NEŞAT GÜNDOĞDU/ANKARA
Genel Yayın Koordinatörümüz Serdar Arseven'in ziyaret ettiği AK Parti Yerel Yönetimlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Erol Kaya ve AK Parti Yerel Yönetimler Başkan Yardımcısı Nazım Maviş, Ak Partili ve CHP'li belediye yönetimlerinin performanslarını kıyaslamanın mümkün olmadığını belirterek, "CHP'li belediyeler çok borçlu, personel giderleri ise çok fazla. Yatırımlara ayıracak kaynakları neredeyse kalmıyor, AK Partili belediyeler ise yatırım yarışında" dediler.
Türkiye'deki bütün il belediyelerinin yatırım ortalaması yüzde 26.5 iken, AK Partili belediyelerin yatırım ortalaması yüzde 29.8, CHP'li belediyelerin yatırım ortalaması ise yüzde 17.7'dir.
Çok övdükleri Eskişehir'de durum
2016 yılında CHP'li Edirne Belediyesi'nin yatırımlarının bütçesine oranı yüzde 6.5'ta kaldı. Bir başka ifadeyle CHP'li Belediye, bütçesinin yüzde 93.5'luk bölümünü "yatırım dışı faaliyetlere" ayırdı.
Eskişehir belediyesi, güya çevreyi kirletenleri 'farklı' biçimde uyarmak amacıyla Porsuk Çayı'nın kıyısına 'Çekirdek Çitleyen Eşek' heykeli yaparken, çekirdek çiğneyenleri de eşek yerine koyduğunun farkında mı acaba?
Heykel için kredi istedi
1973 yılında Karşıyakalıların topladığı bağışlarla yapılan anıt heykelin yenisini yapmak isteyen CHP'li belediye, yeterli bütçeye sahip değil. Yeni heykelin maliyetinin 40 milyon TL'yi bulması üzerine arayışlara giren belediye, kredi kullanabilmek için İçişleri Bakanlığı'ndan izin istedi.
Edirne Belediyesi
Resmi rakamlara göre 2016 yılında CHP'li Edirne Belediyesi'nin yatırımlarının bütçesine oranı yüzde 6.5'ta kaldı. Bir başka ifadeyle CHP'li Belediye, bütçesinin yüzde 93.5'luk bölümünü "yatırım dışı faaliyetlere" ayırdı.
Sinop ve Zonguldak
Yine CHP'li belediyelerden Sinop, 2016 yılı gelirlerinin sadece 8.6'sını yatırımlar için kullanabildi. Sinop Belediyesi'nin borçlanma oranı ise yüzde 256'yı buldu. CHP'li Zonguldak Belediyesi ise yüzde 203'lük borçlanma oranıyla dikkat çekiyor.
Üç katı borçlanma
Belediyelerde Türkiye geneli borçlanma oranı ise, yüzde 88. Buna göre bazı CHP'li belediyelerin borçları Türkiye ortalamasının üç katına yaklaşmış durumda.
Büyükşehirlerde durum
CHP yönetimindeki Büyükşehirlerde de tablo farklı değil. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi'nde bütçe-yatırım oranı sadece yüzde 16,2. Bütün büyükşehir belediyelerinin yatırım ortalaması ise, yüzde 44,6 olarak gerçekleşti. Buna göre, bazı CHP'li belediyeler ortalamanın üçte biri oranında yatırım yapabiliyor. CHP'li büyükşehir belediyeleri, yatırıma çok az pay ayırıyorlarken, gelirlerinden aslan payını "personel giderleri"ne tahsis ediyorlar. Eskişehir B.Ş. Belediyesi'nin personel giderleri bütçesinin yüzde 19.6'sını oluşturuyor. CHP'li Aydın B.Ş. Belediyesi'nin personel yükü yüzde 14.7, Tekirdağ B.Ş. Belediyesi'nin personel yükü ise 18,4 olarak gerçekleşti.
AK Partili belediyeler
AK Partili belediyelerde ise, yatırım ağırlığı dikkat çekiyor. Uşak Belediyesi'nde bütçeye göre yatırım oranı yüzde 48. Amasya'da bu oran yüzde 47 olarak gerçekleşmiş.
Borçluluk oranları düşük
AK Partili il belediyeleri, borçluluk oranları bakımından da oldukça iyi durumda. CHP'li bazı belediyelerin borçluluk oranları yüzde 250'yi aşarken, AK Partili Aksaray İl Belediyesi'nin bütçe-borçluluk oranı yüzde 37. Afyon Belediyesi Yüzde 25'lik borç oranıyla dikkat çekiyor.
