ABD basınındaki haberlere göre, İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan yeni bir raporda, ABD hükümetlerinin geçen yüzyıl boyunca ülkenin kuzeybatısında barajların inşası ve işletilmesinde oynadığı zararlı rol, ilk kez kabul edildi.
Söz konusu barajlar, yerli ABD'li kabilelerin köylerini sular altında bırakarak ve somon balıklarını yok ederek onlara zarar verdi.
Raporda, barajların inşasıyla oluşan kültürel, manevi ve ekonomik zararların, somon balığını kültürel ve manevi kimliklerinin bir parçası ve önemli bir besin kaynağı olarak gören kabilelere "acı vermeye" devam ettiği vurgulandı.
Hükümetin, endüstriyel kalkınma için balıklara yönelik bilinen riski küçümsediğine işaret edilen raporda, "Hükümet, barajların kültürleri, kutsal mekanları, ekonomileri ve evleri de dahil olmak üzere kabile topluluklarına getireceği yıkımı çok az dikkate aldı." ifadelerine yer verildi.
- Resmen tanınan 567 kabile bulunuyor
Kamuya açık kaynaklarda, ABD'de resmen tanınan 567 yerli kabile bulunduğu, bunlardan 326'sının çoğunlukla ülkenin orta batı ve kuzey kesimlerinde kendilerine ayrılan rezervasyonlarda yaşadığı belirtiliyor.
İçişleri Bakanlığının raporu, 2024 başlarında bölgedeki somon balıkları popülasyonunun nesli tükenmeden önce eski haline getirilmesi ve bunun gerçekleşmesi için gerekli eylemler konusunda kabilelerle daha iyi bir ortaklık kurulması için açıklanan 1 milyar dolarlık desteğin ardından geldi.
Buna, "Aşağı Snake Nehri" üzerindeki dört barajın yıkılması da dahil. Bu sayede balıklar nehrin farklı bölgelerine yüzebilecek. Öte yandan yıkılacak barajların yerine yenilenebilir enerji üretiminin artırılması için çeşitli projeler yapılacak.
Kabileler, çevreciler ve hatta federal bilim adamları barajların yıkılmasının somon popülasyonunun iyileşmesi için en iyi umut olacağını ve balıklara Idaho eyaletindeki yüzlerce millik bozulmamış habitat ve yumurtlama alanlarına erişim sağlayacağını belirtiyor.
- Somon ve gökkuşağı alabalığı popülasyonu azaldı
Teksas eyaleti büyüklüğünde bir alana yayılan Columbia Nehri havzasının, bir zamanlar dünyanın en büyük somon üreyen nehir sistemi olduğu ve her yıl 16 milyon kadar somon ve gökkuşağı alabalığının yumurtlamak için geri döndüğü biliniyor.
Bilim adamlarına göre artık Columbia Nehri ve kollarına her yıl yaklaşık 2 milyon somon ve gökkuşağı alabalığı dönüyor ve bunların yaklaşık üçte ikisi kuluçkada yetiştiriliyor.
Bir zamanlar nehir sistemini dolduran 16 somon ve gökkuşağı alabalığı türünden dördünün nesli tükenmiş durumda. Bunlardan yedisi ise "Tehlike Altındaki Türler Yasası" kapsamında listelendi.