ÖZLEM DOĞAN
Kudüs’ün tamamının Siyonist İsrail tarafından işgalini öngören ‘Yüzyılın Anlaşması’ için ABD Başkanı Donald Trump yeniden devreye girdi. Azil süreciyle sıkıntılı günler geçiren Trump, yaklaşan seçimler öncesi hem Siyonist lobisinin desteğini almak hem de arkadaşı İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu'ya yarayan bir seçim propagandasına yatırım yapmak istiyor. Trump, Netanyahu'nun Beyaz Saray'a salı günü gerçekleştireceği ziyaretten önce "Yüzyılın Anlaşması" planını açıklayacağını duyurarak, Kudüs’te yanan ateşe yeni bir benzin dökmeye hazırlanıyor. Kudüs’ü altın tepsiyle Siyonist İsrail’e sunmayı planlayan Trump’a ve Netanyahu’ya karşı tepkiler bitmek bilmiyor. Uludağ Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Başkanı Prof. Dr. Tayyar Arı ve Uludağ Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ferhat Pirinçci ve Milat’a değerlendirdi.
Filistinlileri yok sayıyorlar
‘Yüzyılın Anlaşması’nın adil ve sürdürülebilir olmadığını ifade eden Prof. Dr. Ferhat Pirinçci, “Filistinlilerin olmadığı, ABD ve İsrail’in kendi arasında oldubittiye getirdiği bir anlaşma söz konusu. Filistinlilerin rızası alınmadan ve Filistin sorununun temel parametresi olan Doğu Kudüs’ün statüsü, tamamen egemen bir Filistin, işgal edilen topraklardan çekilme ve mültecilerin geri dönüşü gibi unsurlar olmadan Filistin sorununun çözümü söz konusu olamaz. Mevcut önerilen plan bu sorunların hiçbirinin çözümüne değinmiyor, Doğu Kudüs’te Filistinlileri kiracı gibi gösteren, devlet olmalarına izin vermeyen ve kendilerini savunma hakkından mahrum olan bir yapı olarak karşımıza çıkıyor” dedi.
Ortada bir barış süreci yok
ABD ve İsrail tarafından ortaya konan plan tamamen belli olduğunda ‘Yüzyılın Anlaşması’nın Filistinlilerden tepki göreceğini vurgulayan Pirinçci, “1948’den beri oldubittiyle, savaşla ve silah zoruyla Filistinlileri davalarından vazgeçiremediler, vazgeçiremezler. İslam dünyası da vazgeçmeyecek. Yeni adım ve hamlelerin getireceği sonuçlar Filistin sorunu kapsamında bölgedeki gelişmelerle ilişkili olarak bazı devletler tarafından kabul görebilir ya da üst düzey tepki gösterilmeyebilir. Fakat şu bir gerçek ki ortada Filistin sorununu çözecek bir barış süreci yok” diye konuştu.
BAE İslam dünyasının en itibarsız ülkesi
‘Yüzyılın Anlaşması’nın Filistin’in temel haklarını yok sayan, bağımsız bir Filistin devletini hayal bile olmaktan çıkaran bir proje olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Tayyar Arı, işgal palanına ses çıkarmayan bazı Arap ülkelerini eleştirdi. Arı, “Batı Şeria’da kısmen iktisadi reformlar yaparak İsrail’e entegre, İsrail merkezli bir anlaşma planı yapıyorlar. Bölgedeki Arap ülkeleri de Filistin sorununu gündemlerinden çıkarıp ABD ve İsrail’le pürüzsüz bir ilişki kurmak istiyorlar. Bölgede var olmalarının bir karşılığı olarak böyle bir taviz verecekler. Bu proje aynı zamanda BAE ve Suudi Arabistan projesidir. Zaten BAE’nin gündeminde hiçbir zaman bir Filistin sorunu olmadı. Arap ülkelerinin Filistin’i İsrail’e hediye etmeleri kendileri açısından ne kadar alçaltıcı, küçültücü farkında değiller. İslam dünyasında en itibarsız ülkeler bunlar” ifadelerini kullandı.