Türkiye, Amerika'nın Patriot hava savunma sistemlerini satmaması üzerine Rusya ile anlaşarak S-400'leri satın aldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin arasında uzun süren görüşmelerin ardından yapılan anlaşma kapsamında S-400'ler Ankara'ya getirildi.
Türkiye'nin S-400'leri test etmeye başlamasının ardından Amerika'da yaptırım kararları gündeme gelmişti.
YAPTIRIM UYGULAMA KARARI
Amerika, Rusya'dan S-400 sistemlerinin alınması nedeniyle Türkiye'ye yaptırımlar uygulama kararı aldı.
SAVUNMA SANAYİ BAŞKANLIĞI HEDEFTE
CAATSA yasası altında uygulanan yaptırımlar, Savunma Sanayi Başkanlığı ve Savunma Sanayi yönetimindeki isimleri hedef alıyor.
POMPEO'DAN AÇIKLAMA GELDİ
Türkiye Savunma Sanayii Başkanlığına (SSB) CAATSA kapsamında yaptırım kararı alındığına işaret eden Pompeo, "Yaptırımlar, SSB'ye tüm ABD ihracat lisansı ve yetkisinin yasaklanmasını, SSB Başkanı ve diğer SSB çalışanlarının mal varlıklarına el konulmasını ve vize kısıtlamasına dahil edilmesini kapsıyor." ifadesini kullandı.
Pompeo, "ABD, birçok vesile ile Türkiye'ye S-400 alımının ABD ordusunun teknolojisini ve personelini tehlikeye atacağı, Rusya'nın savunma sektörüne ek fon sağlayacağı ve Rusya'nın Türk Silahlı Kuvvetleri ve savunma sanayine erişim sağlayacağı konularında uyarıda bulunmuştur. Ancak buna rağmen Türkiye, alternatifleri bulunmasına rağmen S-400 satın alma ve test etme konusunda kararlı davranmıştır." değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye'nin bu adımının, F-35 programından çıkarılması ile sonuçlandığına işaret eden Pompeo, CAATSA yaptırımlarını uygulama konusunda kararlı olduklarını belirtti.
Pompeo açıklamasında, şunları kaydetti:
"Türkiye'yi bir an önce ABD ile koordinasyon içeresinde S-400 sorununu çözmeye davet ediyorum. Türkiye değerli bir müttefikimiz ve ABD'nin önemli bir bölgesel güvenlik ortağıdır. Bir an önce Türkiye'nin S-400'e sahip olması engelini ortadan kaldırarak verimli savunma sektörü iş birliğimizi sürdürmeyi umuyoruz."
SAVUNMA SANAYİİ BAŞKANI VE 3 İSİM LİSTEDE
ABD Hazine Bakanlığından yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı, Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir ve Başkanlık yetkililerinden Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit'in yaptırım listesine eklendiği bilgisi paylaşıldı.
KREDİ VE BORÇ KISITLAMASI
ABD Dışişleri Bakanlığından konuyla ilgili açıklama yapan üst düzey bir yetkili, SSB'ye yönelik yaptırımların, "ABD'nin ürün ve teknolojileri için ihracat lisansı ve yetkilerinin verilmesinin yasaklandığını" kaydetti.
Yetkili, herhangi bir uluslararası finansal kuruluşun SSB'ye 10 milyon doları aşan kredi ve borç vermesinin kısıtlandığını ve SSB yetkililerinin ABD'ye girişinin de yasaklandığını ifade etti.
CAATSA YASASI
Trump'ın, Kongre'nin baskısıyla 2017'de imzaladığı yasa, esas olarak Rusya'nın ABD seçimlerine müdahale girişimi, Kırım'ı ilhak etmesi ve Ukrayna'nın doğusundaki ayrılıkçıları desteklemesine karşı Obama döneminde getirilen yaptırımların güvence altına alınması amacını taşıyor.
2 Ağustos 2017'de resmen yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD'nin ulusal güvenliğine "tehdit" olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor.
Yasanın 231. maddesine göre, Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan kişilere karşı da yaptırım getirilebiliyor.
Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için veya onun adına çalışan kişilerle bilerek "önemli işlem" yapan gerçek ve tüzel kişiler için de geçerli olabiliyor.
Bu kapsamda Türkiye'nin Rusya'dan S-400 sistemlerini alması, "önemli işlem" kategorisinde değerlendiriliyor ve yaptırım öngörülüyor.
LİSTEDE 12 MADDE VAR
CAATSA'nın 235. maddesi, ABD Başkanı'nın "ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği" yaptırımları 12 maddede düzenliyor:
1- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası desteğinin kesilmesi
2- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi
3- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi
4- Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi
5- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi
6- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması
7- Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması
8- Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması
9- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması
10- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması
11- Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD'ye giriş yasağı
12- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması.
Yasanın ilgili maddesine göre, Başkan, bu 12 maddeden en az 5'ini seçip uygulamakla yükümlü.