Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı Cleverly, Türkiye'ye geliyor

Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, "Birleşik Krallık Dışişleri, İngiliz Milletler Topluluğu ve Kalkınma Bakanı James Cleverly, 13-14 Eylül 2023 tarihlerinde ülkemize bir ziyaret gerçekleştirecektir. Ziyaret vesilesiyle yapılacak görüşmelerde ikili ilişkilerimizin yanı sıra güncel bölgesel ve uluslararası konuların ele alınması öngörülmektedir" denildi.

Osmanlı İmparatorluğu döneminde düzenli diplomatik ilişki tesis edilen ilk ülkeler arasında, Birleşik Krallık da yer almaktadır. İngiltere’nin Osmanlı İmparatorluğu nezdinde atadığı ilk Büyükelçisi William Harborne, 1583 yılında İstanbul’a gelmiş; Yusuf Agâh Efendi ise, 1793 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nun Londra Büyükelçisi olarak göreve başlamıştır.

Türkiye - Birleşik Krallık ikili ilişkileri, tarihten gelen güçlü bağların da etkisiyle, çok boyutlu yapıya sahiptir. NATO müttefikimiz Birleşik Krallık, Türkiye’nin Avrupa’daki önde gelen ortakları arasında yer almaktadır. Orta Doğu’da yaşanan gelişmeler, Kıbrıs, ülkemizin Avrupa Birliği (AB) üyelik süreci ile Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılması (“Brexit”) ertesindeki yeni ilişkiler düzeni, güvenlik ve terörizmle mücadele alanında işbirliği, düzensiz göç, ekonomik ve savunma sanayii işbirliği, ikili temasların gündemindeki öncelikli konulardır.

2007 yılında iki seneliğine yürürlüğe giren "Türkiye - Birleşik Krallık Stratejik Ortaklık Belgesi", dönemin Birleşik Krallık Başbakanı David Cameron'ın 26 - 27 Temmuz 2010 tarihlerinde ülkemize gerçekleştirdiği ziyaret sırasında gözden geçirilerek yenilenmiş ve (dönemin Başbakanı olarak) Sayın Cumhurbaşkanımız ile Başbakan Cameron tarafından imzalanmıştır.

Birleşik Krallık, kendisi AB üyeliğinden ayrılmış olmakla birlikte, ülkemizin AB üyeliğine partiler üstü bir devlet politikası olarak destek vermektedir. Öte yandan, uluslararası alanda karşılaşılan sınamalarda benimsenen benzer tutumlar, NATO İttifakı ve ikili düzeydeki yakın askerî işbirliği ile giderek artan ticaret hacmi gibi unsurlar, ilişkilerin ulaştığı noktayı açıkça göstermektedir.

Türkiye, “Brexit” sonrası dönemde ikili ilişkilerin mevcut seviyesinin muhafaza edileceği ve geliştirilmesi için çalışılacağı öncelikli ülkeler arasında zikredilmiştir. Ülkemiz tarafından, “Brexit” bağlamında, Birleşik Krallık’la ikili ticaretimizdeki olumlu ivmenin kaybedilmemesi ve Birleşik Krallık’taki vatandaşlarımızın AB Ortaklık Hukuku’ndan kaynaklanan haklarına halel getirilmemesi konusundaki beklenti ve endişelerimiz çeşitli fırsatlarda Birleşik Krallık tarafına hatırlatılmaktadır.

Türkiye ile Birleşik Krallık arasında yoğun bir üst düzey görüşme trafiği vardır.

Türkiye ile Birleşik Krallık arasındaki ikili ilişkilere sivil toplumun da katılımıyla yeni bir kurumsal boyut katmak amacıyla iletişim platformu olarak 2011 yılında tasarlanan Türk - İngiliz Tatlıdil Forumu’nun yedinci ve son toplantısı, 11 - 13 Mayıs 2018 tarihleri arasında Birleşik Krallık’ın Reading şehrinde gerçekleştirilmiştir. Covid-19 bağlantılı gelişmeler ve ardından İngiliz iç siyasetinde yaşanan Hükümet değişiklikleri çerçevesinde 8. Toplantı henüz gerçekleştirilememiştir.

Ekonomi, ticaret ve turizm alanları, ikili ilişkilerimizin itici gücü olma özelliğini korumuş; savunma sanayii alanında kapsamlı işbirliği devam etmiş; terörizmle mücadele alanında da karşılıklı temas ve işbirliği sürdürülmüştür.

Ülkemizin en çok ticaret yaptığı 4. ülke konumundaki Birleşik Krallık’la ikili ticaret dengesi, 2001 yılından bu yana ülkemiz lehinedir. 2022 verilerine göre, Birleşik Krallık, en çok ihracat yaptığımız dördüncü, en çok ithalat yaptığımız on birinci ülke konumunda yer almıştır.

Öte yandan, 1 Ocak 2021 tarihli Birleşik Krallık-AB Ticaret ve İşbirliği Anlaşmsı çerçevesinde, ülkemiz ile Birleşik Krallık arasında 29 Aralık 2020 tarihinde Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzalanmıştır. Sözkonusu Anlaşma ile ekonomik ve ticari ilişkilerimizde devamlılık, belirginlik ve öngörülebilirlik sağlanmıştır. STA’nın daha fazla tarım tavizi, hizmetler ve yatırımları da içerecek şekilde genişletilmesi konusunda çalışmalar sürmektedir.

2022 yılında Birleşik Krallık’tan ülkemize gelen turist sayısı 2019 yılına kıyasla %30 artarak 3,37 milyon kişiye ulaşarak yeni bir rekor kırılmıştır. Birleşik Krallık, ülkemize en çok turist gönderen üçüncü ülkedir.

2 Mart 2020 itibarıyla Birleşik Krallık vatandaşlarına ülkemize yapacakları turistik seyahatlerde 180 gün içinde 90 günü aşmamak kaydıyla vize muafiyeti getirilmiştir.

Türk Hava Yolları tarafından, İstanbul’dan Londra Heathrow, Londra Gatwick, Birmingham, Edinburgh ve Manchester’a, Ankara’dan ise Londra Stansted’e seferler gerçekleştirilmektedir. Diğer havayollarımız ve British Airways ile farklı Britanyalı havayolları da iki ülke arasında tarifeli ve “charter” uçuşlar düzenlemektedirler

Birleşik Krallık’ta 250 bini Türkiye, 150 bini KKTC kökenli olmak üzere, takriben 400 bin vatandaş ve soydaşımız bulunmaktadır.