Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle 10 ili kapsayan ve 3 ay sürecek Olağanüstü Hal (OHAL) kararı alındığını duyurdu. Ayrıca, illerin "Genel Hayata Etkili Afet Bölgesi” ilan edileceğini de açıkladı.
OHAL kim tarafından, hangi şartlarda ilan edilebilir?Anayasa'nın 119. maddesine göre, Cumhurbaşkanı, savaş, savaşı gerektirecek bir durumun baş göstermesi, seferberlik, ayaklanma, vatan veya Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma, ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması, anayasal düzeni veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerinin ortaya çıkması, şiddet olayları nedeniyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması, tabii afet veya tehlikeli salgın hastalık ya da ağır ekonomik bunalımın ortaya çıkması hallerinde yurdun tamamında veya bir bölgesinde, süresi altı ayı geçmemek üzere OHAL ilan edebiliyor.
OHAL ne zaman yürürlüğe girer?OHAL ilanı kararı verildiği gün Resmi Gazete'de yayımlanır ve aynı gün TBMM'nin onayına sunulur. TBMM tatilde ise derhal toplantıya çağırılır. Meclis, gerekli gördüğü takdirde OHAL'in süresini kısaltabilir, uzatabilir veya OHAL'i kaldırabilir.
10 il için yarın Meclis’te OHAL kararının oylanması bekleniyor.
OHAL süreci nasıl işler?Olağanüstü hallerde hangi hükümlerin uygulanacağı ve işlemlerin nasıl yürütüleceği, kanun hükmünde kararnameler ile düzenlenir. OHAL'de, Cumhurbaşkanı, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarabilir.
Kanun hükmündeki bu kararnameler, Resmi Gazetede yayımlanır, aynı gün Meclis onayına sunulur.
OHAL sahada nasıl uygulanacak?- Depremin etkisinin en aza indirilmesi için destek paketleri devreye girecek.
- Depremzedelerin barınma ihtiyacı giderilecek.
- Spor salonları, konaklama alanları ve kamp gibi bölgeler depremzedelere tahsis edilebilecek.
- Resmi ve özel eğitim kurumlarına bağlı yurtlar, depremzedeler için kullanılabilecek.
Sağlık hizmetlerine öncelik verilecek- Depremzedelere devlet hastaneleri gibi özel hastanelerde de ücretsiz sağlık hizmeti verilecek.
- Bölgedeki askeri birlikler yardımlarda görevlendirilebilecek.
- Hasar tespiti için gerekirse bütün illerden teknik heyetler görev alacak.
- Tüm harcamalar öncelikle kamu kaynakları ve yardımlardan sağlanacak.
Ulaşım için düzenlemeye gidilebilecek- Temel gıda maddelerinin bölge dışına çıkarılması engellenebilecek.
- Bölgedeki her bir aile için psikologlar görevlendirilecek.
- OHAL bölgesine giriş ve çıkışlar kısıtlanabilecek.
- Belirli bölgelerde yerleşim yasaklanabilecek.