İstanbul'da % 50 yatırım
AK Partili büyükşehir belediyelerinden İstanbul'un bütçe yatırım oranı yüzde 55,3. Bir başka ifadeyle İstanbul Büyükşehir Belediyesi, gelirlerinin yarıdan fazlasını yatırımlara ayırmış durumda. Bütçe yatırım oranı, Bursa Büyükşehir Belediyesi'nde yüzde 49.9 olarak gerçekleşti. Büyükşehir Belediyeleri'nin Türkiye yatırım ortalaması ise yüzde 44.6 olduğu göz önünde bulundurulduğunda, AK Partili çoğu belediyenin yatırım oranları ortalamanın üstünde, CHP'li çoğu belediyenin yatırım oranları ise ortalamanın çok altında seyrediyor.
Personel giderleri fazla
2016 rakamları, CHP'li büyükşehir belediye yönetimlerinin, gelirlerinin yüzde 14 ile 19 arasındaki bölümünü personel giderlerine ayırdığını, Büyükşehir Belediyelerinin Türkiye ortalamasının ise yüzde 7-8 aralığında gerçekleştiğini gösteriyor. AK Partili Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nda Bütçe/ Personel Gideri oranı yüzde 6.3, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nda ise 7.4 olarak gerçekleşmiş.
AK Parti yatırım odaklı
AK Parti Yerel Yönetimlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Erol Kaya ile Yerel Yönetimler Başkan Yardımcısı Nazım Maviş, bu rakamları şu ifadelerle değerlendirdiler: "AK Partili belediye yönetimleri hakkında çok şeyler söyleniyor ama genel tabloya baktığımızda, AK Partili belediyelerin yatırım odaklı çalıştıklarını, kaynaklarını büyük ölçüde milletimizin hizmetine tahsis ettiklerini, CHP'li belediyelerin ise ortalamanın çok üzerinde borçlu olduklarını, kaynaklarının ortalamanın çok üzerindeki bölümünü ise personel giderlerine ayırdıklarını görüyoruz."
Kıyas bile yapılmaz
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Erol Kaya, "AK Partili belediyelerle, CHP'li belediyeleri kıyaslamanın mümkün olmadığını" belirttiği açıklamasında, "Biz AK Parti olarak kendimizle yarışıyoruz, 81 il ve büyükşehir belediyemizin karşılaştırmasını yaptığımızda, bu durum net bir şekilde ortaya çıkıyor. AK Partili belediyelerle CHP'li belediyelerin performansını kıyaslamak AK Parti için züldür." dedi. Kaya, "rakamlar ışığında", AK Partili ve CHP'li Belediyelerin performanslarını şu ifadelerle değerlendirdi:
Türkiye yatırım ortalaması
"2016 yılı resmi rakamları ile parti ayrımı yapmaksızın 81 ilimizdeki bütün belediyelerimizin Türkiye yatırım ortalaması yüzde 29.9'dur. Yatırım oranı, AK Parti belediyelerinde yüzde 38.3 CHP'li belediyelerde ise yüzde 29.5'tir.
6 Puanlık fark var
"Türkiye'deki 30 büyükşehir belediyesinin ortalama yatırım oranı yüzde 44.6'dır. Yatırım oranı AK Partili büyükşehir belediyelerinde 46.8, CHP'li büyükşehir belediyelerinde de 41.3'tür.
Ak Partili İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nda yatırım oranı 55.3, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın yatırım oranı 49.9 iken, CHP'li Eskişehir Büyükşehir Belediyesi'nde yüzde 16.2 ve yine CHP'li Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi'nde ise bu oran yüzde 40.5'tir.
Personel harcama oranı
Türkiye'deki bütün belediyelerin, 81 ilin ortalama personel harcaması yüzde 19.56'dır. Personel harcaması oranı, AK Partili belediyelerde 13.4, CHP'li belediyelerde ise yüzde 18.27'dir. Bütün büyükşehir belediyelerinin personel harcamaları ortalaması yüzde 10 iken, bu AK Partili Ankara'da yüzde 6.3, İstanbul'da ise 7.4'tür. CHP'li Aydın Belediyesi'nde resmi rakamlarla personel harcaması yüzde 14.7, Eskişehir'de 19.6, Tekirdağ'da ise 18.4'tür.
