Baas rejiminin çöküşü dünya basınında yankılandı

Suriye'de 1963'de iktidara gelen Baas Partisi'nin 61 yıllık kanlı yönetiminin, başkent Şam'ın rejimin kontrolünden çıkmasıyla sona ermesi dünya basınında yansıdı.

Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye'de 1963'te darbeyle iktidara gelmesinin ardından 1970'de parti içi darbeyle Beşar Esed'ın babası Hafız Esed, iktidarı ele geçirerek 1971'de Suriye Devlet Başkanı oldu.

Beşar Esed ise, babasının ölümü üzerine 2000'de Baas rejiminin başına geçti. Esed ve Baas iktidarı, rejim karşıtı grupların başkent Şam'a girmesiyle sona erdi.

ABD basını, "Esed Ailesi iktidarı, Şam'ın düşüşüyle sona erdi" başlıklarıyla duyururken, rejimin devrik lideri Esed'ın ülkeden kaçtığı iddialarına yer verdi.

Associated Press (AP) gelişmeyle ilgili ilk haberinde "Esed Ailesi'nin 50 yıllık iktidarı, çarpıcı bir sonla düşmüş görünüyor" başlığını kullandı.

Olayların çok hızlı geliştiğine dikkat çeken AP, daha sonraki haberlerinde "Suriye'de yönetim, rejim karşıtı güçlerin yıldırım taarruzunun ardından düştü" ve "Suriye'de yönetim düşerek Esed ailesinin 50 yıllık iktidarına çarpıcı bir son verdi." ifadelerini manşete çıktı.

Haberde "Suriye hükümeti, 50 yıllık Esed ailesi yönetiminin çarpıcı bir şekilde sona ermesiyle düştü. Bu, muhaliflerin ani bir taarruzla rejimin kontrolündeki bölgeleri hızla ele geçirip 10 gün içinde başkente ulaşmasıyla gerçekleşti." ifadelerine yer verildi.

Washington Post (WP) da rejim karşıtı grupların Şam'a girmesinin ardından iktidarın düşüşünü "Suriye'de muhaliflerin Esed'a karşı ilerleyişinin şok edici hızı" başlığıyla gelişmeleri manşete taşıdı.

Gazete, uzman Jerome Drevon'un "Şu anda gördüğümüz şey, Heyet Tahrir Şam'ın (HTŞ) son birkaç yıldır aldığı eğitimin sonucu. Daha öncekinden çok daha koordineli hareket ediyorlar." açıklamalarına yer verdi.

ABD merkezli yayın kuruluşu CNN de Suriye'de rejim karşıtı grupların Şam'ın "özgürleştirildiğine" ilişkin açıklamalarına ve Esed'ın başkentten kaçtığına dair iddialara odaklandı.

(The Wall Street Journal: Suriye'de Esed yönetimi çöküyor, güç boşluğu endişe yaratıyor)

Wall Street Journal (WSJ) "Suriye'de rejim karşıtları Şam'ı ele geçirirken Esed kaçtı" başlığını kullandı.

Amerikan Fox News, Suriye'deki gelişmeleri "Suriyeli diktatör Beşar Esed sürgüne kaçarken muhalifler ülkeyi ele geçirdi." manşetini attı ve iç savaşın "geçici" olarak sona erdiğini ifade etti.

Bloomberg de "Suriye'deki Esed iktidarının muhaliflere geçtiği söyleniyor." başlığıyla haberi sundu.

Politico da gelişmeleri "Suriye'de yönetim düşmüş görünüyor" başlığıyla aktardı. Politico, "Muhalifler, Diktatör Beşar Esed'ın kuvvetlerinden zayıf bir direnişle karşılaştıktan sonra başkent Şam'a girerek şehri 'özgür' ilan etti." ifadelerine yer verdi.

ABD merkezli Newsweek de "Esed Kaçtı, Muhalifler Şam'a Girdi ve Suriye'de 50 Yıllık Aile İktidarını Sona Erdirdi" başlığıyla rejim karşıtı grupların ilerleyişini vurguladı.

(İngiltere merkezli Middle East Eye: Suriyeli muhalifler Beşşar Esed'ı devirdi)

Başkent Şam'ın rejimi deviren grupların eline geçmesinin ardından Esed rejiminin çökmesi İran başta olmak üzere bölge basınında kapsamlı biçimde gündem oldu.

Esed rejiminin çöküşüyle ilgili rejimin Rusya ile birlikte en büyük destekçisi İran'dan henüz resmi açıklama gelmezken resmi ve gayrıresmi ülke medyasında gelişmeler pek detaylı olmayan şekilde yansıtıldı.

İran'ın resmi haber ajansı IRNA, konuyla ilgili haberinde, "Suriyeli muhalifler bu sabah Şam'a geldi ve Beşşar Esed, Suriye başkentini terk etti" ifadeleriyle duyurdu. IRNA'da muhalif gruplar için "silahlı gruplar" ifadelerinin kullanılması dikkati çekti.

İran devlet televizyonu da "Suriye Ulusal Geçiş Konseyi'nin açıklamasının" haberini verdi ve açıklamadaki, "Tüm Suriye halkından bu tarihi aşamada birlik ve beraberlik içinde durmalarını istiyoruz. Yeni Suriye'nin kimsenin tekelinde değil, herkesin ülkesi olacağını vurguluyoruz." ifadelerini birebir aktardı.

Devlet televizyonunun diğer haberinde de HTŞ lideri Ahmed eş-Şera'nın (Ebu Muhammed el-Culani) iktidarı resmen devredene kadar teşkilatları ve bakanlıkları, çöken rejimin Başbakanı Muhammed Gazi El-Celali'nin yöneteceğine dair açıklamasını verdi.

İran'ın yarı resmi Fars Haber Ajansı ise gelişmeleri "Esed hükümeti düştü" başlığıyla duyurdu. Haberde, şu ifadeleri kullandılar:

Terör unsurları farklı eksenlerden Suriye'nin başkenti Şam'a girerek hiçbir direnişle karşılaşmadan şehrin tamamını kontrol altına aldı. Şam Havalimanını ve Suriye Radyo ve Televizyon binasını da hiçbir direnişle karşılaşmadan ele geçirdiler.

Fars'ın, diğer resmi medya kuruluşlarının aksine muhalif gruplar için "terörist unsurlar" ifadelerini kullanması dikkati çekti.

Yarı resmi Tesnim Haber Ajansı da gelişmeyi, "Suriye hükümeti düştü, Şam muhalefetin eline geçti" başlığıyla duyurdu. Öte yandan Tesnim, diğer bir haberinde kente giren muhalif grupların yağmaya başladığını iddia etti.