HABER: İsmail Zelvi
Afgnasitan’dan 31 Ağustos’ta çekilmeyi taahhüt eden ABD, yeni düşman olarak ilan ettiği DEAŞ ile mücadele için Taliban ile ortak çalışacak.
2014 yılından itibaren bölgede Taliban-DEAŞ çatışmalarından ABD fayda sağlamaya çalıştı. Taliban, Kırmızı Birim adlı özel kuvvetleriyle DEAŞ’a karşı öldürücü darbeyi vurmaya çalıştı. Cevzcan, Nangarhar ve Kunar’daki alan hakimiyetini çevre yerleşimlere yaymaya çalıştı.
ABD, Suriye’de aparat görevi sonlandırılan DEAŞ’ı düzenli olarak Afganistan’a taşımaya başladı. Taliban’ın 2018’de cephelerde alan hakimiyetini pekiştireceği anlaşılınca ABD’nin DEAŞ’a yardımları başladı.
Birçok bölgede Taliban’ın mağlup ettiği DEAŞ mensuplarını ABD’ye bağlı hükümet güçleri tarafından tahliye edildi. Çatışmalarda birçok defa ABD ve hükümetin savaş uçakları DEAŞ ile çatışan Taliban güçlerini vurdu. Taliban, DEAŞ’a karşı savaşında ABD uçaklarının hedefi oldu.
Taliban’dan kaçan bütün DEAŞ mensupları Kabil hükümetine sığındı. Kabil hükümeti 2018 Temmuz ayında Cevzan’daki DEAŞ mensuplarını helikopterlerle Taliban’ın elinden kurtardı. 2001 yılında ABD'nin Afganistan işgaliyle kurulan hükümet, ABD'nin savaş için ayırdığı fonlarla ayakta durdu. Yönetimin Taliban’ın eline geçmesiyle DEAŞ saldırılar düzenleyerek, ABD’ye karşı kendilerinin savaştığını göstererek militan toplama hesabı yapıyor. DEAŞ; Havalanı’na yaptığı saldırı ile bölgede eylem üstünlüğü olduğunu ispat etmeye çalışıyor. ABD, DEAŞ’ı hedef aldığında ise terör örgütüne alan açacak.
DEAŞ/Horosan
Afganistan, Pakistan, İran ve Orta Asya bölgesine tarihte verilen isim olan Horosan ismiyle anılan DEAŞ/Horosan, Afganistan ve Pakistan’da faaliyet gösteriyor.
Örgütün, pek çok Orta Asya ve Arap ülkesinin yanı sıra Çeçenistan, Hindistan, Bangladeş ve Çin'den gelen binlerce mensubunun olduğu iddia ediliyor. BM Raporlarına göre örgütün bin civarında militanı bulunuyor.
Öte yandan, Afganistan'daki BM'nin Yardım Misyonu'na (UNAMA) göre, sadece 2021'in ilk dört ayında DEAŞ kaynaklı 77 saldırı yapıldı.
DEAŞ/Horasan, Taliban'ı stratejik rakibi olarak değerlendiriyor. Örgüt, Taliban'ı sadece Afganistan'la sınırlı bir hükümet kurma amacı güden milliyetçiler olarak tanımlayarak, küresel bir halifelik kurma hedefi benimsiyor.
Irak ve Suriye'dekinin aksine Afganistan'da topraklarını genişletemeyen örgüt kurulduğundan bu yana, Afganistan'da Taliban mevzilerini hedef almanın yanı sıra Taliban üyelerini tarafına çekmek için çabalıyor.
ABD’li siyasetçilerden tepki
ABD'li birçok Senatör ve Kongre üyesi, Kabil'deki terör saldırısını kınarken, ABD askerleri başta olmak üzere hayatını kaybeden Afgan halkı ve tüm siviller için de üzüntülerini dile getirdi.
Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Afganistan'da Kabil Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'nın yakınlarında düzenlenen terör saldırısıyla ilgili yazılı açıklamasında, "Alınan her masum hayatın yasını tutuyoruz ve öldürülen askerler için kalp kırıklığı yaşayan her Amerikalıyla beraberiz." ifadelerini kullandı.
Pelosi, "Duruma istikrar getirmek için Biden yönetimiyle birlikte çalışıyoruz." derken Kongre'nin bu süreçte hızlı bilgilendirilmesinin önemine değindi.
Minnesota eyaletinin Demokrat Senatörü Amy Klobuchar da saldırılarla ilgili duygularını, "Dualarım ordumuzun ve Kabil'deki terör saldırısında hayatını kaybeden veya yaralanan diğer askerlerimizin aileleri ve sevenleriyle birliktedir. Askerlerimiz ülkemizin en cesurlarıdır." şeklinde ifade etti.
Aynı zamanda emekli bir kadın asker olan Iowa'nın Cumhuriyetçi Senatörü Joni Ernst ise sosyal medya hesabından, "Birliklerimiz, ABD vatandaşları ve Afganistan'daki müttefiklerimiz için şu anda dua ediyorum." sözlerini paylaştı.
"Bagram Hava Üssü yeniden açılmalı"
Afganistan'dan çekilme konusunda ABD Başkanı Joe Biden'a ağır eleştiriler yönlendiren Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ise "alçakça" diye nitelediği terör saldırısının ardından, ABD'nin Afganistan'daki Bagram Hava Üssü'nü yeniden açması gerektiğini bildirdi.
Güney Carolina Senatörü, "Günlerdir Bagram Hava Üssü'nün yeniden açılması gerektiğini savundum. Çünkü tek tahliye yolu olarak Kabil Havalimanı'nı savunmak çok zor." dedi.
Graham, "Bu fiyaskodaki en büyük hata Bagram'dan vazgeçmek." diye konuştu