Genel bazda fark büyük
Türkiye'deki bütün il belediyelerinin yatırım ortalaması yüzde 26.5 iken, AK Partili belediyelerin yatırım ortalaması yüzde 29.8, CHP'li belediyelerin yatırım ortalaması ise yüzde 17.7'dir.
AK Partili Uşak Belediyesi yüzde 48, Amasya Belediyesi yüzde 47 oranında yatırım yapmıştır. CHP'li Edirne Belediyesi Yüzde 6.5, Sinop Belediyesi yüzde 8.6 oranında yatırım yaptı.
Kaynaklarının çok küçük bir bölümünü yatırıma ayırmış CHP'li belediyeleru2026
CHP'li Sinop Belediyesi'nin personel harcaması yüzde 52.1, bu durumda yatırımlar ne olacak?
Mazeretleri var mı?
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Erol kaya sözlerini şöyle sürdürdü: "AK Partili belediyelerle başka partilerin belediyelerini kıyaslamak zuldür. Türkiye'de, iktidar partisinin belediyelerine kaynak tahsisi ile muhalefet partilerinin belediyelerine kaynak tahsisi açısından haksızlık yapıldığı asla söylenemez. 2002 yılında Türkiye'deki merkezi yönetimden yerel yönetimlere aktarılan kaynak, 4.7 milyar TL, 2010 yılında bu rakam 25 milyar TL, 2016'da 54 milyar TL olmuştur. Merkezden giden rakamlardır bunlar. Dolar bazında ifade edeyim; 2002'de 3 milyar dolar, 2010'da merkezden aktarılan rakam 16.6 milyar dolar, 2016'da merkezden aktarılan rakam ise 18 milyar dolar. AK Parti çıkarttığı kanunla belediyelerimize hiçbir ayrım yapmaksızın, bu kaynakları aktarmıştır. Muhalefet belediye başkanlarının mazeret üretme hakları yoktur."
AK Parti hizmete odaklandı
AK Parti Yerel Yönetimler Başkan Yardımcısı Nazım Maviş, Türkiye'deki belediyelerin büyük çoğunluğunun AK Parti'de olduğunu ve ilk günden bu güne hizmet odaklı çalıştıklarını söyledi. Maviş, "Türkiye'de 1397 belediye var. Bunların 884'ü AK Partilidir. Ak Parti, her yıl bütün belediye başkanlarının kurumsal performanslarını değerlendirir. Mali olarak bu belediyeyi ne noktadan aldılar, nereye doğru gidiyorlar? Borçlanmaları nereye doğru gidiyor? Yatırımları, personel harcamaları nereye gidiyor? Şehrin temel alt yapısı, suyu, atık suyu ne vaziyette, iyileşmeler nelerdir? AK Parti adına millete vaat ettiklerinin ne kadarını yerine getiriyorlar? Tüm bunları her safhasıyla takip ediyoruz" diye konuştu.
Her yıl kontrol
Maviş, belediye başkanlarından tüm icraatlarını takvimlendirmelerini istediklerini, böylece bir projenin ne zaman başlayıp ne zaman biteceğini, hangi maliyete ulaşılacağını takip ettiklerini belirkterek, "Biz, başkanlarımızdan bunları takvimlendirmelerini istiyoruz. Projeyi ne zaman gerçekleştireceksin, bunu her yıl gidip kontrol ediyoruz. Kurumsal olarak yaptıklarını mutlaka kontrol ediyoruz. Her belediye başkanımız hakkında düzenli anket yaparız. Bu anketlerde, belediyenin yönetim olarak algısı nedir? Vatandaş; belediyenin hizmetlerini nasıl görüyor, iletişimini nasıl görüyor, bunları ölçeriz. Belediye başkanımızın halkla ilişkileri nasıldır, adaletli midir, bunları takip ederiz. Parti-Belediye ilişkilerini de takip ederiz, teşkilat toplantılarına katılma durumunu da sorgularız. Her belediye başkanımızın her yıl karnesi çıkar. Onu da sayın Genel Başkanımıza arz ederiz. Biz, belediye başkanlarımızı, her yıl bir rehberlik olsun, eksikliklerini tamamlasınlar, güzelliklerini muhafaza etsinler diye teşvik ederiz. 'A' belediyemizdeki bir güzel hizmeti 'B' belediyemiz de yapsın isteriz. Mahallinde ziyaret ederiz ve mutlaka yılda 3-4 defa konuşuruz" dedi.