AB'den, Batı Balkanlar'a birliğe katılım süreçlerini hızlandırma çağrısı

Belçika'nın başkenti Brüksel'de düzenlenen AB-Batı Balkanlar Zirvesi'nin sonuç bildirisi yayımlandı.

Rusya-Ukrayna arasında devam eden savaş ve Orta Doğu'da yaşanan kriz ile giderek karmaşık hale gelen jeostratejik ortamın, Avrupa ve küresel güvenliği riske atmaya devam ettiğine dikkat çekilen bildiride, Avrupa ve Batı Balkanlar arasındaki işbirliği ve yakın bağın daha da önemli hale geldiği ifade edildi.

Bildiride, Batı Balkanlar'ın, AB üyelik süreçlerine olan bağlılıklarının bir kez daha teyit edildiği belirtilerek, "Katılım süreçlerinin hızlandırılması çağrısında bulunuyoruz. Geçen yıl Arnavutluk'un başkenti Tiran'da gerçekleşen AB-Batı Balkanlar Zirvesi'nden bu yana kaydedilen gelişmelerden memnunuz. Batı Balkanlar'ın geleceği AB'dir." sözlerine yer verildi.

Batı Balkanlar'ın, AB'nin temel değer ve prensiplerine gösterdiği saygının da memnuniyetle karşılandığı aktarılan bildiride, yolsuzluk ve organize suçla mücadele, iyi yönetim için güçlü destek, insan hakları, cinsiyet eşitliği ve azınlık hakları gibi konularda daha çok çalışılması gerektiği dile getirildi.

Bildiride, "Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı ve diğer güvenlik meseleleri ışığında AB ile birlikte durmak, ortakların stratejik yöneliminin hiç olmadığı kadar açık bir işaretidir. AB, bölgenin en önemli ortağı, yatırımcısı ve ticaret partneri olmaya devam edecektir. Bölge ülkeleri, kapsayıcı bir işbirliği sağlamalı ve komşuluk ilişkilerini güçlendirmelidir." görüşü paylaşıldı.

AB'nin, Batı Balkanlar'ı birliğe daha da yakınlaştırmak istediğine işaret edilen bildiride, bu kapsamda, başta Belgrad-Priştine Diyalog Süreci olmak üzere, bölge ülkelerinin ekonomik iyileştirme, ödeme sistemlerinin modernleştirilmesi, bölge ülkeleri arasında kimlikle seyahat, yeşil ajanda, eğitim gibi alanlarda sağladıkları yenilikleri destekledikleri belirtildi.

Bildiride ayrıca, "Devam eden ekonomik ve enerji krizinin tek sorumlusu Rusya'dır. Enerji, gıda ve bilginin silah haline getirilmesi, Batı Balkanlar'ı da etkiledi. Rusya'nın, Ukrayna'ya yönelik saldırılarının etkisini azaltmak amacıyla AB, Batı Balkanlar ile siyasi ilişkilerini yoğunlaştırmada kararlı." sözleri kullanıldı.

AB'nin, savunma, siber güvenlik ve yasa dışı göçle mücadelede Batı Balkanlar'a desteğini sürdüreceği belirtilen bildiride, "Gelecek yıl itibarıyla tüm Batı Balkan vatandaşları, Şengen Bölgesi'ne vizesiz seyahat edebilecek. AB, vize politikasıyla uyum sağlayan tüm bölge ülkelerine müteşekkir." ifadelerine yer verildi.

Bildiride, AB'nin, bölgede terör ve aşırıcılık ile mücadelenin daha da güçlendirilmesini talep ettiği kaydedilerek, silah ticaretinin engellenmesi adına yapılan çalışmaların da takdirle karşılandığı aktarıldı.

Brüksel'deki zirveye, AB üyesi 27 ülkenin lideri ile Karadağ, Bosna Hersek, Sırbistan, Kuzey Makedonya, Arnavutluk ve Kosova'nın liderleri katıldı.

Batı Balkan ülkeleri, yıllardır AB üyeliğini beklerken, bir yandan da üyelik için talep edilen şartları yerine getirmeye çalışıyor.

Altı ülke arasında, Karadağ üyeliğe en yakın ülke konumunda bulunuyor. Sırbistan için 2030'a kadar perspektif sunuluyor.

Bosna Hersek adaylık statüsünü 15 Aralık 2022'de almış, Kosova da aynı gün üyelik başvurusu yapmıştı.

AB ve Batı Balkan liderleri, son olarak Arnavutluk'un başkenti Tiran'da, 2022'de bir araya gelmişti.