CHP'li seçmen olurken, HDP'lilerin yüzde 24'ü de 'Erken seçim' cevabını verdi.
"Koalisyon kurulsun" diyen CHP'li seçmenin tercihiyse yüzde 75.2'yi buldu. Koalisyonu destekleyen ikinci seçmense yüzde 74.7 ile HDP'ye oy verenler oldu. MHP'li seçmenin yarıdan azı, yüzde 42.1'i "Koalisyon" cevabını verirken AK Partili seçmenin yüzde 17'si "Koalisyon olmalı" dedi.
ERKEKLER: % 49.9 ERKEN SEÇİM
Erken seçim ve koalisyon tercihinin cinsiyete göre dağılımındaysa kadınlarda da erkeklerde de "Erken seçim" diyenlerin oranı "Koalisyon" diyenleri geride bırakıyor. Bununla birlikte her iki tercih de yüzde 40 pastası içerisinde yanıt buluyor. Erkeklerin yüzde 49.9'u "Erken seçim", yüzde 43.8'i "Koalisyon" yanıtını veriyor. Kadınlarınsa yüzde 47.4'ü "Erken seçim olsun" cevabını verirken, yüzde 40'ı "Koalisyon kurulmalı" görüşünü belirtiyor.
Araştırma şirketi ANDY-AR'ın seçmene ilk sorusu, "Bu pazar milletvekili genel seçimi olması durumunda hangi partiye oy verirsiniz?" oldu. Kararsız seçmenlerin dağılımından önce partilerin ham oy oranları AK Parti yüzde 35.1, CHP yüzde 22.1, MHP yüzde 13, HDP yüzde 10.5 ve diğer partilere oy vereceğini belirten yüzde 1.2 diye sıralandı. Bu sonuçların dışında ilginç bir veri de ortaya çıktı. Olası bir seçimde 'kararsız' olduğunu belirten, 'boş oy' ya da 'protesto oy' atacağını söyleyen, 'sandığa gitmeyeceğini' ifade eden ve "Cevap yok" yanıtı veren, yani "Belirsiz oy" olarak adlandırılan seçmenin oranı yüzde 18.1'i buldu. Başka bir ifadeyle üçüncü parti oldu.
KOALİSYONA DESTEK % 6 ARTTI
Türkiye'nin cevap aradığı en can alıcı soru "erken seçim" ve "koalisyon" la ilgili sorular oldu. ANDY-AR, "Hükümet kurma çalışmaları sonucunda koalisyon mu, erken seçim mi olur?" diye sordu. Bu soruya "Erken seçim" yanıtını verenlerin oranı yüzde 69.1 çıktı. "Koalisyon" kurulacağını düşünenlerse yüzde 14.7'de kaldı. "Fikrim yok, bilmiyorum" cevabıysa yüzde 16.2 oranında oldu. Ancak, aynı seçmene araştırma şirketi, "Sizce koalisyon mu, erken seçim mi olmalı?" sorusunu yöneltti. "Erken seçim olmalı" cevabını verenler yüzde 48.8 çıkarken, "Koalisyon kurulmalı" diyenlerin oranı yüzde 42.1'i buldu. Bu oran, ANDY-AR tarafından yine HABERTÜRK için yapılan ve 30 Haziran'da yayınlanan çalışmada yüzde 36.4 çıkmıştı. Yani son 42 günde tüm seçmen üzerinden 'koalisyon kurulmalı' diyenlerin oranı yüzde 6 arttı.
GENÇ SEÇMENLER: SEÇİM 55 YAŞ ÜSTÜ: KOALİSYON
Seçmenin "Erken seçim mi olsun", "Koalisyon mu kurulsun" cevabı da yaşa göre dağılımda değişkenlik gösterdi. Genç nüfusun eğilimi erken seçimin olması, yaşlı nüfusun tercihiyse koalisyon yönündeydi. 18-24 yaş arası seçmenin yüzde 61.2'si, 25-34 yaş arası seçmenin yüzde 52.5'i, 35-44 yaş arası seçmeninse yüzde 52.1'i "Erken seçim olsun" cevabını verdi.
"Koalisyon kurulsun" yanıtını veren seçmense, en yüksek yüzdelik oranı olan yüzde 53.9'a, 55 yaş ve üstü skalada çıktı. 45-54 yaş arası seçmenin de yüzde 42.5'i "Koalisyon kurulsun" dedi. "Koalisyon kurulsun" diyen en düşük oransa yüzde 29.1 ile 18-24 yaş arası seçmen oldu.
ÜNİVERSİTE MEZUNUNUN EĞİLİMİ % 52.9 KOALİSYON
"Erken seçim" ve "koalisyon" isteğini araştırma şirketi "eğitim durumuna göre" de irdeledi. Eğitim durumuna göre "Erken seçim olmalı" diyenlerin oranı lise mezunlarında yüzde 51.7, ortaokul mezunlarında yüzde 51.1 ve ilkokul mezunlarında yüzde 50.9 çıktı.
Eğitimine göre "Koalisyon kurulmalı" diyenlerin ulaştığı en yüksek oy oranıysa yüzde 52.9 ile üniversite mezunu seçmen oldu. Bu sonucu yüzde 42.9 ile ortaokul mezunları, yüzde 40'la lise mezunları izledi.
CHP'Lİ SEÇMEN KOALİSYON İÇİN DAHA İSTEKLİ:
% 39 ANDY-AR, koalisyon görüşmelerinin sürdüğü şu günlerde seçmenlere, "Sizce koalisyon için AK Parti mi, CHP mi daha istekli?" sorusunu yöneltti. Bu soruya 'CHP daha istekli' diyenlerin oranı yüzde 39 oldu. 'AK Parti daha istekli' yanıtını verenlerin oranıysa yüzde 37.7 oldu. Her iki partiyi de istekli bulmayanlar yüzde 9.9 olarak belirlendi. Fikrim yok/Bilmiyorum diyenlerse yüzde 13.4 oranındaydı.
KOALİSYON SORUNLARI ÇÖZER Mİ?
Araştırma şirketi 'erken seçim' ve 'koalisyon' başlığında ankete katılanlara, "Sizce AK Parti-CHP koalisyonu ülkenin içinde bulunduğu sorunları çözer mi?" sorusunu yöneltti. "Hayır, çözemez" diyenler yüzde 49.9 çıkarken, "Evet, çözer" diyenlerin yüzdelik dilimi 39.4 olarak görüldü. Bu soruya "Fikrim yok" diyenlerse yüzde 10.7 oldu.