Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Birinci Dünya Savaşı’nın ateşkes anlaşmasının 100. Yılı etkinliklerine katılmak üzere bugün Paris’e gidiyor. Erdoğan’ın bu ziyaretinin en önemli gündemlerinden biri ABD Başkanı Donald Trump ile yapacağı görüşme olacak. Görüşmede Erdoğan’ın çantasında yedi temel gündem başlığı bulunacak.
Erdoğan, bugün önce Anıtkabir ardından da Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ndeki “Atatürk’ü Anma” etkinliklerine katıldıktan sonra öğle saatlerinde Fransa’nın başkenti Paris’e gidecek. Paris Barış Konferansı’na katılmak üzere bu ülkede bulunacak Erdoğan, Birinci Dünya Savaşı’nı sona erdiren ateşkesin 100. yıl dönümü anısına düzenlenecek törene de katılacak. Bu törene 70’i aşkın devlet ve hükümet başkanının katılacağı ifade edildi.
ÇANTADAKİ DOSYALAR
Erdoğan’ın, ABD ile rahip Brunson krizinin çözülmesinin ardından yeni dönem ilişkilerinin ilk adımı olacak ABD Başkanı Trump ile görüşmeyi de yarın yapmayı planladığı belirtildi. Brunson’ın tutuklanması ile başlayan ve ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulaması ile devam eden kriz süreci, Brunson’ın ülkesine dönmesi ile sona erdirilmişti. Erdoğan, bu süreçte BM Genel Kurulu için gittiği ABD’de birçok lider ile bir araya gelirken Trump ile ikili görüşme yapmamıştı. Zirvede iki liderin baş başa bir görüşme gerçekleştirmesi beklenirken gündemde de yoğun konular olacak. Görüşme öncesi iki ülke karşılıklı yaptırımları kaldırma adımı atmıştı. Edinilen bilgiye göre görüşmede Erdoğan’ın çantasındaki yedi temel gündem başlığı şöyle olacak:
FETÖ: FETÖ ile mücadele ve ABD yargısının bu ülkede başta FETÖ lideri Fetullah Gülen olmak üzere diğer FETÖ’cülere yönelik adım atmaması gündemin ilk başlığını oluşturacak. Erdoğan, bu konuda ABD’den artık adım atılmasını beklediğini, Türkiye’de Amerikan karşıtlığının son dönemde yükselmesinin ana nedeninin bu konu olduğunu ifade edecek.
PYD’ye destek: ABD’nin DAEŞ ile mücadele çerçevesinde PYD/YPG ile ortak sınır devriyesi yapması ve bu terör örgütüne ABD’nin açık desteğinden duyulan rahatsızlık güçlü bir şekilde Trump’a iletilecek. Erdoğan, Trump’tan ortak devriyeyi ve PYD’ye desteğini durdurmasını isteyecek.
PKK’lıların başına konulan ödül: PKK terör örgütü elebaşlarına ABD tarafından konulan ödül de baş başa görüşmede ele alınacak konular arasında yer alırken Erdoğan kararın geç ancak olumlu olduğu mesajını da verecek. Erdoğan, bu karar ile PYD’nin meşrulaştırmaya çalışılmasının düşünülmesi halinde tepkilerinin daha da artacağına dair bilgilendirme de yapacak.
Halkbank davası: Trump ile son telefon görüşmesinde de gündeme gelen Halkbank’ın tutuklu Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla konusu de bir kez daha ele alınacak. Erdoğan’ın bazı bilgi ve belgeleri Trump’a sunabileceği de kaydedildi.
İran’a yaptırımlar: ABD’nin İran’a uyguladığı ambargo da görüşmede ele alınacak konular arasında yer alırken, Erdoğan son olarak 6 ay sonra da olası bir yaptırımı “kesinlikle” İran’a uygulamayacaklarını söylemişti.
Suriye: Gündemdeki bir diğer konu da Suriye’deki genel durum olacak. İstanbul’da gerçekleşen dörtlü Suriye Zirvesi’nde ele alınan konular, Menbiç’te uygulanacak ortak planın hala tam olarak hayata geçirilememesi ve Fırat’ın doğusuna yönelik operasyon da masada ele alınacak konular olacak.
Kaşıkçı cinayeti: Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda işlenen Cemal Kaşıkçı cinayeti de ele alınacak. Erdoğan, bu cinayete ilişkin gereken adımı Türkiye’nin attığını ancak Suudi Arabistan’ın da atması gerektiği mesajını verecek.
Tüm bu ana gündemlerin dışında görüşmede F-35 uçaklarındaki son durum ile S-400’lerin alınması sürecinin de değerlendirilebileceği ifade ediliyor.
13 AY SONRA YÜZ YÜZE
Erdoğan, Trump ile 16 Mayıs 2017’de Beyaz Saray’da; 21 Eylül 2017’de de ABD’de olmak üzere iki kere yüz yüze geniş çerçeveli görüşmeler yapmıştı. Bu görüşmelerin ardından iki lider sık sık telefonda görüşse de ikili görüşme gerçekleştirmedi. Erdoğan ve Trump, 11 Temmuz’da NATO Zirvesi’nde ayak üstü tokalaşmış, 25 Eylül’de BM Genel Kurulu’nda konuşma sırası beklerken karşılaşmış ve kısa süre sohbet etmişti. Ancak her iki sohbette de iki ülke ilişkilerindeki krize dair konular gündeme gelmemişti. Erdoğan ve Trump’ın Paris’teki bu görüşmenin ardından Arjantin’de gerçekleşecek G-20 toplantısında da bir araya gelebileceği ifade ediliyor. Erdoğan, Paris’te BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile de görüşecek.